Pierwsza waloryzacja nowego subkonta w ZUS

Subkonta w ZUS powstały w 2011 r. gdy rząd zdecydował o obniżeniu składki przekazywanej do funduszy emerytalnych. W czerwcu 2011 r. po raz pierwszy składki (za maj, bo są przekazywane w miesięcznym opóźnieniem) Polaków zostały zapisane na tych subkontach w ZUS. Do końca 2012 r. trafiało na nie 5 proc. pensji brutto ubezpieczonych, a od tego roku jest to 4,5 proc.

Pieniądze zapisywane na subkontach w ZUS są inaczej waloryzowane niż zapisy na podstawowym koncie w ZUS, na które trafia 12,22 proc. pensji brutto. Ich waloryzacja zależy bowiem od nominalnego wzrostu PKB (czyli realnego wzrostu gospodarczego i inflacji) w ostatnich 5 latach i nie może być ujemna. Z kolei waloryzacja podstawowych kont emerytalnych w ZUS zależy od inflacji i wzrostu płac w gospodarce.

Waloryzacja środków zgromadzonych na subkoncie jest dokonywana od dnia 1 czerwca według stanu kont na dzień 31 stycznia.

1 czerwca ZUS po raz pierwszy dopisze dodatkowe pieniądze do subkont uczestników. Waloryzacja ma na celu to, by pieniądze gromadzone na emeryturę nie traciły na wartości z powodu inflacji. W środę GUS podał wskaźnik rocznej waloryzacji, który wynosi 106,27.

- Pierwsza roczna waloryzacja subkont przeprowadzona zostanie według ich stanu na 31 stycznia 2012 r. i uwzględni wszystkie zewidencjonowane środki, jakie wpłynęły na subkonta od początku ich istnienia – mówi Jacek Dziekan, rzecznik prasowy ZUS. - A więc będzie ona dotyczyła składek odprowadzonych od maja (kiedy to subkonta powstały) do grudnia 2011 r. Waloryzacja będzie wynikiem przemnożenia sumy środków na subkoncie przez wskazany  przepisach wskaźnik waloryzacyjny – dodaje.

To oznacza, że do każdych 100 zł oszczędności zgromadzonych w tym okresie przez przyszłych emerytów zostanie dopisane 6,27 zł. Waloryzacja kont i subkont w ZUS to jednak tylko zabieg księgowy, bo w rzeczywistości ze składek emerytalnych wpłacanych do tej instytucji na bieżąco wypłacane są świadczenia obecnym emerytom.

Wysokość wskaźnika waloryzacji subkonta to dobra informacja dla przyszłych emerytów. Zwłaszcza, że akurat 2011 r., fundusze emerytalne nie mogą zaliczyć do najbardziej udanych. Był to drugi rok w historii ich działalności gdy odnotowały stratę (w 2012 r. miały już spory zysk). W okresie od końca maja 2011 r. do końca stycznia 2012 r. (czyli w okresie za który następuje waloryzacja) ich przeciętny wynik inwestycyjny jest ujemny i wynosi -4,1 proc.

Zdaniem ekonomistów utrzymanie waloryzacji subkonta na poziomie 6,27 proc. nie będzie możliwe w kolejnych latach ze względu na spowolnienie gospodarcze.

- Dynamika nominalnego wzrostu PKB będzie wyraźnie niższa w tym roku i kolejnym. Zakładamy, że w tym roku nominalnie wzrośnie o 2 proc., a w 2014 r. o 3-4 proc., przy założeniu, że nastąpi ożywienia. Najwcześniej w 2015 r. tempo wzrostu PKB może wynieść ok. 6 proc. – tłumaczy Jakub Borowski, główny ekonomista Credit Agricole Polska. I jak dodaje nominalny wzrost PKB za 5 ostatnich lat spadnie do ok. 4 proc.

- W dłuższym okresie z punktu widzenia zapisów na kontach 2 czy 3 lata słabszego tempa wzrostu PKB nie mają większego znaczenia. Pytanie raczej czy w dłuższym terminie uda się utrzymać wysokie tempo wzrostu gospodarczego – tłumaczy Borowski.

Zdaniem Wiktora Wojciechowskiego, głównego ekonomisty Invest Banku, o zbyt krótkim okresie mówimy by mówić czy to pozytywne czy negatywne wnioski dla ubezpieczonych.

- Z punktu widzenia finansów publicznych koszt obsługi długu jest niższy od nominalnego tempa wzrostu PKB. Z tego względu waloryzacja subkonta jest bardziej kosztowna niż przekazywanie do OFE pieniędzy pochodzących z emisji papierów skarbowych – ocenia Wiktor Wojciechowski.  – I jest to niebezpieczna konstrukcja zwiększająca wydatki publiczne w przyszłości – dodaje.

Na koniec grudnia 2011 r. na subkontach w ZUS było zgromadzone 9,2 mld zł, a na koniec grudnia 2012 r. kwota ta rośnie już do 26,9 mld zł.

Na koniec minionego roku  ZUS utworzył 12,65 mln subkont. Średnia kwota na subkoncie wyniosła 2120,64 zł.

W skrócie

Jak rosną oszczędności emerytalne w publicznym systemie emerytalnym

Na przyszłą emeryturę Polacy odkładają co miesiąc 19,52 proc. wynagrodzenia brutto