40-latkowie mało wiedzą o oszczędzaniu na emeryturę

Ankietowani mało wiedzą na temat form oszczędzania na emeryturę, a bywa, że mają fałszywe informacje. Oszczędzanie jest dla nich ważne, ale z drugiej strony trudne i niekoniecznie pilne.

Publikacja: 21.01.2025 05:28

40-latkowie mało wiedzą o oszczędzaniu na emeryturę

Foto: Adobe Stock

Przeciętnie co siódmy Polak w wieku 41–50 lat ma fałszywą wiedzę na temat sposobów (instrumentów) emerytalnych, choć jest przekonany, że jego wiedza jest poprawna. Tak wynika z „Badania świadomości emerytalnej i postaw wobec systemu emerytalnego Polaków w wieku 41–50 lat – edycja 2024”, które dr hab. Katarzyna Sekścińska z UW przeprowadziła na zlecenie Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych. Połowa ankietowanych określa wiedzę na temat systemu emerytalnego jako co najmniej podstawową (49 proc.), a tylko 12 proc. uważa, że jest zaawansowana. Ale 11 proc. przyznało, że nie ma jej w ogóle. Osoby po czterdziestce, a przed pięćdziesiątką spodziewają się, że stopa zastąpienia ich przyszłych świadczeń emerytalnych wyniesie przeciętnie 72 proc., przy czym jedna piąta przypuszcza, że ich emerytura będzie wyższa niż ostatnia pensja.

Ankietowanych poproszono o ocenę ich wiedzy na temat różnych sposobów emerytalnego oszczędzania. W przypadku otwartych funduszy emerytalnych (OFE) 86 proc. badanych określiło ją jako przynajmniej podstawową, o pracowniczych planach kapitałowych (PPK) myśli tak 80 proc., a o indywidualnych kontach emerytalnych (IKE) 77 proc. i o indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (IKZE) – 66 proc badanych. W tym zaawansowaną wiedzę deklaruje, w zależności od instrumentu finansowego, od 9 proc. (IKE) do 15 proc. (PPK) 40-latków. – To stosunkowo niski odsetek, zważywszy na to, że mowa o instrumentach, które w szczególny sposób adresowane są właśnie do tej grupy wiekowej i w założeniu powinny być dla niej ważne i interesujące – uważa Katarzyna Sekścińska.

Foto: Paweł Krupecki

Połowa oblała test emerytalny

Poproszono uczestników badania o odpowiedzi na trzy pytania dotyczące każdej z metod oszczędzania długoterminowego. W ten sposób przeprowadzono test podstawowej wiedzy z zakresu IKE, IKZE, PPK i OFE. Każdy mógł uzyskać od 3 do 0 punktów. – Ponad połowa badanych (55 proc.) nie odpowiedziała poprawnie na żadne pytanie dotyczące IKZE, a 46 proc. nie znało poprawnej odpowiedzi na żadne z pytań o IKE. 2 lub 3 punkty o IKZE uzyskało 20 proc., a o IKE 25 proc. badanych – relacjonuje ekonomistka.

Czytaj więcej

Prawie każdy ma przerwy w płaceniu składek na emeryturę. Jak to wpłynie na wysokość świadczeń?

Zwraca uwagę na to, że większość (79 proc.) uważa, iż temat systemu emerytalnego i zabezpieczania finansowej przyszłości na emeryturze jest ważny dla nich osobiście i społecznie. Jednak połowa (51 proc.) uważa go za nudny i niepilny. Podobnie myślą – co wynika z innych badań – ludzie młodsi o dekadę. Zdaniem badaczki istnieje kilka przyczyn, dla których ludzie nie za bardzo interesują się oszczędzaniem długoterminowym (tylko co 14. osoba szuka informacji i pogłębia wiedzę). – Chętniej zajmujemy się tematami, gdy poznawanie ich jest dla nas przyjemnością, ale nawet jeśli jesteśmy przekonani, że temat jest ważny, to może nas blokować myśl, że nie jest pilny, za to jest abstrakcyjny i niekonkretny – tłumaczy Katarzyna Sekścińska. Dodaje, że z badania wynika, iż 38 proc. respondentów ma wizję tego, jak będzie wyglądało ich życie na emeryturze, a 49 proc. ma już nawet plany na ten okres życia. 

Emerytura: ważna, ale trudna

– Jeśli respondenci uważają temat emerytalny za trudny, nie są nim pilnie zainteresowani, to nie pogłębiają wiedzy. Zwykle zaczynają się nim interesować, gdy zbliżają się do wieku emerytalnego – zauważa Małgorzata Rusewicz, prezes IGTE. Dodaje, że w Polsce co do zasady ani rząd, ani instytucje dotychczas nie koncentrowały się na edukacji emerytalnej czy na tym, by ludzi zachęcić do pogłębiania wiedzy. Przypomina, że receptą na sukces w oszczędzaniu i inwestowaniu na emeryturę są regularność wpłat i długość ich okresu. Im dłużej oszczędzamy, tym łatwiej zebrać nam pożądaną kwotę, a wpłaty przez to nie muszą być wysokie.

Spora cześć (45 proc.) osób uważa, że jest sens oszczędzać na emeryturę tylko wtedy, gdy możemy sobie zagwarantować tymi oszczędnościami w przyszłości taki poziom życia, jaki chcemy osiągnąć. Pozostali – wciąż jest ich większość – są zwolennikami oszczędzania bez względu na to, ile uzbieramy. Przy czym 45 proc. ankietowanych uważa, że są całkowicie lub w znaczącej odpowiedzialni za swoją emeryturę, pozostali w mniejszym lub w większym stopniu odpowiedzialność oddają państwu.

Przeciętnie co siódmy Polak w wieku 41–50 lat ma fałszywą wiedzę na temat sposobów (instrumentów) emerytalnych, choć jest przekonany, że jego wiedza jest poprawna. Tak wynika z „Badania świadomości emerytalnej i postaw wobec systemu emerytalnego Polaków w wieku 41–50 lat – edycja 2024”, które dr hab. Katarzyna Sekścińska z UW przeprowadziła na zlecenie Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych. Połowa ankietowanych określa wiedzę na temat systemu emerytalnego jako co najmniej podstawową (49 proc.), a tylko 12 proc. uważa, że jest zaawansowana. Ale 11 proc. przyznało, że nie ma jej w ogóle. Osoby po czterdziestce, a przed pięćdziesiątką spodziewają się, że stopa zastąpienia ich przyszłych świadczeń emerytalnych wyniesie przeciętnie 72 proc., przy czym jedna piąta przypuszcza, że ich emerytura będzie wyższa niż ostatnia pensja.

Pozostało jeszcze 82% artykułu
Emerytura
Nowe dane o PPK. Imponujące zyski części Polaków
Materiał Promocyjny
Suzuki e VITARA jest w pełni elektryczna
Emerytura
Prawie każdy ma przerwy w płaceniu składek na emeryturę. Jak to wpłynie na wysokość świadczeń?
Materiał Promocyjny
To już ostatni moment by skorzystać z zalet IKE i IKZE w tym roku
Emerytura
Emerytura z giełdy to nie tylko hasło
Materiał Promocyjny
Kluczowe funkcje Małej Księgowości, dla których warto ją wybrać
Emerytura
Europejska emerytura – jakie korzyści widzą Polacy w OIPE
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego