Thomas Mayer z Deutsche Banku:nadal podziwiamy Polskę

Rz: Od kilku kwartałów słyszymy, że pod koniec roku odczuwalne będzie ożywienie gospodarcze w strefie euro, co pociągnie za sobą resztę UE. Czy rzeczywiście w tym roku tak będzie?

Mogę tylko mieć nadzieję. Ale jestem bardzo sceptyczny, czy rzeczywiście tak będzie. Dane, które dzisiaj widzimy, wyglądają „szaro". Nie wskazują, że rzeczywiście przyjdzie ożywienie, ale i nie dowodzą, że jest jakieś potężne zagrożenie dla wzrostu. Obawiam się więc, że tym razem drugi kwartał przyniesie nam stagnację, która nie wystarczy do powstawania miejsc pracy, i bezrobocie będzie rosło. To dzisiaj największe zagrożenie. Nie wisi nad nami już kryzys zadłużeniowy czy zapaść w sektorze bankowym. Przyszedł kryzys na rynku pracy.

Jaki wzrost PKB jest potrzebny, aby miejsc pracy zaczęło przybywać?

To zależy od kraju. Generalnie jest tak, że zatrudnianie zaczyna się przynajmniej od 1 proc. wzrostu PKB. W przypadku Polski jest to jeszcze więcej. Wiadomo jednak, że jeśli razem z pojawiającym się wzrostem zaczynają się reformy rynku pracy, bezrobocie spada znacznie szybciej. Widzieliśmy to już w Niemczech, gdzie powstało znacznie więcej miejsc pracy, niż wskazywałby na to wzrost PKB, a reformy generalnie polegały na poluzowaniu sztywnych reguł rynku. Ale w przypadku strefy euro już ten 1 proc. wzrostu PKB daje szansę na wzrost. W dzisiejszej sytuacji niestety nie jest to pewne. Obawiam się więc, że druga połowa roku znów będzie rozczarowaniem, tak jak to było w poprzednich latach.

Niemiecki eksport nagle zaczął zwalniać. Czy dla pana jest to zaskoczeniem?

Zaskoczony byłem niedawnym wzrostem niemieckiego eksportu. Firmy zdołały sobie wtedy poradzić ze spowolnieniem w strefie euro i zwiększyły sprzedaż do Ameryki i Azji. Dzisiejsza utrata impetu niemieckiej gospodarki była zaś prognozowana, okazało się jednak, że Niemcy bardzo długo opierały się temu spowolnieniu.

MFW uważa, że w niektórych krajach wskazane byłoby trochę poluzować cięcia. Czy pana zdaniem takie poluzowanie polityki fiskalnej jest słuszne?

Można dyskutować nad taką ewentualnością w krajach, które drukują własny pieniądz. Dlatego w USA, gdzie Fed skupuje ogromne ilości obligacji, oraz w Wielkiej Brytanii, gdzie była podobna sytuacja, można się zastanowić, czy potrzebne są większe czy mniejsze cięcia. Ale co można zrobić w krajach, gdzie nie drukuje się pieniędzy, a rynek odcina finansowanie? Nie ma innego wyjścia, jak oszczędzanie, bo wydatki nie mogą być większe niż dochody. Jeśli tak daleko już zaszliśmy w porządkowaniu finansów publicznych, trzeba dalej oszczędzać.

Na razie Polska odczuwa coraz silniejsze oznaki spowolnienia. Czy i nasz kraj będzie musiał poczekać na kolejną drugą połowę roku?

Polska gospodarka zawsze pozytywnie mnie zaskakiwała. Teraz jednak widać, że spowalnia popyt wewnętrzny. Wynika to między innymi ze zmniejszonych wydatków państwa na budowę infrastruktury – nieruchomości przestały drożeć – i mniejszych tendencji do zadłużania się społeczeństwa. Kolejny powód tego spowolnienia to silne związki z gospodarką niemiecką, która przeżywa trudne chwile. Kiedy jednak tylko zobaczymy oznaki ożywienia w USA i Azji, ruszy niemiecki eksport, a z nim i polska gospodarka. Niestety jeśli chodzi o rynek wewnętrzny, nic nie wskazuje, aby ożywienie było bliskie.

W Polsce mamy dzisiaj debatę dotyczącą OFE. Zdaniem rządu ich wyniki rozczarowują i uważa on, że tymi pieniędzmi potrafiłby zarządzać z większą korzyścią dla przyszłych emerytów. Czy pana zdaniem dla polskiej gospodarki i Polaków lepiej byłoby pozostawić je tam, gdzie są, czy też państwo wie, co robi?