Gotówka dla spadkobierców

850 mln zł odziedziczyli Polacy po zmarłych krewnych będących klientami OFE

Publikacja: 06.02.2011 20:43

Gotówka dla spadkobierców

Foto: Bloomberg

Dziedziczenie pieniędzy gromadzonych przez klientów funduszy emerytalnych to ostatnio często dyskutowany temat. Wszystko przez rządowe propozycje zmian w II filarze

Dotyczą one zmniejszenia składki do OFE, a zwiększenia do ZUS. Nowe pieniądze, które trafią do ZUS, będą zapisywane na subkoncie emerytalnym. Rząd zapowiada, że ta zmiana nie spowoduje, iż Polacy stracą możliwość dziedziczenia w ramach II filara.

Pozostaje jednak jeden problem. Obecnie spadkobierca otrzymuje pieniądze po zmarłym kliencie OFE na własne konto emerytalne w tej instytucji, a jeśli jest poza powszechnym systemem, to oszczędności są mu wypłacane w gotówce. Połowę oszczędności w gotówce po zmarłym kliencie OFE może otrzymać także rodzina (druga zapisywana jest na koncie). Nowe prawo zakłada, że pieniądze na subkoncie w ZUS nie będą wypłacane, tylko zostaną dopisane do subkonta spadkobiercy w ZUS. Jeśli takiego nie ma, to ZUS je specjalnie utworzy.

– GUS zwrócił uwagę, że Komisja Europejska może wliczać wypłatę z nowego konta w gotówce do długu publicznego, bo jest to przekazywanie pieniędzy z systemu publicznego osobie prywatnej – mówił "Rz" Michał Boni, szef doradców strategicznych premiera i autor zmian. – Jesteśmy otwarci na takie rozwiązanie, ale chcemy mieć więcej pewności i potrzebujemy dodatkowych analiz – dodał.

Postanowiliśmy sprawdzić, ile do tej pory fundusze emerytalne wypłaciły spadkobiercom i uposażonym. Z danych zebranych od towarzystw emerytalnych wynika, że od 1999 do 2010 r. było to około 850 mln zł, z czego mniej niż 600 mln zł wypłaciły w gotówce. Prawie 270 mln zł fundusze przekazały na konta emerytalne spadkobierców. Według przedstawicieli OFE w rzeczywistości mogłoby to być jeszcze więcej, bo część spadkobierców czy członków rodzin nie zgłasza do OFE informacji o śmierci bliskich, więc nie korzysta z możliwości dziedziczenia oszczędności. Według informacji PTE zmarło ponad 120 tys. ich klientów. Dla porównania: w OFE oszczędza 15 mln ubezpieczonych.

W samym tylko ubiegłym roku w ramach dziedziczenia spadkobiercy i uposażeni dostali ponad 220 mln zł, o prawie 50 proc. więcej niż rok wcześniej. W tym w gotówce ponad 150 mln zł (o ponad 50 proc. więcej niż przed rokiem).

Z roku na rok kwota ta będzie zresztą rosnąć ze względu na starzenie się klientów OFE. Co za tym idzie – będą rosły kwoty im przekazywane, bo rośnie kapitał emerytalny.

Paweł Pytel, prezes Aviva PTE, mówi, że coraz częściej rodzina otrzymuje z OFE kilkanaście lub kilkadziesiąt tysięcy złotych. – W ZUS można liczyć tylko na zasiłek pogrzebowy, który już od marca tego roku zostanie obniżony do 4 tys. zł – mówi.

Jego zdaniem wypłaty świadczeń po śmierci uczestników funduszy emerytalnych to jedna z najbardziej przemawiających do wyobraźni ludzi korzyści z działalności OFE. – Wypłaty dowodzą, że kapitał gromadzony w OFE – w przeciwieństwie do księgowych zapisów w ZUS – jest rzeczywisty i dziedziczny – mówi Pytel.

Robert Garnczarek, prezes AXA PTE, dodaje, że dziś Polacy mają pewność, iż pieniądze w funduszach rzeczywiście należą do nich.

– Zachwianie tego mechanizmu w przyszłych rozwiązaniach może oznaczać, że jedynym powodem zmian w OFE jest problem państwa z długiem i deficytem. Niemożność dziedziczenia w gotówce będzie oznaczać istotny spadek atrakcyjności subkonta w ZUS – mówi Robert Garnczarek.

Kwestia dziedziczenia pieniędzy w propozycji rządowej wzbudziła protest partnerów społecznych oraz niektórych partii politycznych. Henryk Nakonieczny z "Solidarności" podkreśla, że niewystarczająca jest wola rządu do zachowania w pełni zasad dziedziczenia gromadzonych pieniędzy na nowym subkoncie w ZUS, tak jak jest obecnie w OFE.

Zdaniem ekspertów, w tym z Kancelarii Prezydenta, gdyby dziedziczenie w gotówce było niemożliwe, może się okazać, że propozycje rządowe będzie można zaskarżyć do Trybunału Konstytucyjnego.

Emerytura
MFW: Przeciętna emerytura w Polsce spadnie do minimalnej
Materiał Promocyjny
Suzuki e VITARA jest w pełni elektryczna
Emerytura
40-latkowie mało wiedzą o oszczędzaniu na emeryturę
Emerytura
Nowe dane o PPK. Imponujące zyski części Polaków
Emerytura
Prawie każdy ma przerwy w płaceniu składek na emeryturę. Jak to wpłynie na wysokość świadczeń?
Materiał Promocyjny
Warta oferuje spersonalizowaną terapię onkologiczną
Materiał Promocyjny
To już ostatni moment by skorzystać z zalet IKE i IKZE w tym roku
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego