Czarne chmury nad pracowniczymi planami kapitałowymi

Publikacja: 21.03.2018 20:25

Czarne chmury nad pracowniczymi planami kapitałowymi

Foto: pieniadze.rp.pl

Projekt reformy emerytalnej spotkał się z krytyką, ale i tak ma ona wejść w życie w 2019 roku.

Pracownicze plany kapitałowe (PPK) nie rozwiązują problemu niskich świadczeń emerytalnych. Można z niemal całkowitą pewnością założyć, że pracownicy o niskich dochodach podejmą działania mające na celu uniknięcie PPK – uważa NSZZ Solidarność. To jeden z licznych krytycznych głosów pod adresem projektu o pracowniczych planach kapitałowych.

O ile sama idea wprowadzenia PPK zbierała pozytywne opinie zainteresowanych stron, o tyle konkretne rozwiązania zamieszczone w projekcie ustawy, przekazanym 15 lutego do uzgodnień międzyresortowych i publicznych konsultacji, nie spotkały się z pozytywnym odzewem.

Z uwag, które wpłynęły do Rządowego Centrum Legislacji, wynika, że najwięcej problemów budzi brak czasu na wprowadzenie zmian, duże obciążenia dla pracodawców i pracowników, wysokie koszty dla TFI oraz konstrukcja programu, która nie rozwiąże kluczowej bolączki systemu, jaką będą głodowe emerytury dla najuboższych.

Fala krytyki

Pomysł premiera Mateusza Morawieckiego został skrytykowany przez dwie instytucje torpedujące kolejne pomysły szefa rządu: NBP i Komisję Nadzoru Finansowego, które przedstawiły drobiazgowe merytoryczne analizy proponowanych zmian. W ocenie NBP samo skierowanie dodatkowych środków na rynek kapitałowy nie musi przełożyć się na przyspieszenie wzrostu gospodarczego, w szczególności jeśli uwzględni się negatywne oddziaływanie zaproponowanych rozwiązań na wzrost gospodarczy poprzez inne kanały.

Projekt ustawy o PPK ograniczył rolę KNF, dając wiele uprawnień Polskiemu Funduszowi Rozwoju. KNF postuluje m.in wprowadzenie dokładniejszej kontroli instytucji prowadzących PPK. Uważa też, że wybór przez pracodawcę instytucji zarządzającej PPK może rodzić problemy.

„S” z kolei zapamiętale broni Funduszu Pracy przed uszczupleniem poprzez dofinansowanie z niego planów kapitałowych. Związek zawodowy uważa też, że bezpieczeństwo finansowe uczestników nowego systemu obarczone jest wysokim ryzykiem.

Z kolei przedsiębiorcy obawiają się obciążeń. „Faktyczny ciężar stworzenia dodatkowego systemu oszczędzania na emeryturę i jego prowadzenia zostaje w znacznej mierze przerzucony na pracodawców, przedsiębiorców, powodując szereg utrudnień i problemów dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w Polsce” – napisała Henryka Bochniarz, prezydent Konfederacji Lewiatan.

Krytyczne uwagi pod adresem projektu zgłosili też pozytywnie podchodzący do PPK przedstawiciele rynku kapitałowego, którzy chcieliby obniżenia opłat obciążających TFI prowadzące PPK.

Krytyki nie brakuje w samym PiS. Minister Energii Krzysztof Tchórzewski ostrzegł, że reforma może uderzyć w najbiedniejszych, a przez to odbić się na wynikach wyborów samorządowych.

Rząd się nie poddaje

MF nie zamierza się ugiąć pod ciężarem krytyki. – Obecnie nie przewidujemy zmiany terminu wejścia w życie proponowanych regulacji – powiedział „Rzeczpospolitej” Krystian Mazur z Biura Komunikacji i Promocji ministerstwa.

Resort przewiduje jednak furtkę na wypadek problemów. – Wprowadzenie PPK wymaga przygotowania odpowiednich narzędzi i infrastruktury ze strony PFR – tłumaczy Mazur. – Gdyby się okazało, że dla wypracowania kompromisu wobec zgłaszanych postulatów, potrzebna będzie dłuższa dyskusja, być może rozważone zostanie dłuższe vacatio legis dla niektórych rozwiązań.

Opinia

Marcin Wojewódka, radca prawny, Wojewódka i wspólnicy

Konsekwencje przyjęcia niektórych propozycji zmian mogą mieć istotne znaczenie dla całego systemu PPK, a także dla terminu wejścia w życie tych regulacji. Przykładowo, dopuszczenie do zarządzania PPK innych podmiotów niż obecnie planowane TFI siłą rzeczy będzie musiało prowadzić do opóźnienia startu systemu. Pytanie, czy można sobie na to pozwolić, bo w sumie od zapowiedzi wprowadzenia PPK niedługo miną dwa lata.

Natomiast inne uwagi, jeśli byłyby uwzględnione, np. modyfikacja zasad naliczania składek do PPK, mogą skutkować zmniejszeniem realnego znaczenia kapitałów generowanego dzięki planom kapitałowym dla naszej gospodarki.

Materiał Partnera
Zainwestuj w przyszłość – bez podatku
Materiał Partnera
Tak możesz zadbać o swoją przyszłość
Emerytura
Wypłata pieniędzy z PPK po 2 latach oszczędzania. Ile zwrotu dostaniemy
Emerytura
Autozapis PPK 2023. Rezygnacja to dobry pomysł? Eksperci odpowiadają
Emerytura
Emeryci ograniczają wydatki. Mają jednak problemy z długami