Wyjątkowy wzrost wartości jednostki OFE Polsatu

Czy OFE Polsat zawyżyło wartość jednostki rozrachunkowej ostatniego dnia września? Wiele na to wskazuje.

Publikacja: 04.10.2011 21:09

Wyjątkowy wzrost wartości jednostki OFE Polsatu

Foto: Fotorzepa, Dariusz Majgier DM Dariusz Majgier

Ostatniego dnia września na GPW zawarto dużą transakcję pakietową akcjami PZU. Właściciela zmieniło ponad 112,1 tys. walorów. Ten sam pakiet był przedmiotem kolejnej transakcji pakietowej w poniedziałek, na pierwszej sesji w październiku. Dość niezwykła była cena, przy jakiej zawarto te zlecenia. 30 września za akcje PZU płacono 377,4 zł, niemal o 20 proc. więcej niż kurs sesyjny. W poniedziałek walory odkupowane były po 376,4 zł, o 23 proc. więcej niż poziom rynkowy. W sumie pakiet, jakim wymienili się inwestorzy na przełomie września i października warty był 42,3 mln zł.

GPW pozwala na takie odchylenia od kursu rynkowego tylko, jeżeli do transakcji dochodzi poza sesją. Inaczej różnica nie może przekraczać 10 proc.

 

Obroty na małych spółach

Do anomalii dochodziło także w grupie mniejszych spółek. W przypadku mało zwykle płynnych walorów Kruszwicy, Kęt, Mondi-Świecia, Koelnera i Seco Warwick na otwarciu piątkowej sesji zawarto spore zlecenia. W przypadku Kruszwicy (wolumen wyniósł tego dnia 35 tys. sztuk akcji, najwięcej od października 2010 r.) doprowadziło to do wywindowania kursu o 7 zł, do 79 zł. W przypadku Kęt (wolumen 21 tys. sztuk, najwięcej od sierpnia) kurs podskoczył o 3,55 zł, do 100 zł; Mondi-Świecie (wolumen 109 tys. sztuk) kurs wzrósł o 7,95 zł, do 79 zł, Koelnera (427 tys. sztuk) – o 1,2 zł, do 14,2 zł, a Seco-Warwick (wolumen 138,5 tys. sztuk, najwięcej od I połowy 2009 r.) – o 3,2 zł, do 35,3 zł. W tym ostatnim przypadku wzrost kursu był jedynie chwilowy.

- Nie pamiętam takiej skali obrotów akcjami Seco-Warwick – mówi jeden z zarządzających OFE.

Zdaniem maklerów, we wszystkich tych przypadkach ewidentnie chodzić mogło o tzw. „window dressing", czyli poprawianie stopy zwrotu na koniec miesiąca lub kwartału. Sprzedając akcje PZU we wrześniu 20 proc. drożej niż kurs rynkowy posiadacz akcji mógł wykazać spory zysk wpływający na ogólny wynik i pozycję funduszu w rankingach. Ale już w październiku pieniądze na nowo zostały zaangażowane w akcje ubezpieczyciela. Uwzględniając spadek kursu PZU o 10 zł na koniec poniedziałkowej sesji, należy przyjąć, że kupujący walory na jeden dzień zarobił niespełna 3 proc. na tej transakcji, a więc około 1 mln zł.

 

Duży wzrost wartości jednostki, lepsza stopa zwrotu

Nie jest wykluczone, że za tymi transakcji stoi jeden niewielki fundusz emerytalny. Jak wynika z naszych analiz może to być OFE Polsat. Dlaczego? Tylko w jednym dniu, ostatni piątek, wartość jednostki rozrachunkowej tego funduszu zwiększyła się o 20 groszy, gdy innych funduszy zmniejszyła się o kilka groszy. Z kolei w poniedziałek spadła o 45 groszy, gdy innych zmniejszyła się po kilkanaście groszy. Jak ustaliliśmy w przypadku akcji PZU, OFE Polsat je sprzedawał. Kto był drugą stroną? Niewykluczone, że jakaś spółka z grupy należącej do Zygmunta Solorza, do którego należy fundusz.

- Dobry wynik inwestycyjny w dniu 30 września jest następstwem różnic w składzie części akcyjnej naszego portfela wobec konkurencyjnych OFE – tłumaczy Anna Horsecka, prezes PTE Polsat.

Ten argument nie przekonuje konkurencji.

- To była sesja cudów – zgodnie mówią przedstawiciele funduszy emerytalnych o piątkowej sesji. – Nie może tak jednak być, że dochodzi do manipulacji kursami spółek – dodają.

Według przedstawicieli OFE pierwszy raz doszło do takiej sytuacji w historii ich działalności.

- Zdarzały się wcześniej zaskakujące wzrosty wartości jednostek i można było wnioskować, że  chodziło o ich wywindowanie, ale nigdy na taką skalę. Zarówno jeśli chodzi o skalę zaangażowanych pieniędzy, jak i sfałszowania wyników. Te transakcje ustawiły cenę i miały nawet przełożenie na inne fundusze – mówi jeden z zarządzających.

Informacje o wszystkich transakcjach zawieranych przez fundusze emerytalne ma Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. OFE raportują je każdego dnia.

- Standardowo identyfikujemy strony wszystkich transakcji pakietowych – mówi Łukasz Dajnowicz, rzecznik prasowy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. – Standardowo  zajmujemy się także dużymi wahaniami wartości jednostek rozrachunkowych. Są dla nas interesujące – przyznaje Dajnowicz.

 

Gwarantowany udział w losowaniu

Jaki może być powód takich transakcji w przypadku OFE Polsat? Lepsza pozycja w zestawieniu stóp zwrotu OFE za okres 3 lat. Taki ranking publikuje nadzór dwa razy w roku. Najnowsze ukaże się w najbliższych dniach. Obejmuje ono okres od końca września do końca września.

Gdyby miesiąc kończył się 29 września fundusz Polsat nie osiągnąłby wyniku wyższego niż średnia ważona dla wszystkich OFE. Po piątkowym wzroście wartości jednostki, tego problemu już nie miał. Awansował też o kilka miejsc w zestawieniu. A dlaczego wynik powyżej średniej jest ważny? Fundusz bierze wtedy udział w losowaniu, czyli zyskuje ekstra klientów bez angażowania się w ich pozyskanie. W losowaniu biorą udział osoby, które samodzielnie nie wybrały funduszu. Trafiają do funduszy, które miały stopę zwrotu wyższą niż średnia dla wszystkich w dwóch kolejnych zestawieniach nadzoru.

W związku zakazem akwizycji przewiduje się, że coraz więcej osób będzie brać udział w losowaniu. Dla funduszu Polsat zdobywanie nowych klientów ma tym większe znaczenie, że jest oficjalnie wystawiony na sprzedaż. Większa liczba klientów zwiększa zaś jego wartość.

 

 

 

 

 

 

Dzienna zmiana wartość jednostek rozrachunkowych OFE, w proc.

 

Źródło: wyliczenia własne

Ostatniego dnia września na GPW zawarto dużą transakcję pakietową akcjami PZU. Właściciela zmieniło ponad 112,1 tys. walorów. Ten sam pakiet był przedmiotem kolejnej transakcji pakietowej w poniedziałek, na pierwszej sesji w październiku. Dość niezwykła była cena, przy jakiej zawarto te zlecenia. 30 września za akcje PZU płacono 377,4 zł, niemal o 20 proc. więcej niż kurs sesyjny. W poniedziałek walory odkupowane były po 376,4 zł, o 23 proc. więcej niż poziom rynkowy. W sumie pakiet, jakim wymienili się inwestorzy na przełomie września i października warty był 42,3 mln zł.

Pozostało 89% artykułu
Materiał Partnera
Zainwestuj w przyszłość – bez podatku
Materiał Partnera
Tak możesz zadbać o swoją przyszłość
Emerytura
Wypłata pieniędzy z PPK po 2 latach oszczędzania. Ile zwrotu dostaniemy
Emerytura
Autozapis PPK 2023. Rezygnacja to dobry pomysł? Eksperci odpowiadają
Emerytura
Emeryci ograniczają wydatki. Mają jednak problemy z długami