Jak zmienią się wydatki systemów emerytalnych w Europie do 2060 r.?

W maju Komisja Europejska opublikowała kolejny raport na temat skutków starzenia się ludności dla wydatków publicznych (tzw. Ageing Report)

Publikacja: 27.06.2012 13:43

dr Agnieszka Chłoń-Domińczak

dr Agnieszka Chłoń-Domińczak

Foto: ROL

Raporty te, wydawane co trzy lata, publikują prognozy wydatków publicznych dotyczących tych obszarów, na które wpływają zmiany demograficzne, w tym przede wszystkim systemów emerytalnych.

Tegoroczny raport pokazuje nam sytuację systemów emerytalnych, uwzględniając zmiany związane z kryzysem gospodarczym w Europe oraz zmiany w systemach emerytalnych, które miały miejsce w okresie do 2011 r.

Jak w świetle danych zawartych w raporcie wygląda przyszłość systemów emerytalnych w Europie? Jak pokazują prognozy średnio wydatki emerytalne wzrosną do 2060 r. o około 1,5 punktu procentowego PKB, nieco mniej niż wskazywały na to prognozy sprzed trzech lat. Jednak wzrost ten będzie bardzo się różnił pomiędzy krajami, co ilustruje wykres poniżej. Co z niego wynika? Przede wszystkim należy zauważyć, że w tych krajach, które mają systemy obowiązkowe oparte o tzw. zdefiniowaną składkę, sytuacja systemów emerytalnych jest stabilna  - w Łotwie, w Polsce i we Włoszech w perspektywie półwiecza wydatki wręcz nieco zmaleją. Wzrosną jedynie w Szwecji, ale wzrost ten będzie niewielki.

W większości krajów UE zauważamy również to, że prognozowany wzrost wydatków się zmniejszył – szczególnie dotyczy to Grecji, która z niechlubnego lidera najwyższego wzrostu wydatków na emerytury doprowadziła do niemalże ich stabilizacji. Istotnie ograniczyły swoje wydatki również Hiszpania, Rumunia, Cypr i Luksemburg, chociaż w ostatnich dwóch krajach nadal prognozowany wzrost wydatków na emerytury jest niepokojący.

Kraje w Europie zmieniają swoje systemy emerytalne żeby dostosować się do zachodzących zmian demograficznych. Gdyby tego nie robiły, wydatki na emerytury wzrosłyby średnio w Europie o niemal 9 punktów procentowych PKB.  Zmiany – przede wszystkim wydłużenie wieku emerytalnego, ale też zmiany formuły emerytalnej (np. dostosowanie wysokości emerytur do długości dalszego trwania życia prognozowanego po przejściu na emeryturę) pozwalają ograniczyć prognozowany wzrost łącznie o ponad 6 punktów procentowych.

Opublikowane prognozy pokazują wyraźnie, że niektóre kraje nadal stoją przed dużym wyzwaniem, aby ograniczyć wysoki wzrost wydatków emerytalnych w przyszłości. W Polsce odrobiliśmy lekcję w tym obszarze, ale to nie oznacza, że nie ma nic do zrobienia. Trzeba dokończyć budowanie systemu emerytalnego w Polsce w sposób, który pozwala na utrzymanie jego stabilności w długim okresie,, przy jednoczesnym tworzeniu warunków do tego, aby przyszłe emerytury były adekwatne do potrzeb osób je otrzymujących. Tutaj należy wymienić przede wszystkim rozwiązania dotyczące wypłaty emerytur, gdzie ważne jest utrzymanie kapitałowego charakteru tej części systemu. Ważne jest również, pomijane w debatach emerytalnych dzisiaj, wprowadzanie zmian poprawiających efektywność funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych. Warto o tym pomyśleć jak najszybciej.

 

Zmiana wydatków na publiczne systemy emerytalne (punkty procentowe PKB) w krajach UE w latach 2010-2060.

Źródło: Ageing Report, 2012

 

 

dr Agnieszka Chłoń-Domińczak związana jest ze Szkołą Główną Handlową. Od 2002 do 2008 pełniła funkcję dyrektora departamentu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, z przerwą w okresach od grudnia 2004 do listopada 2005 (gdy zajmowała stanowisko podsekretarza stanu w resorcie polityki społecznej) i w 2007 (gdy od stycznia do sierpnia była radcą w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego).Od stycznia 2008 r. do lipca 2009 r. była wiceministrem pracy. W latach 1997–1999 pracowała w Biurze Pełnomocnika Rządu ds. Reformy Systemów Zabezpieczenia Społecznego jako analityk i wicedyrektor.

W 2009 została uhonorowana Nagrodą im. Andrzeja Bączkowskiego "za wysokie kwalifikacje, które łączy z wielkim zaangażowaniem w działaniach dla dobra publicznego".

Raporty te, wydawane co trzy lata, publikują prognozy wydatków publicznych dotyczących tych obszarów, na które wpływają zmiany demograficzne, w tym przede wszystkim systemów emerytalnych.

Tegoroczny raport pokazuje nam sytuację systemów emerytalnych, uwzględniając zmiany związane z kryzysem gospodarczym w Europe oraz zmiany w systemach emerytalnych, które miały miejsce w okresie do 2011 r.

Pozostało 90% artykułu
Materiał Partnera
Zainwestuj w przyszłość – bez podatku
Materiał Partnera
Tak możesz zadbać o swoją przyszłość
Emerytura
Wypłata pieniędzy z PPK po 2 latach oszczędzania. Ile zwrotu dostaniemy
Emerytura
Autozapis PPK 2023. Rezygnacja to dobry pomysł? Eksperci odpowiadają
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Emerytura
Emeryci ograniczają wydatki. Mają jednak problemy z długami