Obligacje uratowały wyniki OFE

Otwarte fundusze emerytalne zakończyły 2011 rok stratą, która wyniosła przeciętnie 4,8 proc. Przyczyniły się do tego duże spadki kursów akcji To drugi rok z ujemnym wynikiem w historii. Najlepiej poradziły sobie w ubiegłym roku fundusze: Axa, Generali i Nordea. Najsłabiej wypadł Polsat

Publikacja: 03.01.2012 12:32

Wyniki inwestycyjne otwartych funduszy emerytalnych

Wyniki inwestycyjne otwartych funduszy emerytalnych

Foto: Rzeczpospolita

Jesz­cze na po­cząt­ku 2010 r. nikt nie za­kła­dał sy­tu­acji, że OFE za­koń­czą rok pra­wie 5-proc. stra­tą. Wszy­scy zgod­nie za­kła­da­li, że ry­nek ak­cji wzro­śnie co naj­mniej o 10 proc. Osta­tecz­nie za­no­to­wał du­ży spa­dek.

– Mi­nio­ny rok ob­fi­to­wał w wy­da­rze­nia go­spo­dar­cze. Nie­ste­ty w więk­szo­ści ne­ga­tyw­ne. Kon­cen­tro­wa­ły się one przede wszyst­kim wo­kół kry­zy­su fi­skal­ne­go w Eu­ro­pie. Wie­lu kra­jom zo­sta­ły ob­ni­żo­ne ra­tin­gi. W związ­ku z kry­zy­sem w Gre­cji i we Wło­szech na­stą­pi­ły zmia­ny pre­mie­rów. Po­zy­tyw­nym zja­wi­skiem w po­przed­nim ro­ku by­ło za­cho­wa­nie się go­spo­dar­ki i ryn­ku fi­nan­so­we­go w USA, któ­re by­ło re­la­tyw­nie lep­sze niż stre­fy eu­ro – pod­su­mo­wu­je Grze­gorz Jał­tu­szyk, dy­rek­tor De­par­ta­men­tu Za­rzą­dza­nia Ak­ty­wa­mi w PTE War­ta.

2011 to dru­gi rok w hi­sto­rii dzia­łal­no­ści OFE, któ­ry koń­czą ujem­nym wy­ni­kiem. Po­dob­nie by­ło w 2008 r., ale wów­czas ich stra­ta by­ła znacz­nie więk­sza –wy­nio­sła ok. mi­nus 14 proc. Tak­że wów­czas wy­ni­ka­ło to z bar­dzo du­żych spad­ków na gieł­dzie. W mi­nio­nym ro­ku kur­sy spół­ek za­czę­ły zniż­ko­wać w sierp­niu. Osta­tecz­nie głów­ne in­dek­sy gieł­do­we w War­sza­wie za­no­to­wa­ły dwu­cy­fro­we spad­ki (WIG ob­ni­żył się o 21 proc., a sWI­G80 – in­deks sku­pia­ją­cy ma­łe spół­ki gieł­do­we – aż o po­nad 30 proc.).

We­dług eks­per­tów w po­rów­na­niu z du­żym spad­kiem na gieł­dzie wy­ni­ki OFE wy­da­ją się i tak dość przy­zwo­ite. OFE po­mógł ry­nek ob­li­ga­cji, któ­ry wzrósł o ok. 6 proc. Pa­pie­ry skar­bo­we sta­no­wią nie­co po­nad po­ło­wę port­fe­li in­we­sty­cyj­nych fun­du­szy eme­ry­tal­nych.

Za­rzą­dza­ją­cy OFE pod­kre­śla­ją, że ich wy­ni­ki na­le­ży oce­niać w dłuż­szej niż rocz­na per­spek­ty­wie, bo są in­we­sto­rem dłu­go­okre­so­wym. Gdy spoj­rzy się na wy­ni­ki OFE za dwa i wię­cej lat, są one do­dat­nie. Za 24 mie­sią­ce śred­ni zysk prze­kra­cza 5 proc. Z ko­lei w cią­gu 12 lat OFE za­ro­bi­ły prze­cięt­nie po­nad 150 proc.

Ra­fał Mi­ku­siń­ski, pre­zes Am­pli­co PTE, pod­kre­śla, że wa­run­kiem uzy­ska­nia po­nad­prze­cięt­nych re­zul­ta­tów in­we­sty­cyj­nych w 2011 r. by­ła ela­stycz­ność stra­te­gii in­we­sty­cyj­nej i szyb­kie do­sto­so­wy­wa­nie jej do zmie­nia­ją­cych się wa­run­ków.

– Na ryn­ku ak­cji naj­pierw li­de­ra­mi by­ły spół­ki cy­klicz­ne, a po ka­ta­stro­fie w Ja­po­nii bar­dziej de­fen­syw­ne spół­ki uży­tecz­no­ści pu­blicz­nej. Od cza­su po­gor­sze­nia ko­niunk­tu­ry w III kwar­ta­le już tyl­ko wy­bra­ne, do­bre ja­ko­ścio­wo spół­ki – naj­czę­ściej li­de­rzy swo­ich branż – umoż­li­wia­ły osią­gnię­cie wy­ni­ków lep­szych od bench­mar­ków. Klu­czo­wa by­ła więc se­lek­cja spół­ek, szcze­gól­nie że w za­sa­dzie przez ca­ły rok w nie­ła­sce po­zo­sta­wa­ły spół­ki o mniej­szej ka­pi­ta­li­za­cji i płyn­no­ści – tłu­ma­czy Mi­ku­siń­ski.

Naj­mniej­szą stra­tę za­no­to­wał w ubie­głym ro­ku fun­dusz Axa (-3,3 proc.), a za­raz za nim Ge­ne­ra­li (-4,02 proc.). Pierw­szą trój­kę za­my­ka Nor­dea (-4,07 proc.). W ich przy­pad­ku spraw­dzi­ła się stra­te­gia ni­skie­go za­an­ga­żo­wa­nia w ak­cje.

– Wy­ni­ka­ło to z ocze­ki­wa­nia, że per­spek­ty­wy wzro­stu zy­sków spół­ek są za wy­so­kie, po­dob­nie jak wy­ce­ny więk­szo­ści z nich. Kon­se­kwent­nie sta­ra­my się mieć tak­że mniej ak­cji ban­ków, któ­re cha­rak­te­ry­zu­ją się sto­sun­ko­wo du­żym udzia­łem kre­dy­tów de­ta­licz­nych, ze szcze­gól­nym uwzględ­nie­niem wa­lu­to­wych kre­dy­tów hi­po­tecz­nych w port­fe­lu – mó­wi Adam Ku­row­ski, szef in­we­sty­cji w Axa PTE. – Na wy­nik zło­ży­ły się po tro­chu czte­ry pod­sta­wo­we czyn­ni­ki: udział ak­cji w port­fe­lu, alo­ka­cja sek­to­ro­wa, se­lek­cja spół­ek oraz dość kon­ser­wa­tyw­ne po­dej­ście do ryn­ku ob­li­ga­cji – do­da­je Ku­row­ski.

Naj­sła­biej wy­padł w 2011 r. fun­dusz Pol­sat. Je­go stra­ta wy­no­si mi­nus 7,2 proc.

Ja­ki bę­dzie dla OFE obec­ny rok? Dziś nikt nie za­kła­da ani bar­dzo opty­mi­stycz­ne­go (spo­ry zysk OFE), ani bar­dzo ne­ga­tyw­ne­go (dru­gi z rzę­du rok ze stra­tą) sce­na­riu­sza.

Oszczęd­no­ści Po­la­ków zgro­ma­dzo­ne w fun­du­szach eme­ry­tal­nych wy­nio­sły na ko­niec 2011 r. 224,7 mld zł. By­ły tyl­ko o nie­co 3,5 mld zł (o 1,6 proc.) wyż­sze niż na ko­niec 2010 r. Ten nie­znacz­ny wzrost to efekt kiep­skiej sy­tu­acji na ryn­ku ak­cji. Przy­po­mnij­my zaś, że ZUS prze­ka­zał OFE skład­ki wy­no­szą­ce nie­co po­nad 15 mld zł w mi­nio­nym ro­ku.

Opinia

Pa­weł Klim­kow­ski czło­nek za­rzą­du Avi­va Powszechne Towarzystwo Emerytalne, za­rzą­dza­ją­cy port­fe­lem ak­cji Avi­va OFE

To był zły rok dla posiadaczy akcji, ale przyzwoity rok dla właścicieli obligacji – choć dość duże znaczenie miał tu fakt umiejętnego zwiększenia zaangażowania w polskie papiery skarbowe w trakcie roku. Spadki na rynku akcji były naprawdę dotkliwe i wynikały z sytuacji zewnętrznej, podczas gdy ocena kondycji polskiej gospodarki wciąż pozostaje dobra. W takim otoczeniu niestety nie działała strategia nakierowana na posiadanie akcji spółek korzystających z pozytywnej koniunktury na rynku wewnętrznym – bo obawy o spowolnienie w 2012 roku sprowadziły ceny takich akcji znacząco w dół, dotyczy to szczególnie banków i spółek sprzedających do konsumenta. Dlatego też najlepiej wypadały portfele defensywne z dużą ilością spółek telekomunikacyjnych, dostawców energii i gazu oraz oczywiście spółki płacące wysokie dywidendy.

Zakaz akwizycji

Od te­go ro­ku obo­wią­zu­je za­kaz akwi­zy­cji do otwar­tych fun­du­szy eme­ry­tal­nych. To ozna­cza, że ża­den przed­sta­wi­ciel fun­du­szu nie może za­chę­cać do za­pi­sa­nia się do OFE ani pod­pi­sać umo­wy klientami. Umo­wę z OFE bę­dzie moż­na pod­pi­sać tyl­ko dro­gą ko­re­spon­den­cyj­ną. Nie­zbęd­ne for­mu­la­rze powinny być do­stęp­ne na stro­nach in­ter­ne­to­wych OFE. Tak­że Urząd Ko­mi­sji Nad­zo­ru Fi­nan­so­we­go bę­dzie spo­rzą­dzał na stro­nie in­ter­ne­to­wej, przy­naj­mniej raz na sześć mie­się­cy, ak­tu­al­ną in­for­ma­cję do­ty­czą­cą OFE. Zawiera ona dane na temat stóp zwrotu i opłat pobieranych przez OFE. Bę­dzie ona za­łącz­ni­kiem do umo­wy przy­stą­pie­nia do fun­du­szu. Pierw­szą ta­ką in­for­ma­cję KNF właśnie opu­bli­ko­wał.

Jesz­cze na po­cząt­ku 2010 r. nikt nie za­kła­dał sy­tu­acji, że OFE za­koń­czą rok pra­wie 5-proc. stra­tą. Wszy­scy zgod­nie za­kła­da­li, że ry­nek ak­cji wzro­śnie co naj­mniej o 10 proc. Osta­tecz­nie za­no­to­wał du­ży spa­dek.

– Mi­nio­ny rok ob­fi­to­wał w wy­da­rze­nia go­spo­dar­cze. Nie­ste­ty w więk­szo­ści ne­ga­tyw­ne. Kon­cen­tro­wa­ły się one przede wszyst­kim wo­kół kry­zy­su fi­skal­ne­go w Eu­ro­pie. Wie­lu kra­jom zo­sta­ły ob­ni­żo­ne ra­tin­gi. W związ­ku z kry­zy­sem w Gre­cji i we Wło­szech na­stą­pi­ły zmia­ny pre­mie­rów. Po­zy­tyw­nym zja­wi­skiem w po­przed­nim ro­ku by­ło za­cho­wa­nie się go­spo­dar­ki i ryn­ku fi­nan­so­we­go w USA, któ­re by­ło re­la­tyw­nie lep­sze niż stre­fy eu­ro – pod­su­mo­wu­je Grze­gorz Jał­tu­szyk, dy­rek­tor De­par­ta­men­tu Za­rzą­dza­nia Ak­ty­wa­mi w PTE War­ta.

Pozostało 85% artykułu
Materiał Partnera
Zainwestuj w przyszłość – bez podatku
Materiał Partnera
Tak możesz zadbać o swoją przyszłość
Emerytura
Wypłata pieniędzy z PPK po 2 latach oszczędzania. Ile zwrotu dostaniemy
Emerytura
Autozapis PPK 2023. Rezygnacja to dobry pomysł? Eksperci odpowiadają
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Emerytura
Emeryci ograniczają wydatki. Mają jednak problemy z długami