OFE pozbywają się akcji

Trwające od września zwyżki na giełdzie mocno podniosły wartość akcyjnej części aktywów otwartych funduszy emerytalnych. Te, szykując się na zmiany w systemie emerytalnym, starają się trzymać w ryzach udział akcji w swoich portfelach. W listopadzie  sprzedały więcej akcji, kończąc  dwuletni trend dodatnich zakupów netto na giełdzie.

Wyprzedaż akcji

Od dłuższego czasu mieliśmy do czynienia z regularnym nabywaniem akcji przez fundusze emerytalne. W samym 2013 roku saldo zakupów netto wynosi już kilkanaście miliardów złotych. Jak pokazują szacunki domów maklerskich, w listopadzie OFE po raz pierwszy od października 2011 roku sprzedały więcej akcji, niż kupiły.

Według wyliczeń DM PKO BP sprzedaż netto akcji przez OFE w zeszłym miesiącu wyniosła 248 mln zł. DM BZ WBK oszacował tę wartość na 156 mln zł, Espirito Santo na 779 mln zł, a Wood and Company na aż 824 mln zł.

– W listopadzie dynamika pozytywnych przepływów kapitałowych na rynku akcji ze strony OFE uległa znacznemu wyhamowaniu. Jednak oceny co do salda transakcji są dość zróżnicowane – mówi Zbigniew Rębisz, dealer i ekspert ds. rynków kapitałowych biura inwestycji PKO PTE. – Główną przyczyną takiego stanu rzeczy są oczekiwania co do podaży akcji związanej z koniecznością przekazania środków do Skarbu Państwa ze strony tych OFE, które mają w portfelu zbyt mało obligacji i gotówki – tłumaczy Rębisz.

Według Marka Sojki, wiceprezesa PTE PZU, fundusze emerytalne podejmując decyzję o przerwaniu trwającego ponad 2 lata zakupowego trendu na giełdzie kierowały się kilkoma czynnikami.

– Jednym z nich są z pewnością przewidywania rynku, który bardzo mocno urósł od września i po tak dużym wzroście pojawiła się chęć realizacji zysków – tłumaczy Sojka. – Drugim jest uchwalona ostatnio przez Sejm reforma systemu emerytalnego  – dodaje.

Jak zaznacza, w  listopadzie założenia reformy stały się oczywiste, a jej wymogi i obecna struktura portfeli funduszy sprawiają, że nie ma w OFE miejsca do dalszego nabywania akcji. – Dlatego jeśli rynek akcji urośnie, OFE będą zmuszone odpowiednio obniżać swoje zaangażowanie w akcje, by dostosować się do wymogów ustawy – podkreśla Sojka.

OFE pod presją zmian

Przyjęta w zeszłym tygodniu przez Sejm ustawa zmusza fundusze emerytalne do oddania w przyszłym roku 51,5 proc. aktywów. Dokładnie tyle średnio stanowiły obligacje skarbowe w portfelach OFE na koniec 2012 roku.  Ustawa, jeśli dalsze jej procedowanie się nie opóźni, ma wejść w życie w piątek 31 stycznia 2014 r. Na koniec tego dnia OFE będą musiały podliczyć wartość swoich aktywów. Ponieważ według założeń nie mogą do ZUS przekazać akcji, muszą zachować odpowiednią proporcję aktywów w portfelach. Sama operacja transferu pieniędzy do ZUS odbędzie się w poniedziałek 3 lutego.

– Wyliczenia wskazują, że przy obecnej strukturze aktywów, by mieć środki na transfer,  OFE będą musiały pozbyć się części akcji – mówi Marcin Żółtek, członek zarządu i szef inwestycji w Aviva PTE.  – Ponieważ portfele większości OFE są dziś odpowiednio zbilansowane, a tylko niektóre fundusze muszą je nieco dostosować, nie spodziewam się nagłej wyprzedaży akcji – dodaje.

Również Marek Sojka uważa, że ruchy funduszy nie powinny mieć dużej skali. – Obecnie struktura aktywów OFE jest zbliżona do wymogów. Trzeba również pamiętać, że w grudniu i styczniu OFE dostaną wpłaty pieniężne od klientów, które będą źródłem płynności – zaznacza Sojka.

Koniec wsparcia funduszy

Zdaniem niektórych ekspertów listopadowe dane o sprzedaży netto akcji przez OFE należy traktować jako możliwą zapowiedź zmiany trendu zakupowego na rynku.