OFE kupiły dużo akcji

Fundusze emerytalne nieprzerwanie z miesiąca na miesiąc dokonują zakupów akcji już od końca 2011 r. Ten rok jest wyjątkowy pod względem skali. Jak wynika z wyliczeń DM PKO BP, tylko w pierwszej połowie tego roku wydały na ten cel 13,6 mld zł. Dla porównania w całym 2012 r. było to 9,9 mld zł, a jeszcze rok wcześniej 10,3 mld zł. To także trzykrotnie więcej niż otrzymały nowych składek klientów w tym roku. Do końca czerwca ZUS przelał im 4,5 mld zł. To zresztą już drugi rok z rzędu w którym zakupy akcji przewyższają wpływy z bieżących składek. Dokonywane są w dużej mierze ze sprzedaży innych składników portfela, w tym głównie papierów skarbowych.

Najwięcej akcji kupiły w styczniu i marcu. Było to odpowiednio 5,8 mld zł i 3,5 mld zł. nie Jest to jednak dużym zaskoczeniem w tych miesiącach sprzedawane były akcje dużych polskich banków. W styczniu ok. 4 mld zł zarządzający wydali na akcje PKO BP i Pekao sprzedawane przez ich właścicieli.. A w marcu 2,6-2,7 mld zł na walory BZ WBK sprzedawane przez KBC i Santandera.

Efekty raportu

Także w czerwcu wartość zakupów nie była mała, bo wyniosła 1,4 mld zł, a zadaniem zarządzających OFE mogła nawet zbliżyć się do 2 mld zł. I nie jeszcze wykluczone, że kwoty te mogłyby być jeszcze wyższe.

- Widać pierwsze koszty raportu. Wstrzymane zostało wejścia na giełdę dwóch firm, dlatego, że OFE się wycofały – mówił w ubiegłym tygodniu Ryszard Petru, przewodniczący Towarzystwa Ekonomistów Polskich w czasie debaty w redakcji „Rz".

26 czerwca ministrowie finansów oraz pracy przedstawili raport z przeglądu systemu emerytalnego. Znalazły się w nim rekomendacje zmian w funduszach emerytalnych. Rząd poważnie zastanawia się nad trzema z nich. Pierwsza propozycja to likwidacja części nieakcyjnej portfeli OFE poprzez przeniesienie jej do ZUS i następnie umorzenie, dwie kolejne zakładają dobrowolność oszczędzania w OFE.

Te pomysły wywołały spadki na giełdzie i ta niekorzystna sytuacja spowodowała zawieszenie m.in. oferty publicznej sprzedaży akcji BNP Piami, aribas Bank Polska (maksymalna wartość oferty miała wynieść 385,88 mln zł). Z kolei Meridian Properties, spółka zajmująca się inwestowaniem i zarządzaniem nieruchomościami, która przełożyła planowaną ofertę publiczną na okres po sezonie wakacyjnym. Jak napisała w komunikacie, "przy założeniu ustabilizowania się sytuacji na rynku kapitałowym do tego czasu". Szacunkowa wartość oferty tej spółki ma wyniesie ok. 200 mln euro.

Zdaniem Ryszarda Petru nie należy spodziewać się, że kolejne spółki w obecnych warunkach rynkowych zdecydują się na sprzedaż pakietów akcji. Rząd pod koniec sierpnia ma przedstawić jedną, ostateczną rekomendację zmian. Zdaniem zarządzających funduszami kolejnym już widocznym efektem raportu jest unikanie akcji spółek, w których zaangażowanie OFE jest duże. W wielu spółkach giełdowych udział OFE w ich kapitalizacji przekracza nawet 50 proc.

Dużo akcji

Minione półrocze było wyjątkowe nie tylko ze względu na duże zakupy dokonane przez fundusze. W maju udział akcji w aktywach osiągnął rekordowy poziom - 39,6 proc. W czerwcu ze względu na spadki na giełdzie obniżył się nieco, ale wciąż pozostaje na wysokim poziomie – 38,85 proc. (dotychczasowy rekord pochodził z maja 2007, gdy przeciętny udział akcji wyniósł 38,69 proc.). Do wykorzystania pełnego limitu inwestycji w akcje funduszom jednak wciąż jeszcze daleko. Od tego roku udział papierów udziałowych w aktywach OFE może wynieść maksymalnie 47,5 proc. Żaden fundusz nie zbliżył się do tego progu. Na koniec czerwca w dwóch funduszach przekraczał 40 proc. – w ING (40,43 proc.) oraz Pekao (42,75 proc.).

Nowym trendem widocznym w ostatnim czasie, m.in. ze względu na sprzedawanie przez OFE obligacji  skarbowych, był wyższy udział akcji niż obligacji w aktywach niektórych OFE. Było to zauważalne jeszcze w maju w funduszach ING i PZU.