OFE a prawo do wcześniejszej emerytury

Pan Adam jako młody człowiek przepracował 15 lat jako nurek. Potem zaczął uczyć młodzież i robi to do dzisiaj. Jest wykładowcą – szkoleniowcem. Jego staż pracy jako nurka upoważniał go do wcześniejszej emerytury w wieku 55 lat. Ponieważ przystąpił do OFE, to z prawa tego zrezygnował. Takie przepisy obowiązywały w 1999 roku. Co prawda w międzyczasie ukazała się nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z FUS, która takim osobom jak on, stworzyła furtkę wycofania się z OFE jeśli chce się skorzystać z wcześniejszej emerytury. To właśnie ona zobowiązała takie osoby jak pan Adam do zgłoszenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

Do niedawna pan Adam nie myślał o swoich uprawnieniach emerytalnych, zaczął się nad nimi zastanawiać gdy uchwalono przejęcie części pieniędzy otwartych funduszy emerytalnych. Jego decyzja o zostaniu w OFE oznaczała by jedynie sprzeciw wobec tych zmian, bo z racji wieku i mechanizmu nazywanego „suwakiem bezpieczeństwa" państwo powoli co miesiąc zabierać będzie kwoty zapisane na jego koncie w II filarze. Zapytaliśmy resort pracy i Zakład Ubezpieczeń Społecznych czy osoby które spełniały wymagania dostania wcześniejszej emerytury, a zrezygnowały z niego przez przystąpienie do OFE w 1999 r. odzyskają swoje wcześniejsze uprawnienia po rezygnacji z OFE?

Z odpowiedzi wynika, że każda osoba, która zastanawia się tak jak pan Adam, powinna najpierw sprawdzić czy spełnia warunki do ewentualnego otrzymania świadczenia. Co powinna sprawdzić?

Po pierwsze czy wykonywała i ile lat zawód, jaki upoważnia do wcześniejszego skończenia kariery. W przypadku nurka jest to najmniej 10 lat, zaś dla pracownika porów morskich czy solisty wokalisty 15 lat.

Po drugie ważne jest czy osoby takie osiągnęły wiek upoważniający je do wcześniejszej emerytury do końca 2008 roku. (wtedy zlikwidowano możliwość przechodzenia na wcześniejsze emerytury i dla części zawodów zastąpiono je świadczeniami pomostowymi). Po trzecie ważne jest również czy do tej daty (31 grudnia 2008) osoba występująca o wcześniejszą emeryturę miała odpowiednio długi staż ubezpieczeniowy (najczęściej jest to 20 lat dla kobiet i 25 dla mężczyzn). Czyli ile lat pracowała w ogóle.

Za każdym razem warto w ZUS sprawdzić czy spełnia się kryteria do otrzymania wcześniejszej emerytury. Tym bardziej, iż w przypadku niektórych profesji warunki tu opisane nie wystarczą, bo prawo precyzuje, że prawo do wcześniejszej emerytury przysługuje, jeśli występuje się o nią wykonując określony zawód.

Pan Adam skończył 55 lat w październiku 2008 roku, przepracował 15 lat jako nurek i ponieważ zaczął pracować jako dwudziestopięciolatek, to w 2008 roku miał 30 letni staż pracy.

Powszechny wiek emerytalny osiągnie w 2020 roku. Ale by uzyskał prawo do wcześniejszej emerytury nie wystarczy sama rezygnacja z członkostwa z OFE. Bo, jak wyjaśnił nam ZUS wybór na jaki mamy najbliższe cztery miesiące, to decyzja o tym gdzie bieżące składki mają być przekazywane od lipca. „Osoba, która nie złoży oświadczenia o dalszym przekazywaniu składki do OFE, nadal będzie członkiem OFE, a część jej składki emerytalnej wynosząca 7,3 proc. podstawy wymiaru będzie ewidencjonowana na subkoncie. Środki pozostałe na rachunku w OFE, w związku z ukończeniem wieku niższego o 10 lat od powszechnego wieku emerytalnego, będą sukcesywnie przekazywane z OFE na subkonto w ramach ,,suwaka bezpieczeństwa". Jeśli jednak przed przekazaniem całości środków i przed ukończeniem powszechnego wieku emerytalnego członek OFE zgłosi wniosek o wcześniejszą emeryturę, to aby ją uzyskać, będzie musiał zgłosić wniosek o przekazanie pozostałych na rachunku w OFE środków, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa." – brzmi odpowiedź otrzymana z biura prasowego ZUS.

Zaś departament ubezpieczeń społecznych MPiPS przywołuje podstawę prawną. Kwestie te regulują przepisy art. 46 ust. 1 pkt 1, art. 50 ust. 1 pkt 1, art. 50a ust.1 pkt 3, art. 50e ust. 3 i art. 184 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440, z późn. zm.) oraz art. 88 ust. 2a pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.).

Warunki uzyskania wcześniejszej emerytury są omówione na stronie internetowej www.zus.pl w zakładce ,,Świadczenia – Wcześniejsze emerytury dla osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r.".

Przykłady zaczerpnięte ze strony ZUS