System emerytalny w Polsce jest oparty na trzech filarach. Taka konstrukcja została wprowadzona w 1999 roku, aby zapobiec sytuacji, w której wysokość wypłacanych świadczeń emerytalnych dla osób, które osiągnęły już wiek emerytalny, była uzależniona wyłącznie od wysokości składek odprowadzanych przez osoby, które w tym samym momencie pozostawały aktywne zawodowo.
Ówczesny rząd, wprowadzając tę reformę, miał na uwadze zjawisko, jakie obecnie stało się problemem globalnym, czyli starzejące się społeczeństwo. Niestety od lat w Polsce można zaobserwować, że liczba osób pracujących zawodowo jest zdecydowanie niższa od liczby osób, które pracować już nie muszą. Właśnie dlatego zaistniała konieczność wprowadzenia nowego systemu emerytalnego, który jest właśnie oparty na trzech filarach.
Filary emerytalne
Pierwszy filar emerytalny jest w zasadzie powieleniem tego systemu emerytalnego, który obowiązywał przed reformą z 1999 roku. W praktyce oznacza to, że z wynagrodzenia każdej osoby pracującej zawodowo odprowadzane są składki emerytalne do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Osoba ubezpieczona w ten sposób posiada w ZUS-ie indywidualne konto, na którym gromadzone są odprowadzane składki. Ta część składki emerytalnej, która w rzeczywistości jest największa, nie jest inwestowana. Może zostać powiększona jedynie o wartość corocznej waloryzacji, czyli pomnożenia dotychczas zebranej kwoty przez wskaźnik waloryzacji, a dokładniej wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w stosunku do roku poprzedniego, ogłaszany w styczniu każdego roku przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Należy również pamiętać, że wysokość składek gromadzonych w tzw. pierwszym filarze wcale nie jest uzależniona od wysokości miesięcznego wynagrodzenia. Tak naprawdę bowiem Zakład Ubezpieczeń Społecznych pobiera składki w takiej wysokości, która jest proporcjonalna do 30-krotności średniego miesięcznego wynagrodzenia. To znaczy, że jeśli przyszły emeryt zarabia w ciągu roku więcej pieniędzy niż 30-krotność przeciętnej pensji, to i tak jego składki będą odprowadzane proporcjonalnie tylko do tej wysokości. Co istotne, składki emerytalne gromadzone w ZUS-ie nie podlegają dziedziczeniu.
Kapitałowe filary systemu emerytalnego
