Dotyczy to sytuacji, gdy konto zostało zajęte przed zmianą przepisów we wrześniu 2016 roku. Taka sytuacja dotknęła naszego czytelnika. Pan Robert prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Z powodu zatoru płatności przez kontrahentów wpadł w długi. Rachunki firmy w ING Banku Śląskim oraz w Alior Banku na których było kilka tysięcy złotych ponad rok temu zajął najpierw jeden komornik, zaraz potem drugi i skarbówka.

– Doszło do zbiegu egzekucji i w efekcie nikt nie przejął pieniędzy z konta, które leżą nieoprocentowane. Korzysta z nich tylko bank. Przecież te pieniądze mogłyby zmniejszyć moje zadłużenie – żali się pan Robert. I pyta: – Ile może trwać taka sytuacja?

Który wierzyciel najważniejszy?

Jak tłumaczy Joann Fatek, z PKO BP przepisy dotyczące zbiegów egzekucji są inne dla zajęć przed 8 września 2016 roku i inne dla zajęć od tej daty.

– W przypadku zbiegu powstałego przed 08.09.2016r., bank oczekuje informacji od sądu, który organ przejmuje łączną egzekucję – tłumaczy. Joanna Fatek przyznaje, że przepisy ogólne nie określają terminu rozstrzygnięcia zbiegu. – Natomiast gdy zbieg egzekucji nastąpił przed 8 września 2016 roku, a sąd do tej pory nie rozstrzygnął kto przejmuje egzekucję, stosowane są przepisy obowiązujące do tego terminu –tłumaczy. I dodaje, że w tej sytuacji środki na rachunku klienta są zablokowane do czasu otrzymania przez bank takiej informacji. są zabezpieczane na rachunku bieżącym, chyba, że klient złożył dyspozycję zamknięcia tego rachunku, wówczas bank musi zabezpieczyć środki na rachunku technicznym.

Przedstawicielka PKO BP zauważa, że według przepisów obowiązujących po 08.09.2016 zbieg rozstrzyga bank na organ, który pierwszy dokonał egzekucji, z wyjątkiem sytuacji, gdy Urząd Skarbowy dokonał zajęcia na podstawie jednolitego tytułu egzekucyjnego – wówczas bank rozstrzyga zbieg na skarbówkę. Miłosz Gromski z biura prasowego ING Banku Śląskiego tłumaczy, że co do zasady, kwestia rozstrzygania zbiegów egzekucji (gdy istnieje wiele zajęć na jednym rachunku) wynika z przepisów prawa ( ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. z późn. zm. – Kodeks postępowania cywilnego). – Szybkość rozstrzygnięcia zbiegu egzekucji zależy od organu egzekucyjnego. Wierzyciele nie mają prawa podejmować decyzji, które zajęcie będzie zrealizowane jako pierwsze – dodaje Miłosz Gromski. Podkreśla też, że wierzyciele nie pobierają sami środków z zajętych kont, a pieniądze z zajętych rachunków, gdy już zbieg zostaje, rozstrzygnięty, są przekazywane na konto komornika. – W zależności od daty powstania zajęcia rozstrzygnięcie zbiegu egzekucji następuje w różnym czasie – przyznaje Miłosz Gromski. Z kolei Anna Baranek z biura prasowego Alior Banku zwraca też uwagę, że jeżeli rachunki klienta zajęte są przez minimum dwa różne organy sądowe, a zbieg sądowo-administracyjny powstał po nowelizacji ustawy KPC i jednocześnie komornik jest organem egzekucyjnym, który pierwszy dokonał zajęcia rachunków bankowych, rozstrzygnięcie zbiegu następuje po otrzymaniu przez bank postanowienia od Komornika Sądowego o uznaniu się organem właściwym do prowadzenia dalszej łącznej egzekucji (Art. 7731. § 1). – Powyższe przepisy są obowiązujące dla wszystkich banków, a rozstrzygnięcie zbiegu egzekucji zależne jest w dużej mierze od organów egzekucyjnych. Wspomnieć należy, że bank jest jedynie trzeciodłużnikiem w sprawie i jeżeli nie znajduje zastosowania zasada ogólna, zbieg egzekucji trwa do czasu otrzymania odpowiednich dokumentów od organów egzekucyjnych –podkreśla Anna Baranek.

Teraz jest już szybciej

Jak zauważa Tomasz Fornalski rzecznik prasowy Izby Komorniczej w Lublinie, ze zbiegiem egzekucji sądowej i administracyjnej, mamy do czynienia, kiedy do tego samego składnika majątkowego egzekucję skieruje kilku komorników sądowych lub komornik sądowy i egzekucyjny organ administracyjny (np. Urząd Skarbowy lub Zakład Ubezpieczeń Społecznych, czy Wójt, Burmistrz, Prezydent Miasta).

– Niestety z naszej praktyki widzimy, że zbiegi egzekucyjne są dosyć częstym zjawiskiem w toku postępowań egzekucyjnych. Procedura ich rozstrzygania została zmieniona i uproszczona niespełna dwa lata temu, bowiem w poprzednim stanie prawnym tzn. sprzed 8 września 2016 zbieg pomiędzy komornikiem sądowym, a administracyjnym organem egzekucyjnym zawsze rozstrzygał sąd. Takie rozstrzygnięcia ciągnęły się tygodniami, a zdarzało się nawet miesiącami, co niewątpliwie wpływało na przedłużanie się całego postępowania egzekucyjnego – przyznaje komornik.

Dodaje, że dziś przepisy regulują tę kwestię dosyć jednoznacznie, bo art. 773 kpc stanowi, że przy zbiegu egzekucji sądowej z administracyjną, właściwym do prowadzenia egzekucji z zajętego składnika jest ten organ, który pierwszy dokonał zajęcia, a w razie niemożności ustalenia, który był pierwszy właściwym jest ten, który dokonał zajęcia w większej kwocie. – Ponadto, jeżeli w przyszłości będzie dochodziło do kolejnego zbiegu do tego samego składnika majątkowego np. rachunku bankowego, to egzekucję prowadzi organ wyznaczony przy pierwszym zbiegu – wyjaśnia Tomasz Fornalski. Zwraca uwagę, że podobnie też przepisy dosyć jasno rozstrzygają kwestię zbiegu egzekucji komorników sądowych, bo zgodnie art. 773 prim kpc właściwym komornikiem jest ten, w rewirze u którego dłużnik posiada miejsce zamieszkania, a jeżeli w rewirze działa więcej komorników albo egzekucję prowadzą komornicy poza rewirowi – to właściwym jest ten organ egzekucyjny, który jako pierwszy dokonał zajęcia. – Zatem rozstrzygnięcie zbiegów egzekucyjnych, nie jest samo w sobie problemowe, jednakże już procedura przekazania akt sprawy innemu komornikowi sądowemu w tym wydanie i uprawomocnienie się postanowienia o przekazaniu akt sprawy, uprzednie rozliczenie kosztów, zaliczek, a także nierzadko wezwanie i opłacenie przez wierzyciela brakujących wydatków, powoduje, iż czas pomiędzy rozstrzygnięciem zbiegu, a faktycznym przekazaniem akt sprawy może się wydłużyć do kilku tygodni, a nawet miesięcy – tłumaczy komornik.

Podkreśla, że w przypadku zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej, procedura jest już zdecydowanie szybsza, bowiem wszelka komunikacja oraz przekazywanie odpisów tytułów wykonawczych i zajęć pomiędzy organami egzekucyjnymi następuje za pomocą systemu teleinformatycznego – platformy elektronicznej. Zatem czas trwania procedury w przypadku zbiegu egzekucji administracyjnej i sądowej możemy liczyć nawet w godzinach.