OFE: udział akcji bliski rekordu

Między 9,9 a 10,3 mld zł wydały fundusze emerytalne na zakupy akcji w ciągu trzech pierwszy miesięcy roku – wynika z naszych szacunków. Oznacza to, że w tym okresie wydały na akcje tyle co w całym ubiegłym roku (9,9 mld zł). Takie sytuacji jeszcze na rynku nie było. Zwłaszcza, że z ZUS w tym samym czasie dostały 2,4 mld zł nowych składek.

W samym tylko marcu OFE wydały na akcje ok. 3,5 mld zł. Tak duże zakupy to efekt sprzedaży akcji banku BZ WBK przez KBC i Santandera. Na ten cel OFE mogły przeznaczyć 2,6-2,7 mld zł. W styczniu zaś OFE ok. 4 mld zł wydały na akcje innych banków: PKO BP i Pekao sprzedawane przez ich właścicieli.

Spadki na giełdzie w pierwszym kwartale w połączeniu z dużymi zakupami OFE w tym samym czasie  spowodowały istotny wzrost udziału akcji w ich aktywach. Zbliżył się on już do rekordowego poziomu. Jak wynika z naszych wyliczeń udział papierów udziałowych w portfelach wynosi 38,3 proc. (limit ustawowy to 47,5 proc.). Od początku roku wzrósł o 3 pkt proc. Dotychczasowych najwyższy udział tych papierów w aktywach jakimi zarządzają fundusze pochodzi z maja 2007 r., gdy wyniósł 38,7 proc. Wartość akcji jakie mają OFE przekracza 103 mld zł.

Zakupy zagraniczne

Co ważne podkreślenia, o czym też już informowaliśmy, z miesiąca na miesiąc OFE dokonują inwestycji poza granicami Polski. W samym marcu mogły kupić akcje zagraniczne o wartości ok. 300 mln zł. A od początku roku wartość tych zakupów rośnie do ok. 1,2 mld zł. W całym 2012 r. na akcje zagraniczne przeznaczyły ok. 1 mld zł.

Ulubionym kierunkiem inwestycji polskich funduszy inwestycyjnych oraz emerytalnych jest od pewnego czasu Turcja. Wartość portfela akcji zagranicznych zwiększyła się w marcu o ponad 280 mln zł i przekroczyła poziom 3,3 mld zł. Cały portfel zagraniczny, po wliczeniu zagranicznych papierów nieskarbionych wyniósł 3,5 mld zł, a udział tych papierów w aktywach wynosi 1,3 proc.

Jak podkreśla Rafał Mikusiński, prezes i szef inwestycji MetLife Amplico PTE, koniunktura na polskim rynku kapitałowym w pierwszym kwartale odbiega całkowicie od sytuacji zarówno na rynkach rozwiniętych (niemiecki DAX wzrósł o 4,4 proc.), gdzie liderem jest amerykańska giełda (S&P 10,1 proc.), jak i od wiodących rynków wschodzących z naszego regionu – np. indeks tureckiej giełdy wzrósł 10 proc.

- Można założyć, że spadek cen polskich akcji ma dwie przyczyny – po pierwsze dużą podaż akcji (oferty PKO BP, Pekao, BZ WBK) co dobrze obrazuje spadek WIG20 aż o 8 proc. w tym roku, po drugie niepewnością co do dalszej obecności OFE na rynku – uważa Mikusiński. -  Nie wiadomo bowiem czy w efekcie zmian zapowiadanych przez rząd, fundusze nadal będą długoterminowym stabilnym inwestorem. Potrzeby budżetu a w szczególności  Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (który ma spory deficyt), powodują, że być może, w efekcie przyjętych zmian kapitał  zgromadzony przez  klientów w OFE będzie przekazywany do FUS jeszcze przed przejściem na emeryturę. To spowoduje, że fundusze będą w najbliższym czasie raczej sprzedawać niż kupować akcje – ocenia Mikusiński.

Od początku OFE, jak dotąd, pozbywają się głównie obligacji skarbowych. Jak wynika z naszych wyliczeń w marcu sprzedały papiery państwowe za ponad 4 mld zł. Sprzedawały także w lutym. Jednak saldo za cały pierwszym kwartał jest dodatnie, bo kupiły dużo obligacji w styczniu (za ponad 8 mld zł). Na koniec marca wartość portfela obligacji to niecałe 123 mld zł i w porównaniu z końcem 2012 r. jest wyższa o 1,2 mld zł. Średni udział obligacji w aktywach OFE wynosi 46,9 proc.

Dobór spółek

W pierwszym kwartale OFE miały niewielką stratę, nie przekraczającą 1 proc. (-0,87 proc.).

- Pierwszy kwartał roku upłynął pod znakiem słabego zachowania się polskiego rynku akcji, a w szczególności indeksu największych spółek WIG20, pomimo wzrostu cen akcji na rynkach globalnych. Można wskazać kilka przyczyn takiego stanu rzeczy – wciąż brak danych wskazujących na możliwą poprawy sytuacji gospodarczej w kraju, gorsze od oczekiwań wyniki spółek za ubiegły rok, znacząca podaż akcji banków, która zaspokoiła w znacznym stopniu apetyty kupujących, a w ostatnim czasie także rosnące ryzyko wycofania części środków z otwartych funduszy emerytalnych do ZUS - mówi Ewa Radkowska-Świętoń, wiceprezes, dyrektor Departamentu Inwestycyjnego ING PTE.

Jak dodaje, warto zwrócić uwagę na bardzo duże różnice w stopach zwrotu poszczególnych segmentów rynku – dobre zachowanie się małych spółek wobec przeceny blue chips, czy dwucyfrowe stopy zwrotu z akcji Eurocashu czy Synthosu wobec ponad 40-proc. spadku ceny TPSA. W tej sytuacji największy wpływ na wynik funduszu (przy niewielkim wzroście stóp procentowych na rynku obligacji) miał trafny wybór spółek.