Opłacenie i rozliczenie składek emerytalnych i rentowych
Składki opłacasz na swój numer rachunku składkowego (NRS). Informację o NRS otrzymasz z ZUS pocztą. Możesz też sprawdzić swój numer w wyszukiwarce NRS na stronie internetowej ZUS lub w każdej placówce ZUS. Składki możesz opłacać w formie bezgotówkowej, poprzez obciążenie rachunku bankowego lub za pomocą przekazu pocztowego.
Składki za dany miesiąc opłacasz do 10. dnia następnego miesiąca. Jeżeli jesteś objęty dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, a przystąpiłeś również do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego, wówczas opłacasz składki w terminie do 15. dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni. Jeżeli ostatni dzień terminu płatności składek przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy. Jeżeli jednak nie opłacisz składek w terminie lub wpłacisz je po terminie – powinieneś zgłosić się do placówki ZUS, aby ustalić konsekwencje tej sytuacji. Jeśli nie zapłacisz w terminie składek, ubezpieczenia ustaną, ale możesz wystąpić do ZUS z wnioskiem o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie. Jeżeli ZUS rozpatrzy pozytywnie wniosek, będziesz nadal objęty tymi ubezpieczeniami, jeśli uregulujesz należność wraz z odsetkami za zwłokę. Gdy natomiast ZUS rozpatrzy twój wniosek negatywnie, ubezpieczenia ustaną od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który wpłaciłeś składki po terminie. Jeśli nadal będziesz chciał być objęty dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, musisz ponownie złożyć wniosek o objęcie tymi ubezpieczeniami (na formularzu ZUS ZUA).
Jako osoba objęta dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi musisz złożyć deklarację rozliczeniową ZUS DRA. Jeśli opłacasz składki wyłącznie za siebie, nie musisz składać deklaracji rozliczeniowej za kolejny miesiąc, jeżeli w ostatnio złożonej zadeklarowałeś jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne kwotę nie niższą niż minimalne wynagrodzenie. Na podstawie tak złożonych dokumentów ZUS będzie mógł sporządzać za ciebie dokumenty rozliczeniowe za następne miesiące.
Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe
Możesz być objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, jeśli podlegasz obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, np. z prowadzenia pozarolniczej działalności, wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia. Jeśli dobrowolnie podlegasz ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, nie możesz być objęty ubezpieczeniem chorobowym.
Aby przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, trzeba złożyć wniosek o objęcie takim ubezpieczeniem. Składasz go na druku ZUS ZUA i zaznaczasz dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Objęcie tym ubezpieczeniem następuje od dnia wskazanego we wniosku, ale nie wcześniej niż od dnia, w którym złożysz ten wniosek. Objęcie tym ubezpieczeniem od dnia wskazanego we wniosku może nastąpić tylko, jeśli zgłosisz się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych w terminie siedmiu dni od daty powstania obowiązku tych ubezpieczeń.
Jeśli nie przystąpisz do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i nie będziesz opłacać składek, to nie otrzymasz przysługujących z tego ubezpieczenia świadczeń w razie choroby lub macierzyństwa. Warto o tym pamiętać, zwłaszcza że składka na ubezpieczenie chorobowe wynosi 2,45 proc. Naliczasz ją od takiej podstawy, od jakiej opłacasz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ale podstawa wymiaru tej składki nie może być wyższa niż 250 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (w 2019 r. podstawa nie może przekraczać miesięcznie 11 912,50 zł).
