Kapitał początkowy jest wyliczany dla osób, które płaciły składki ubezpieczeniowe przed 1999 r., a emerytury dostaną z nowego systemu. Dotyczy to więc tych, którzy urodzili się po 1948 r. Ponieważ do 1999 r. ich składki nie były zapisywane na kontach, nie wiadomo, ile ich zapłacili.
Kapitał początkowy jest obliczany w sposób analogiczny do emerytury ze starego systemu, czyli z częścią socjalną. Jest to korzystne dla przyszłych emerytów, którzy mieli kilkunastoletni staż pracy przed 1999 r.
Na przykład pani Bogumiła ma 50 lat. Pracuje zawodowo od 27 lat. Przez ostatnie 12 lat prowadzi jednoosobową firmę. Jej kapitał początkowy odpowiada wartości większości składek zapisanych na indywidualnym koncie w ZUS.
Pani Bogumiła w latach 1990–1999 zarabiała sporo. Jej pensja wynosiła ponad 250 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Natomiast od 2002 r. płaci składki od 60 proc. przeciętnej płacy w gospodarce. Jej kapitał początkowy to ponad 300 tys. zł. Od 1999 r. zaś jako samozatrudniona (odprowadza składki minimalne) uzbierała w ZUS ok. 100 tys. zł.
Aby ZUS mógł obliczyć kapitał początkowy, ubezpieczony musi dostarczyć odpowiednie dokumenty: ile zarabiał i jak długo był ubezpieczony przed 1999 r. Do końca zeszłego roku ZUS ustalił kapitał dla ponad 8,1 mln osób, a ok. 2,5 mln jeszcze nie zgłosiło się w tej sprawie.
