KNF o tym dlaczego parabanki są niebezpieczne

Prowadzenie działalności bez wymaganego zezwolenia KNF jest przestępstwem. Dotyczy to podmiotów działających na rynku finansowym i przyjmujących środki finansowe od klientów – podkreśla Marcin Pachucki, zastępca dyrektora Departamentu Prawnego w Komisji Nadzoru Finansowego

Dlaczego tzw. parabanki są niebezpieczne?

Marcin Pachucki: Parabanki są niebezpieczne ponieważ z ich funkcjonowaniem związane jest istotnie większe ryzyko. W przypadku klientów, którzy powierzają takim podmiotom swoje oszczędności oznacza to większe ryzyko ich utraty, i to nawet w pełnej wysokości. Ponieważ parabanki nie są nadzorowane przez KNF (jak jest w przypadku banków) bezpieczeństwo lokat jest istotnie mniejsze. Podmioty nie podlegające nadzorowi nie składają żadnych sprawozdań do KNF, których to analiza mogłyby wskazywać na pojawiające się zagrożenia w działalności podmiotu a tym samym powodować podjęcie przez KNF stosownych działań względem podmiotu. Brak takiego nadzoru ułatwia im tym samym podejmowanie działań zmierzających nawet do wyprowadzenia środków finansowych. Podmioty te mogą funkcjonować na zasadzie piramidy finansowej.

Doświadczenie wskazuje, iż w przypadku ogłoszenia upadłości klienci takich podmiotów nie otrzymują ani złotówki.

Czy wszystkie tego typu firmy mogą stać się niewypłacalne?

Wszystkie podmioty gospodarcze mogą stać się niewypłacalne. Nadzór KNF sprawowany nad podmiotami posiadającymi stosowne licencje istotnie jednak minimalizuje to ryzyko. Dowodzi tego fakt, iż w ciągu ostatnich 10 lat nie upadł w Polsce żaden bank. Już bowiem na etapie udzielania stosownego zezwolenia dany podmiot jest szczegółowo sprawdzany. Dotyczy to również właścicieli czy osób mających nim kierować. Później, gdy podmiot już działa, w przypadku pojawienia się niepokojących sygnałów KNF może dokonać kontroli takiego podmiotu, zalecić podjęcie określonych działań służących bezpieczeństwu lokat. Gdyby nawet jednak upadłość ogłosił bank posiadający zezwolenie KNF zwrot środków klientom gwarantowany jest ustawowo aż do wysokości równowartości 100 tys. euro przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Jak klient ma sprawdzić czy dana firma jest parabankiem czy instytucją kontrolowana przez KNF?

Na stronie internetowej KNF pod adresem www.knf.gov.pl w zakładce „Podmioty nadzorowane” znajduje się lista podmiotów które działają na rynku finansowym w Polsce na podstawie stosownego zezwolenia. Możemy również sprawdzić zakładkę „Ostrzeżenia publiczne”. Znajdziemy tam podmioty, które choć działają na rynku finansowym zezwolenia KNF nie posiadają.

Jak uchronić się przed tego typu firmami?

Najlepszą ochroną jest sprawdzanie czy dany podmiot, który przyjmuje nasze oszczędności znajduje się na liście podmiotów nadzorowanych przez KNF i nie korzystanie z jego oferty jeśli się tam nie znajduje. O konieczności sprawdzenia podmiotu powinniśmy pamiętać zwłaszcza wtedy gdy jego oferta wygląda szczególnie atrakcyjnie w porównaniu np. z ofertą banków. Także wtedy gdy słyszymy zapewnienia gwarantowanych, pewnych zysków przy minimalnym lub wręcz zerowym ryzyku ich utraty, czy wówczas gdy nigdy wcześniej nie słyszeliśmy o danym podmiocie. Więcej informacji znajdziemy w opracowaniu „Piramidy i inne oszustwa na rynku finansowym” z którą można się zapoznać na stronie internetowej KNF.

Na co zwrócić szczególną uwagę jeśli świadomie decyduję się na skorzystanie z oferty instytucji, która nie podlega nadzorowi KNF?

Jeśli jednak z uwagi na obietnice wysokich zysków decydujemy się na skorzystanie z parabanków powinniśmy uważnie przeczytać umowę oraz ewentualnie inne ważne dokumenty takie jak regulamin świadczenia usług. Nie podejmujmy decyzji w pośpiechu! Powinniśmy dowiedzieć się co stanie się z naszymi oszczędnościami, w jaki sposób będą one pomnażane przez firmę, jaki jest ryzyko niepowodzenia a tym samym ich utraty. Jeśli rzekomo bezpieczeństwo środków jest gwarantowane dowiedzmy się co kryje się pod tym sformułowaniem tj. kto, czym i do jakiej kwoty miałby je gwarantować.