Dodatkowe oszczędzanie: metody stosowane w świecie

Ekonomiści sprawdzili przy tym w jakich krajach indywidualne odkładanie na emeryturę jest powszechne i co ludzi do tego skłania. I z doświadczeń zagranicznych jednoznacznie wynika, że powszechnie dodatkowo na emeryturę ludzie oszczędzają w tych państwach gdzie świadczenia podstawowe są niskie i dodatkowo państwo angażuje się z budowę trzeciego filara emerytalnego.

Informacje o tym gdzie najwięcej się odkłada na stare lata znalazły się w dwóch raportach z propozycjami zmian III filara emerytalnego, jakie opublikowano pod koniec ubiegłego roku. Pierwszy z nich to „Jak mobilizować oszczędności emerytalne", opracowany przez Stefana Kawalca, Katarzynę Błażuk oraz Macieja Kurka. Drugi „Dodatkowy system emerytalny w Polsce – diagnoza i rekomendacje", powstał pod kierunkiem Joanny Ruteckiej pod auspicjami Towarzystwa Ekonomistów Polskich. W obu opracowaniach zwraca się uwagę na to, iż bez wsparcia instytucjonalnego na emeryturę dodatkowo oszczędzają głównie ludzie lepiej zarabiający. „W krajach przodujących pod względem relacji aktywów funduszy emerytalnych do PKB (m.in. Holandia, Islandia, Szwajcaria, Dania), dodatkowe ubezpieczenia emerytalne są dla pracowników obowiązkowe lub quasi-obowiązkowe. Zapewnia to wysoki poziom partycypacji." – przypomina Stefan Kawalec. A Joanna Rutecka tłumaczy, że na powszechność dodatkowych oszczędności wpływ ma to jak wysokie są świadczenia z systemu podstawowego oraz jaką metodę zachęt stosuje państwo. - Tylko nieliczne z krajów posiadających dobrowolne plany emerytalne osiągnęły istotny poziom uczestnictwa w tych rozwiązaniach, przekraczający 40 proc. ogółu osób pracujących – dzieje się tak w Belgii, Czechach, Irlandii, Islandii, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Nowej Zelandii, Słowacji i USA. – zdaniem ekonomistów skupionych w TEP najistotniejszy wpływ na rozwój dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego mają: poziom publicznego zabezpieczenia emerytalnego, zamożność społeczeństwa, wiedza finansowa i rozwój rynków finansowych oraz zaufanie do nich. W swoim opracowaniu zwracają uwagę na to, iż istotne jest również zaangażowanie pracodawcy lub państwa w organizację programów, ich finansowe wsparcie oraz elastyczność proponowanych rozwiązań. Zaznaczają przy tym „Aby osiągnąć powszechność uczestnictwa w dodatkowych planach emerytalnych, niezbędne jest stworzenie przejrzystego systemu produktów oferowanych po akceptowalnych cenach."