Indeksy w górę, portfel emeryta pęcznieje

W 2016 r. OFE zarobiły średnio ponad 10 proc.

Miniony rok okazał się udany dla klientów funduszy emerytalnych. Wraz z poprawą sytuacji na warszawskiej giełdzie powiększały się środki ulokowane w OFE. W efekcie wszystkie fundusze zakończyły rok na plusie. Średnio zarobiły w ciągu ostatnich 12 miesięcy 10,2 proc. Najlepiej oszczędności klientów pomnażał fundusz Nordea. Wartość jego jednostki rozrachunkowej wzrosła o 11,7 proc. Najsłabszy wynik zanotował Generali; zarobił przez rok 8,4 proc.

Mocna końcówka ubiegłego roku

Od lutego 2014 r. portfele OFE składają się głównie z akcji notowanych na warszawskiej giełdzie. W związku z tym wyniki funduszy są dosyć mocno uzależnione od tego, co dzieje się na krajowym parkiecie. Na szczęście w ubiegłym roku działo się dobrze. Pierwsza połowa roku nie była zbyt udana, ale w ostatnich miesiącach indeksy mocno ruszyły w górę. Spośród 476 spółek notowanych na głównym parkiecie GPW, akcje 56,5 proc. podrożały, średnio o 43 proc. Dla porównania, średnia strata z pozostałych akcji wyniosła 25,7 proc. Co istotne, wszystkie indeksy podstawowe – WIG, WIG20, mWIG40 i sWIG80 – odnotowały wzrost odpowiednio o 11,5 proc., 5 proc., 18,5 proc. i 7,5 proc. Jak widać, najwięcej można było zarobić na walorach małych i średnich firm. Na tym tle średni wynik OFE przekraczający 10 proc. prezentuje się bardzo dobrze. Dla porównania fundusze inwestycyjne akcji polskich zarobiły przeciętnie w tym czasie 8,7 proc. Zatem fundusze emerytalne nieźle pomnażają oszczędności Polaków.

Suwak zabiera pieniądze

Pamiętajmy, że od ponad dwóch lat wpływ na inwestycje funduszy ma mechanizm suwaka. OFE muszą stopniowo przelewać do ZUS oszczędności tych klientów, którzy zbliżają się do wieku emerytalnego. W efekcie wypływa z nich więcej pieniędzy, niż wpływa w formie składek klientów.

Ujemny bilans sprawił, że aktywa OFE powiększyły się o 13 mld zł, czyli o 9,2 proc. mniej niż wynikałoby z notowań jednostek rozrachunkowych. Wszystko wskazuje na to, że 2017 r. będzie ostatnim rokiem istnienia OFE. Zakończy się ich historia licząca niemal dwie dekady.

Zbliża się koniec drugiego filara

– W lipcu 2016 r. Ministerstwo Rozwoju przedstawiło plan demontażu otwartych funduszy emerytalnych. – OFE mają zostać przekształcone w fundusze inwestycyjne polskich akcji. W ramach indywidualnych kont emerytalnych zarządzałyby 75 proc. aktywów, jakie teraz znajdują się w OFE. Pozostałe 25 proc. aktywów ma trafić do Funduszy Rezerwy Demograficznej. – Rekomendacje w tej sprawie znalazły się w przeglądzie emerytalnym, a na początku stycznia przyjął je rząd. – Zmiany mają wejść w życie z końcem tego roku. Na razie nie podano szczegółów.

Opinia

Paweł Wilkowiecki, członek zarządu Nordea PTE Cieszymy się z osiągnięcia najwyższej stopy zwrotu w 2016 r., ale nie zapominamy, że dla naszych klientów najważniejsze są stopy zwrotu w długim terminie. Po to OFE zostały utworzone i taką strategię realizują. Jak wynika z podsumowań długoterminowych stóp zwrotu, robią to z dobrym rezultatem. Biorąc pod uwagę obecną wycenę Nordea OFE, w każdym okresie dłuższym niż trzy lata nasi klienci zarobili. Często słyszy się również, że fundusze ciągle nie odrobiły strat z kryzysu finansowego z lat 2008/2009. Tymczasem obecna wycena Nordea OFE jest o 34 proc. wyższa w porównaniu do maksymalnych notowań sprzed kryzysu. Czyli wartość jednostki rozrachunkowej wzrosła od tamtego czasu o połowę więcej niż inflacja. Stopy zwrotu Nordea OFE w dłuższym okresie, np. osiem, 12 czy 15 lat, wynoszą odpowiednio 64,2 proc., 97 proc. i 184 proc. Są zatem kilkakrotnie wyższe niż inflacja. Większość posiadaczy produktów finansowych takich jak np. depozyty terminowe czy ubezpieczenia z funduszem kapitałowym może tylko pomarzyć o takich stopach zwrotu. W ubiegłym roku zarządzający Nordea OFE, dzięki konsekwentnie utrzymywanemu dużemu udziałowi akcji w portfelu, w pełni wykorzystali dobrą koniunkturę na rynkach akcji. Wpływ na dobre wyniki funduszu miała też trafna selekcja akcji głównie małych i średnich spółek.