Plany emerytalne wciąż mało popularne

Plany emerytalne oferowane przez pracodawców są wciąż jednym z najbardziej elitarnych świadczeń dostarczanych pracownikom w Polsce – wynika z przygotowanego po raz trzynasty raportu „Plany emerytalne 2011"

W 2011 roku 24 procent firm oferowało plan emerytalny pracownikom. W tej edycji badania udział wzięło 275 firm.W ubiegłym roku procent ten był wyższy – 27 procent z 246 firm. Spadek ten jest rezultatem zwiększenia liczby organizacji biorących udział w badaniu (o 12 procent) oraz likwidacji przez 3 organizacje prostych rozwiązań o charakterze polis inwestycyjno – ubezpieczeniowych.

Popularność planów emerytalnych w latach od 2009 do 2011

Preferowana forma planów

W dalszym ciągu najpopularniejszą formą planów emerytalnych pozostają pracownicze programy emerytalne, tzw. plany III filara lub inaczej PPE (pracownicze plany emerytalne) – 55 procent firm deklarujących posiadanie planu prowadzi go w tej formie, natomiast 48 procent firm oferuje to świadczenie w formie IV filara (plany pozaustawowe). W niektórych firmach funkcjonuje więcej niż jeden program równocześnie – dlatego też suma przekracza 100 procent. Taki wynik może mieć związek z doborem próby badawczej.

Z naszego doświadczenia wynika, że pracownicze plany emerytalne zakładane są częściej przez duże przedsiębiorstwa. Plany IV filara preferowane są przez mniejsze firmy oraz takie, którym zależy na większej elastyczności tego świadczenia (plany IV filara nie podlegają wymogom ustawowy, co z tego wynika firma może dowolnie konstruować program w zależności od postawionych sobie celów).

Preferowane formy planów emerytalnych w latach od 2009 do 2011

W niektórych firmach funkcjonuje kilka planów równocześnie i w związku z tym suma może przekraczać 100 proc.

Kto zarządza planami?

Firmy najczęściej wybierają formę funduszu inwestycyjnego jako zarządzającego planem emerytalnym. Towarzystwa funduszy inwestycyjnych zarządzają aktywami planów w 46 procent badanych firm – łącznie dla PPE i planów IV filara (w 2010 roku 44 procent firm), następnie towarzystwa ubezpieczeniowe (TUnŻ) zarządzające aktywami planów w 32 procent badanych firm (37 procent firm w 2010 roku). Pracownicze towarzystwa emerytalne (dostępne jedynie w PPE) są mniej popularne, chociaż w badaniu 20 procent badanych firm dostarcza takie rozwiązanie. Wynika to z przyjętej metodologii - za „firmę" uznaje się każdy podmiot będący pracodawcą w rozumieniu kodeksu pracy. Oznacza to, że w praktyce w ramach jednej organizacji występować może kilka „firm" (np. różne oddziały) i co za tym idzie kilka planów emerytalnych.

W IV filarze popularność planów emerytalnych w formie funduszu inwestycyjnego jest większa niż w formie ubezpieczenia. Plan emerytalny w formie funduszu inwestycyjnego funkcjonuje w 70 procent badanych firm. Wśród planów emerytalnych III filara największą popularnością cieszą się również plany emerytalne w formie funduszu inwestycyjnego – 36 procent firm wskazało taką formę.

Sposób definiowania składek

Zgodnie z ustawą o PPE składka pracodawcy może być określona jako: procentowa składka (równa dla wszystkich pracowników), stała kwota (również równa dla wszystkich pracowników) lub procentowa składka z kwotowym limitem. Podobnie jak w ubiegłych latach najpopularniejszym rozwiązaniem jest wyrażanie składki pracodawcy procentem wynagrodzenia pracownika. W przypadku PPE w ten sposób definiuje składkę 94 procent firm, a w przypadku IV filara odsetek ten wyniósł 86 procent (w planach IV filara istnieje możliwość różnicowania składki dla określonych grup pracowniczych).

Sposób definiowania składki pracodawcy (2011)

Ocena zarządzających

Zarządzający aktywami planów emerytalnych poddani zostali ocenie skuteczności działania w zakresie osiąganych wyników inwestycyjnych, administracji oraz szeroko rozumianej komunikacji. Oceny były generalnie wysokie. Wyższe oceny otrzymali zarządzający w PPE, niż w ramach IV filara (podobnie do wyników z zeszłego roku).

Żadna z firm, w których działa plan emerytalny zarządzany przez TFI i PTE nie rozważa likwidacji planu. Natomiast 9,1 procent firm, w których plan emerytalny jest zarządzany przez TUnŻ rozważa likwidację planu.

7 proc. firm

zamierza utworzyć program oszczędzania dla pracowników

Deklaracje dotyczące utworzenia lub likwidacji  planu w przyszłości

Zapytaliśmy firmy, które obecnie nie posiadają planu emerytalnego czy zamierzają zaoferować takie świadczenie swoim pracownikom w przyszłości. 7 procent organizacji odpowiedziało, że ma zamiar utworzyć plan emerytalny w okresie najbliższych dwóch lat.

Niezmiennie plany emerytalne są jednym z najbardziej elitarnych świadczeń oferowanych przez pracodawców. Fundusze inwestycyjne są dominującymi podmiotami zarządzającymi środkami w planach emerytalnych. Generalnie pracodawcy zadowoleni są z usług dostarczanych przez zarządzających aktywami.