MFW: Przeciętna emerytura w Polsce spadnie do minimalnej

Według MFW, jeśli nie chcemy, by dzisiejsi trzydziesto- i czterdziestolatkowie mieli minimalne emerytury i płacili znacznie wyższe podatki niż obecnie, to Polska powinna zreformować system emerytalny, edukację i rynek pracy.

Publikacja: 21.01.2025 15:49

Według MFW Polska powinna zreformować system emerytalny, edukację i rynek pracy

Foto: Adobe Stock

Aleksandra Fandrejewska

W opublikowanym właśnie raporcie, MFW zwraca uwagę na potrzebę wprowadzenia reform strukturalnych, których celem powinno być zwiększenie produktywności i sprostanie wyzwaniom związanym ze starzeniem się społeczeństwa i transformacją klimatyczną. Stąd cześć raportu poświęcona jest przyszłym emeryturom.

Co nas czeka bez zmian?

"Przewiduje się, że w długim terminie starzenie się społeczeństwa osłabi adekwatność polskiego publicznego systemu emerytalnego, szczególnie dla biedniejszych emerytów, kobiet i niestandardowych pracowników. Bez żadnych reform do 2050 r. średni wskaźnik świadczeń spadnie z 45 do 29 procent" – przewidują eksperci funduszu.

Czytaj więcej

W 2023 r. w Polsce wypłacano ponad 6,5 mln emerytur z systemu pozarolniczego (ZUS). Było też prawie

Wynagrodzenia

Gdzie w Polsce emeryci dostają najwyższe emerytury? Nowe dane wskazują na jeden region

Najwyższe emerytury i renty w Polsce dostają mieszkańcy woj. śląskiego. Ich średnia jest o ponad 900 zł wyższa od średniej regionu, w którym emerytury i renty są najniższe w kraju. Jak wygląda sytuacja w innych województwach? Ile wynoszą średnie samych emerytur? I jakie świadczenia otrzymują rolnicy?

To oznacza, że przeciętnie osoby, które będą przechodziły na emeryturę za 25 lat, dostaną świadczenie warte mniej niż jedną trzecią ich pensji. Jeszcze mniej mogą dostać kobiety i osoby z niepełnosprawnościami. Eksperci dodali w raporcie, że gdybyśmy chcieli bez zmian utrzymać obecną wysokość świadczeń, to kosztowało by to nas wszystkich ok. 6 proc. PKB do roku 2050 – o tyle powinny się zwiększyć koszty fiskalne.

Jeśli szacunki ekonomistów MFW przełożymy na liczby i wartość PKB z 2023 r., to jest to dodatkowe ok 205 mld zł, potrzebne tylko na emerytury. A co roku wzrost gospodarczy rośnie i wartość dzisiejszego PKB będzie tylko procentem tego w roku 2025.

Czytaj więcej

Budżet i podatki

Ponad 3 tys. zł od każdego pracującego na przywileje emerytalne

Prawie 100 mld zł wydano w zeszłym roku na emerytury i renty z budżetu państwa. Każdy pracujący zapłacił przeciętnie – oprócz swoich składek – ponad 6,5 tys. zł.

Na co powinniśmy się zgodzić?

W raporcie znalazły się propozycje potrzebnych zmian. Dotyczą systemu emerytalnego, rynku pracy, edukacji i polityki społecznej. To:

zrównanie ustawowego wieku emerytalnego dla mężczyzn i kobiet oraz wydłużanie go wraz ze średnią długością życia, czyli kobiety i mężczyźni mieliby pracować do tego samego roku w życiu i miałoby być to dłużej niż obecne 65 lat dla mężczyzn

wydłużenie efektywnego życia zawodowego poza ustawowy wiek emerytalny i zachęcanie emerytów do pracy – czyli warto wprowadzić takie rozwiązania, by ludzie nie przechodzili na emeryturę zaraz po osiągnięciu wieku emerytalnego – teraz robi to większość

wprowadzenie minimalnego okresu składkowego w celu zachęcenia do dłuższej aktywności zawodowej i zmniejszenia kosztów administracyjnych związane z bardzo małymi wypłatami – obecnie w Polsce wystarczy zapłacić choć jedna składkę emerytalną (pracować miesiąc), by potem mieć obliczoną emeryturę. Mamy ponad 420 tys. osób, które dostają świadczenia niższe niż emeryturę minimalną (1780,96 zł brutto), bo tę można uzyskać po 20 latach ubezpieczenia w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn

oparcie składek osób samozatrudnionych na rzeczywistych dochodach. Pomogłoby to poprawić przyszłe emerytury osób samozatrudnionych i zlikwidować przepaść między samozatrudnionymi a pracownikami – analitycy MWF nie sprecyzowali, czy różnica, na którą zwrócili uwagę pomiędzy pracownikami i samozatrudnionymi dotyczy składek czy świadczeń. Większość samozatrudnionych płaci minimalną składkę uzależnioną od wysokości przeciętnej płacy w gospodarce (60 proc.), a nie od swoich dochodów. Ale też przeciętne emerytury samozatrudnionych są znacząco niższe niż pracowników o takim samym stażu pracy.

Czytaj więcej

Ubezpieczenia

Mało chętnych na Europejską Emeryturę

Ogólnoeuropejski Indywidualny Produkt Emerytalny pojawił się w Polsce rok temu. Swoim uczestnikom przyniósł ponad 20 proc. zysku. Produkt ten cały czas oferuje jednak tylko jedna firma, która pozyskała dotąd 5 tys. aktywnych klientów.

Zmiany zaproponowane przez ekonomistów MFW są więc tymi, które przez wiele lat budzą społeczne kontrowersje. Już raz w Polsce podniesiono wiek emerytalny, ale wycofano się z tej koncepcji. I każdy rząd – także obecny – twierdzi, że nie myśli o powrocie do tego pomysłu.

Jakie inne zmiany są potrzebne?

W raporcie zaproponowano także prowadzenie aktywnej polityki rynku pracy tak, by zwiększył się współczynnik aktywności zawodowej i liczba osób płacących składki.

– W Polsce znacząco mniej pracuje kobiet niż mężczyzn, ze znalezieniem swojego miejsca na rynku pracy mają kłopoty ludzie z niepełnosprawnościami. Jesienią zeszłego roku współczynnik aktywności zawodowej dla mężczyzn wyniósł 65,5 proc., dla kobiet – 51,5 proc. a dla osób z orzeczoną prawnie niepełnosprawnością – niespełna 20 proc. Częścią zmian powinno być „usuwanie barier utrudniających pracę młodym rodzicom, takich jak poprawa dostępności niedrogiej opieki nad dziećmi i tworzenie opcji opieki nad osobami starszymi oraz promowanie pracy w niepełnym wymiarze godzin – napisano w raporcie.

Czytaj więcej

Polski system emerytalny słabo wypada na tle większości systemów emerytalnych świata

PPK

Czy mnogość programów emerytalnych szkodzi PPK?

Polski system emerytalny słabo wypada na tle większości systemów stosowanych w blisko 50 badanych pod tym kątem krajów świata.

Ostatnie propozycje reform dotyczą edukacji oraz styku edukacji i rynku pracy. Ekonomiści proponują, by poprawić integrację grup osób słabszych na rynku pracy, zwiększyć zainteresowanie nabywaniem nowych kompetencji i umiejętności przez osoby dorosłe, wspierać uczenie się przez całe życie i promować najlepsze praktyki w tej materii.

Ostatnia rekomendacja dotyczy oszczędzania. MFW uważa, że po to, by zwiększyć wielkość oszczędności prywatnych i dobrowolnych, potrzebna jest finansowa edukacja oraz przygotowanie wyczerpujących informacji na temat różnych możliwości oszczędzania długoterminowego.

Polityka Rząd Edukacja Praca ZUS Emerytury Rynek pracy

Co nas czeka bez zmian?

Pozostało jeszcze 95% artykułu

2 / 3

artykułów

Czytaj dalej. Subskrybuj

Emerytura

40-latkowie mało wiedzą o oszczędzaniu na emeryturę

Ankietowani mało wiedzą na temat form oszczędzania na emeryturę, a bywa, że mają fałszywe informacje. Oszczędzanie jest dla nich ważne, ale z drugiej strony trudne i niekoniecznie pilne.

Materiał Promocyjny

Suzuki e VITARA jest w pełni elektryczna

Pierwszy całkowicie elektryczny model Suzuki został właśnie zaprezentowany w Mediolanie. Produkcja e VITARY rozpocznie się wiosną przyszłego roku, a zapewne latem zobaczymy pierwsze egzemplarze na naszych drogach.

Zyski Polaków, którzy oszczędzają na PPK od samego początku, przekroczyły już 100 proc.

Emerytura

Nowe dane o PPK. Imponujące zyski części Polaków

Polski Fundusz Rozwoju podzielił się danymi dotyczącymi Pracowniczych Planów Kapitałowych. Okazuje się, że w sumie Polacy zgromadzili na rachunkach już ponad 30 mld zł. Osoby, które oszczędzały od samego początku, osiągnęły od 126 do 158 proc. zysku.

Większość 40-latków myśli o emeryturze jako o czasie, w którym będą równocześnie pracowali i dostawa

Emerytura

Prawie każdy ma przerwy w płaceniu składek na emeryturę. Jak to wpłynie na wysokość świadczeń?

Większość 40-latków myśli o emeryturze jako o czasie, w którym będą równocześnie pracowali i dostawali świadczenie. Rozmyślaniom na ten temat częściej towarzyszy niepokój niż radość.

Materiał Promocyjny

To już ostatni moment by skorzystać z zalet IKE i IKZE w tym roku

Indywidualne konta emerytalne (IKE) oraz indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego (IKZE) powoli zyskują coraz większą liczbą zwolenników. Polacy coraz częściej zdają sobie bowiem sprawę, że licząc w kwestiach emerytalnych jedynie na ZUS podejmują ryzyko otrzymywania w przyszłości relatywnie niewielkich świadczeń pieniężnych. Stopa zastąpienia czyli stosunek emerytury do ostatniej pensji od lat systematycznie w Polsce spada i nic nie wskazuje na to, aby trend ten wyhamował, ani tym bardziej się odwrócił. Prognozy pokazują wręcz, że w 2060 r. stopa zastąpienia może spaść nawet do poziomu 20 — 30 proc. Polacy coraz częściej biorą jednak sprawy emerytalne we własne ręce, szczególnie, że mają ku temu też odpowiednie produkty, takie jak IKE i IKZE.

Materiał Promocyjny

Kluczowe funkcje Małej Księgowości, dla których warto ją wybrać

Łatwy w obsłudze, bezpieczny, uniwersalny. Taki powinien być dobry program księgowy i tym właśnie charakteryzuje się Mała Księgowość. Od wystawiania faktur, przez rozliczanie podatków i składek, po zarządzanie magazynem – wszystkie te zadania znacznie ułatwia nasz program.

Emerytura

Emerytura z giełdy to nie tylko hasło

Inwestując na giełdzie, można zadbać o to, by w czasie jesieni życia móc spełniać swoje zachcianki bez obaw o finanse.

Materiał Promocyjny

Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego

Dobry program księgowy to podstawa funkcjonowania biura rachunkowego. Jego podstawowym zadaniem jej ułatwienie i przyspieszenie pracy księgowych. Dzięki temu, że program wykonuje podstawowe, powtarzalne zadania, profesjonaliści mogą się skupić na bardziej skomplikowanych zadaniach, lub zaoferować swoje usługi większej liczbie klientów.

Komentarze

Artur Bartkiewicz: Krzysztof Stanowski na prezydenta. Kto powinien się bać tego happeningu?

Jak zapowiedział w wywiadzie inaugurującym działanie Kanału Zero, tak zrobił. Krzysztof Stanowski rozpoczął swój najnowszy happening - i wystartuje w wyborach prezydenckich.

Polityka

Krzysztof Stanowski ogłosił start w wyborach. Ale prezydentem być nie chce

Stoję tutaj przed państwem, żeby uwypuklić tę wyborczą katastrofę - powiedział dziennikarz Krzysztof Stanowski ogłaszając swój start w zbliżających się wyborach prezydenckich.

Polityka

Elon Musk odpowiada na słowa Olafa Scholza. "Głupiec"

Miliarder Elon Musk, który w administracji Trumpa stanął na czele Departamentu Efektywności Rządu, odpowiedział na krytykę kanclerza Niemiec Olafa Scholza. Dyrektor generalny SpaceX i Tesli nie przebierał w słowach.

Obecne regulacje ustawy o odnawialnych źródłach energii ograniczają pojęcie mikroinstalacji do mocy

Prawo w regionach

Apel o spójne prawo energetyczno-finansowe dla samorządów

By miasta mogły efektywnie tworzyć klastry i spółdzielnie energetyczne potrzebne są zmiany w prawie. Powinny skupić się na tym, by różne ustawy tworzyły spójny system. Teraz tak nie jest.

Krajowe

Potęga biurokratycznego absurdu w uszczelnianiu sankcji

Państwo zamierza karać tego, który pod ręką, a nie winowajcę, czyli będzie działać po najmniejszej linii oporu, a że większość agencji celnych składa różnego rodzaju gwarancje i zabezpieczenia finansowe, to tym lepiej.

Sądy i trybunały

Kryteria delegowania sędziów będą jaśniejsze, ale dodatki z tego tytułu mniejsze

Delegowanie sędziego do innego sądu będzie zależało od jego doświadczenia, sprawności ale i tego, jaki wpływ będzie miało jego przeniesienie na macierzystą jednostkę. Sędziowie dostaną za to mniejsze dodatki, ale dopiero za dwa lata.

Podatki

Rewizja KPO. Rząd rezygnuje z oskładkowania wszystkich zleceń

Rząd do 28 stycznia ma podjąć decyzję odnośnie do propozycji rewizji KPO, którą skieruje do Komisji Europejskiej. Projekt właśnie trafił do partnerów społecznych.

Polityka

Podcast „Rzecz w tym”: Tony Housh: „Trump nie chce przegrać z Putinem”

Donald Trump rozpoczyna drugą kadencję jako prezydent USA, obiecując Amerykanom „złoty wiek”. Czy te zapowiedzi mają pokrycie w rzeczywistości, czy to jedynie mistrzowski PR? W najnowszym odcinku „Rzecz w tym” Bogusław Chrabota rozmawia z Tonym Houshem, byłym szefem Am Cham - Amerykańskiej Izby Handlowej w Polsce, o realnych wyzwaniach prezydentury Trumpa, relacjach USA z Europą i przyszłości NATO.