Od 1 października 2017 roku wiek emerytalny w Polsce wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Tymczasem w wielu krajach europejskich pułap wieku uprawniający do otrzymania świadczenia jest wyższy i jednakowy dla obu płci.
Wiek emerytalny w Polsce odbiega od standardów europejskich
Według danych ZUS pochodzących z „Informacji o wybranych świadczeniach pieniężnych”, w sierpniu 2024 roku emeryturę i rentę wypłacaną przez zakład pobierało blisko 8 mln osób. Dodatkowo zgodnie z informacjami przedstawionymi w „Prognozie wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na lata 2024-2028”, w najbliższym czasie najprawdopodobniej będziemy obserwować coraz większy spadek wydolności FUS. Będzie to wynikać m.in. ze spadku populacji. Według prognoz liczba ludności w Polsce spadnie z 37,750 mln w 2023 roku do 36,926 mln w 2028 roku. Dodatkowo maleje liczba osób w wieku przedprodukcyjnym i w wieku produkcyjnym. W 2028 roku prawdopodobnie będzie wynosić odpowiednio o 589 tys. i ponad 500 tys. mniej niż w 2023 roku. Rośnie z kolei populacja osób w wieku poprodukcyjnym. FUS prognozuje, że w 2028 roku przybędzie blisko 300 tys. takich osób (w porównaniu do 2023 roku). Fundusz przewiduje też deficyty roczne przez cały badany okres, co oznacza, że bieżące wpływy nie będą pokrywać wydatków.
Dyskusje na temat podwyższenia wieku emerytalnego w Polsce trwają od wielu lat. Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk oświadczyła jednak w wywiadzie dla Radia ZET z 26 września, że rząd nie planuje żadnych działań w tej kwestii. Obecnie w większości krajów europejskich wiek emerytalny wynosi od 65 do 67 lat, a wiele państw przygotowuje się do reform, w tym również nasi sąsiedzi. Jak wygląda to w poszczególnych przypadkach?
Ile wynosi wiek emerytalny w krajach sąsiadujących z Polską?
Na początek warto przyjrzeć się sytuacji naszych południowych sąsiadów, Czechów. Obecnie wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn jest zrównany i wynosi 65 lat. Czesi planują jednak reformę systemu i – jak podaje serwis money.pl – chcą powiązać go ze średnią długością życia. Wiek miałby wzrastać o około jeden miesiąc każdego roku. Oznaczałoby to, że osoby urodzone po 1995 roku, mogłyby przejść na emeryturę najszybciej w wieku 66 lat. Czechy planują jednak, aby do 2050 roku granica wieku emerytalnego zatrzymała się na poziomie 67 lat. Poza tym rząd ma zamiar wprowadzić zmiany dotyczące warunków przechodzenia na wcześniejszą emeryturę. Po reformie wymagane byłoby 40, a nie 35 lat okresów składkowych. Poza tym studia miałyby być wliczane do tego okresu tylko w 80 proc.
Ciekawe rozwiązanie obowiązuje na Słowacji. Wiek emerytalny jest uzależniony od średniej długości życia w kraju w czasie pięcioletniego okresu odniesienia i jest taki sam dla kobiet i mężczyzn. Obecnie górna granica wieku uprawniająca do emerytury wynosi 64 lata i dotyczy osób urodzonych po 1966 roku. (włącznie). Okres ten może zostać obniżony w zależności od liczby wychowanych dzieci oraz wykonywania pracy lub służby w kategorii uprzywilejowanej. Niezbędnym warunkiem do przyznania świadczenia jest posiadanie minimum 15-letniego okresu składkowego.
