Jak inwestować w Rosji poprzez fundusze?

Rosja, jako największy producentów surowców i energii pod względem całkowitego PKB zajmuje 6. miejsce na świecie. Z perspektywy inwestycyjnej Rosja ma również status najbardziej popularnego rynku w Europie Środkowo-Wschodniej, co oczywiście ma ścisły związek z kapitalizacją rosyjskiej giełdy. Pod tym względem Moskwa bije nie tylko giełdę w Stambule i Warszawie, ale również obie łącznie. Wysoka kapitalizacja to główny powód, dla którego większość funduszy zagranicznych inwestujących w naszym regionie skupia się właśnie na Rosji. Zupełnie inaczej jest w przypadku krajowych TFI, które w funduszach inwestujących w Nowej Europie w pierwszej kolejności skupiają się na Turcji.

Znaczne uzależnienie od rynku surowców sprawia, że giełda w Moskwie należy do najbardziej zmiennych na świecie. Tezę tę potwierdza zachowanie indeksu RTS w szczególności w różnych fazach cyklu koniunkturalnego. W okresach silnej hossy, przykładowo w latach 2003-2007 indeks rosyjskiej giełdy zyskał blisko 550 proc. w porównaniu z prawie 330 proc. jakie odnotował indeks rynków wschodzących  MSCI Emerging Markets. Natomiast w spadkowym 2008 r., kiedy indeks RTS stracił ponad -70 proc. bilans rynków wschodzących wyniósł -54 proc. Jak widać, Rosja jest rynkiem wyjątkowym, gdyż łączy w sobie ogromny potencjał, ale i ogromne ryzyko. Niestety na polskim rynku potencjał ten został tylko w niewielkim stopniu dostrzeżony, gdyż w funduszach akcji rosyjskich ulokowaliśmy około 120 mln złotych.

Łącznie w Polsce można nabyć jednostki 10 funduszy akcji rosyjskich. W ofercie krajowych TFI mamy cztery takie rozwiązania i trzy w ofercie instytucji zagranicznych. Dodatkowo w ofercie ubezpieczycieli, obok kilku funduszy ze wspomnianego wyżej grona, znajdują się jeszcze trzy rozwiązania zagraniczne, w tym takie, które nie posiadają zgody KNF na bezpośrednią sprzedaż w Polsce.

Pierwsze różnice pomiędzy  funduszami w ofercie polskich i zagranicznych TFI widać już na pierwszy rzut oka. Wśród funduszy oferowanych przez zagraniczne TFI za statutowy wzorzec zazwyczaj służy popularny indeks MSCI Russia 10-40. Różni się on od głównego indeksu rosyjskiej giełdy RTS tym, że udział największych spółek w indeksie jest ograniczony do maksymalnie 10 proc., a łączny udział 5 największy spółek wynosi maksymalnie 40 proc.

W przypadku krajowych rozwiązań w grę wchodzą także indeksy rosyjskiej giełdy, takie jak RTS (notowany w USD) czy Micex (notowany w rublach), oba grupujące 50 największych spółek notowanych na rosyjskiej giełdzie. Większość funduszy ma pełną ekspozycję na rynek rosyjski, jednak 2 się wyróżniają:  WIOF Russia and CIS Performance oraz  ING Rosja. Ich aktywa w ok. 30 proc. lokowane są także poza Rosją.

Jedną z cech odróżniającą fundusze krajowych TFI od zagranicznych jest także udział akcji w portfelu. Podczas gdy zagraniczne fundusze akcyjne z reguły są niemal w 100 proc. zainwestowane w akcje, krajowe fundusze mają nawet kilkunasto procentowy udział gotówki w portfelu. W efekcie fundusze te mogą nie w pełni odzwierciedlać koniunkturę na rynku. Poza tym dwa fundusze krajowe lokują aktywa w fundusze zagraniczne ( ING Rosja oraz  Investor Rosja). Investor Rosja inwestuje ok. 90 proc. kapitału w fundusz DWS Rosja. Z kolei w portfelu ING Rosja znajdziemy m.in. także jednostki ING (L) Emerging Europe (P), PICTET F-EASTERN EUROPE-I oraz RBS MARKET ACCESS DAXGLOBAL.