Aviva: trzeba skorzystać z doświadczeń Szwecji

Aviva wskazuje w najnowszym raporcie na rosnącą lukę emerytalną. A co to jest? To różnica między tym co spodziewamy się dostać w postaci emerytury, a tym co rzeczywiście trafi do naszych kieszeni.

Według wyliczeń OECD ludzie potrzebują 70 proc. dochodu przedemerytalnego, aby wystarczyło na życie po zakończeniu aktywności zawodowej. Publiczne systemy emerytalne nie będą w stanie zapewnić tak wysokich świadczeń. Dla przykładu w Polsce szacuje się, że w ciągu najbliższych kilkudziesięciu lat stopa zastąpienia dotycząca emerytur spadnie dwukrotnie, średnio do ok. 30 proc. Jak podaje Aviva, w całej Unii Europejskiej roczna luka emerytalna wynosiła  1,9 bln euro, czyli około 19 proc. PKB w 2010 r.

Dla przykładu w 2010 r. wysokość rocznej luki emerytalnej przypadającej na jednego mieszkańca Wielkiej Brytanii wynosiła 12,3 tys. euro. W przeliczeniu na przeciętnego Włocha było to 3,1 tys. euro, Hiszpana – 7 tys. euro, Polaka 3,4 tys. euro, a Niemca – 11,6 tys. euro.

Aviva, na podstawie przeprowadzanych badań, przekonuje, że aby zmniejszyć lukę emerytalną obywatele powinni o to sami zadbać, ale działania powinny być też podjęte na szczeblu europejskim.

Wzywa decydentów UE do wspierania działań w kierunku przekazywania dorosłych obywatelom we wszystkich krajach rocznego sprawozdania emerytalnego. Taka informacja powinna obejmować zintegrowaną informację na temat stanu oszczędności emerytalnych. A zatem nie tylko z publicznego, ale i prywatnego systemu (indywidualnych i zakładowych planów oszczędzania) wraz z prognozą wysokości przyszłych dochodów emerytalnych z uzbieranego już kapitału. Więcej informacji powinno być dostępnych w Internecie.

Te działania skłoniłyby ludzi do zainteresowania się zabezpieczeniem emerytalnym. Uzmysłowiły im, że sami mogą zadbać o lepszą przyszłość.

Warto skorzystać z doświadczeń  Szwecji. Każdy obywatel tego kraju co roku dostaje wyciąg z konta emerytalnego w tzw. pomarańczowej kopercie. Zestawienie wartości konta pokazane jest prosto i w zrozumiały sposób. Jak pisała w felietonie dla serwisu dr Agnieszka Chłoń-Domińczak z SGH, wyczytać z niego można: jaki był stan konta na koniec poprzedniego roku – odpowiednika naszego konta w ZUS (Inkompstpension) i w OFE (Premium pension). Ile na te konta wpłacono składek w tym roku, ile zyskaliśmy w ramach dziedziczenia (od innych osób w systemie emerytalnym – jest to rozwiązanie szwedzkie, które nie występuje w naszym systemie). Jakie były koszty administracyjne systemu oraz ile nasze konta zarobiły. W efekcie, mamy stan konta na koniec danego roku. Z tej informacji łatwo się daje wyczytać jaki jest stan konta i co się na to złożyło.

Obecnie w różnych krajach obywatele otrzymają informacje emerytalne w różnym wieku. W Hiszpanii dopiero gdy ukończą wiek 64 lat, w Irlandii -  60 lat, a Belgii gdy mają 55 lat. We Francji z kolei, gdy ukończą 35 lat, a w Szwecji, podobnie jak w Polsce, Wielkiej Brytanii i Portugalii  już od 18. roku życia.

Według Avivy, Komisja Europejska mogłaby monitorować jakość i przejrzystość informacji emerytalnej w państwach członkowskich. Oraz analizować korzyści ekonomiczne wynikające ze zmiany zachowań obywateli po otrzymaniu rocznej informacji emerytalnej. Powołuje się na szwedzkie badania z w których wynika, że od 1999 r. do 2011 r. istotnie wzrosła wiedza na temat systemu emerytalnego. Obecnie 49 proc. (wzrost z 32 proc.)  respondentów mówi, że rozumie system. Zaufanie do zreformowanego systemu emerytalnego wzrosło od 2007 r. do 2011 r. z 48 do 62 proc.

Zobacz raport Avivy