Które konto korzystniejsze: IKE vs IKZE?

Często dostajemy od naszych czytelników zapytanie, z którym kontem zacząć oszczędnościową przygodę w pierwszej kolejności: IKE czy IKZE. Wyjaśniamy dokładnie, które konto jest korzystniejsze.

Produkty zaliczane do trzeciego filara emerytalnego są dobrym środkiem do zwiększenia dochodów na stare lata. Wbudowane w to rozwiązanie ulgi podatkowe, pozwolą nam zaoszczędzić sporo pieniędzy, które zamiast trafić do fiskusa, zostaną w naszych kieszeniach.

Zarówno IKE, jak i IKZE oferują zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych. Różnica w tej kwestii jest tylko i wyłącznie w wieku oszczędzającego, po osiągnięciu którego to zwolnienie następuje. Odkładając na IKE i chcąc skorzystać z tej ulgi podatkowej nie możemy wybrać naszych pieniędzy z konta przed 60 rokiem życia. Oczywiście w razie podbramkowej sytuacji możemy sięgnąć po zgromadzone przez nas środki, lecz wówczas urząd skarbowy naliczy 19 proc. podatku Belki od wypracowanego zysku.

Ponadto nie będziemy już mogli dalej prowadzić naszego IKE – wybranie pieniędzy jest więc krokiem możliwym, ale tylko w jedną stronę. Należy więc się na niego zdecydować w przypadku absolutnej konieczności. Po dokonaniu zwrotu środków z indywidualnego konta emerytalnego można później ponownie założyć nowe IKE. Warto bowiem pamiętać, że tylko dokonanie wypłaty (po osiągnięciu wieku emerytalnego) i tym samym skorzystanie ze zwolnienia z podatku Belki pozbawia możliwości ponownego założenia IKE.

Podobnie sytuacja wygląda z IKZE. Tam jednak poprzeczka wiekowa została ustawiona nieco wyżej i wynosi 65 lat. Wyciągnięcie pieniędzy z IKZE przed 65 urodzinami będzie miało takie same skutki, jak w przypadku IKE – zamknięcie konta, brak możliwości dalszych wpłat oraz naliczenie podatku od zysków kapitałowych.

Dodatkowym ważnym elementem konstrukcji IKZE jest osiągana na bieżąco korzyść związana ze zwolnieniem z podatku dochodowego. Tego nie ma w IKE. Ta zachęta polega na odliczeniu kwot wpłaconych w danym roku na IKZE od podstawy opodatkowania. W corocznym rozliczeniu z fiskusem oszczędzający zmniejszy tym samym kwotę należnego podatku. Korzyść ta jest różna w zależności od tego, w jakim progu podatkowym jesteśmy. Większość zapewne płaci 18 proc. PIT. Zamożniejsi jednak oddaja fiskusowi 32 proc. dochodów i takich też odliczeń wpłat na IKZE mogą dokonać.

Jest jednak haczyk. Wypłacając pieniądze z IKZE będziemy musieli zapłacić podatek. Dokładnie 10 proc. od wypłacanych środków. Takiego obowiązku nie ma w IKE. I teraz pytanie, czy możliwość odpisania wpłat na IKZE w okresie odkładania od podatku dochodowego rekompensuje zapłatę owego 10 proc. ryczałtu na koniec naszej inwestycji?

Odpowiedź nie jest jednoznaczna i postaramy się ją pokazać na konkretnych przykładach.

PRZYKŁAD PIERWSZY:

Załóżmy, że zakładamy konto IKE i IKZE jeszcze jako dziecko, w wieku minimalnym, który dopuszcza ustawa, a więc kiedy mamy 16 lat. Do 25 roku, życia na IKE i IKZE wpłacamy kwoty po 50 zł miesięcznie, a więc 600 zł rocznie. Od 26 roku życia decydujemy się zwiększyć kwoty składek do 200 zł miesięcznie i tak do 65 roku życia. Na potrzeby wyliczeń celowo wydłużamy inwestowanie w IKE (które musi trwać przynajmniej do 60 roku życia) aby zrównać się z IKZE (w którym uprawnienia do ulg następuje po 65 urodzinach. Założyliśmy, że w trakcie całej inwestycji zarabiamy średnio rocznie 2 proc.

W trakcie 50 lat naszej inwestycji wpłaciliśmy w formie składek 102 tys. zł. Natomiast nasz kapitał w momencie wypłaty jest wart 162 676 zł. Nasz zysk kapitałowy wynosi zatem 60 676 zł, a korzyść wynikająca z niezapłacenia podatku Belki od tego zysku dla obu kont jest taka sama czyli 11 529 zł. Dodatkowa ulga podatkowa uzyskiwana na bieżąco dzięki wpłatom do IKZE wynosi 18 360 zł – założyliśmy, że płacimy 18 proc. PIT. W IKE tej ulgi nie mamy. Natomiast kwota zapłaconego 10 proc. ryczałtu w od wypłacanego kapitału z IKZE jest równa 16 268 zł. Oznacza to, że w takim wypadku IKZE będzie korzystniejsze niż IKE, a różnica będzie wyniosła ponad 2 tys zł.

PRZYKŁAD DRUGI:

Pozostajemy przy takich samych założeniach dotyczących wpłat jak w przykładzie pierwszym. A więc zakładamy konto IKE i IKZE jeszcze jako dziecko, w wieku minimalnym, który dopuszcza ustawa, a więc kiedy mamy 16 lat. Do 25 roku, życia na IKE i IKZE wpłacamy kwoty po 50 zł miesięcznie, a więc 600 zł rocznie. Od 26 roku życia decydujemy się zwiększyć kwoty składek do 200 zł miesięcznie i tak do 65 roku życia. Na potrzeby wyliczeń celowo wydłużamy inwestowanie w IKE (które musi trwać przynajmniej do 60 roku życia), aby zrównać się z IKZE (w którym uprawnienia do ulg następuje po 65 urodzinach.

Zmieniamy tylko średnią roczną stopę zwrotu podnosząc ją do 5 proc.

W trakcie 50 lat naszej inwestycji wpłaciliśmy w formie składek tak samo jak w poprzednim przykładzie 102 tys. zł. W efekcie wyższej stopy zwrotu nasz kapitał w momencie wypłaty jest wart. Nasz zysk kapitałowy wynosi zatem 258 201 zł, a korzyść wynikająca z niezapłacenia podatku Belki od tego zysku dla obu kont jest taka sama czyli 49 058 zł.

Dodatkowa ulga podatkowa uzyskiwana na bieżąco dzięki wpłatom do IKZE wynosi 18 360 zł – tak jak w poprzednim przykładzie, bowiem nasze wpłacane składki nie uległy zmianie i również zakładamy 18 proc. stawkę PIT. W IKE tej ulgi nie mamy. Natomiast kwota zapłaconego 10 proc. ryczałtu w od wypłacanego kapitału z IKZE jest równa 36 020 zł.

Oznacza to, że w takim wypadku korzystniejsze będzie IKE niż IKZE, a różnica będzie wyniosła ponad 17,5 tys. zł na korzyść tego pierwszego konta. Na papierze to czy korzystniejsze będzie więc IKE czy IKZE jest zależne od stopy zwrotu naszej inwestycji oraz od naszego progu podatkowego – jeśli wynosi on 32 proc. odliczenia wpłat do IKZE będą odpowiednio większe niż przy PIT wynoszącym 18 proc.

IKE CZY IKZE?

To tyle mówi nam matematyka. Ale jak się okazuje nie należy do niej tak restrykcyjnie podchodzić. Jeśli bowiem założymy, że owe zwroty podatku dzięki wpłatom do IKZE reinwestujemy ponownie wpłacając otrzymane kwoty na IKZE, sytuacja zmienia się diametralnie oczywiście na korzyść IKZE. Wówczas kapitał finalnie zgromadzony na IKZE będzie miał wartość 421 518 zł, a po zapłaceniu 10 proc. ryczałtu będziemy mieli w kieszeni 397 726 zł, a na IKE 360 201 zł czyli o 37,5 tys. zł na korzyść IKZE. A to wszystko przy identycznym ciężarze składek!

Jeśli chodzi o IKZE kluczową rolę w przypadku tego konta odgrywa fakt reinwestowania zwrotów podatku. Jeśli je przejemy czyli zwroty podatku przeznaczymy na konsumpcję, to korzystniejsze wydaje się IKE, ale też przy odpowiednich parametrach – im wyższa stopa zwrotu i niższy próg podatkowy tym lepiej wypada IKE.

Przewaga IKZE nie jest więc widoczna na pierwszy rzut oka. Jednak dla niektórych na niekorzyść IKZE wpływa fakt, że znacznie niższe są limit wpłat na to konto niż w przypadku IKZE. Na IKE można będzie w 2018 roku wpłacić 13 329 zł natomiast, a na IKZE 5 331 zł. Na niekorzyść IKZE może wpływać także nabywane 5 lat później niż w przypadku IKE (dopiero po 65 roku życia) do zwolnienia z podatku od zysków kapitałowych.