W ramach tarczy antykryzysowej rząd przygotował pakiet działań pomocowych także dla najmniejszych przedsiębiorstw oraz osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Mogą one liczyć między innymi na: czasowe zwolnienie ze składek ZUS, świadczenie postojowe czy pożyczkę w wysokości 5 tys. zł. Dodatkowe wsparcie można uzyskać w formie subwencji, oferowanej w ramach programu tarczy finansowej PFR. Dotyczy on małych firm, które zatrudniają od jednej do dziewięciu osób.
Trzy miesiące bez ZUS
Podstawą zwolnienia z opłacania składek jest złożenie do 30 czerwca 2020 r. w ZUS wniosku RDZ. Zwolnienie dotyczy składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, FGŚP, FEP. Przedsiębiorcy opłacający składki na własne ubezpieczenia i osoby z nimi współpracujące zachowują prawo do świadczeń w razie choroby i macierzyństwa.
Państwo przez trzy miesiące pokryje składki na ZUS:
- mikrofirmom, które na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosiły do ubezpieczeń społecznych mniej niż dziesięć osób i były płatnikami przed 1 lutego 2020 r.,
- samozatrudnionym i zleceniobiorcom, jeżeli prowadzili działalność przed 1 lutego 2020 r., a ich przychód uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek, nie przekroczył – 15 681 zł,
- duchownym.
W przepisach tarczy antykryzysowej przewiduje się zwolnienie ze składek za marzec, kwiecień i maj 2020 r. Zwolnieniem mogą być objęte tylko te składki, które nie zostały opłacone na dzień złożenia wniosku.
Warto sprawdzić: Koronawirus zmienia terminy ważne dla firm
ZUS przyjął, że ze zwolnienia z opłacania należności z tytułu składek, będą mogli skorzystać tylko ci przedsiębiorcy, którzy na dzień 31 grudnia 2019 r. nie zalegali z opłacaniem należności z tytułu składek za okres dłuższy niż 12 miesięcy.
Firmy mogą skorzystać także z ulgi w opłacaniu składek bez opłaty prolongacyjnej – odroczenie terminu płatności lub rozłożenie na raty należności z tytułu składek. Ulga dotyczy wszystkich płatników składek. Nie ma znaczenia ani wielkość firmy ani data jej powstania. Dotyczy składek od stycznia 2020 r., nie można zatem wnioskować o ulgę dotyczącą składek za 2019 r.
Postojowe dla pracowników i firm
Osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych (umowy zlecenia, agencyjne, o dzieło) mogą otrzymać 2080 zł na rękę przez trzy miesiące, jeśli umowa nie doszła do skutku lub nastąpiło ograniczenie jej realizacji w związku z pandemią koronawirusa.
Warunki, które są wymagane do tego, by móc ubiegać się o wypłatę:
- umowa cywilnoprawna zawarta przed 1 lutego 2020 r.,
- przychód z umowy cywilnoprawnej uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc składania wniosku nie przekroczył kwoty 15 681 zł,
- brak innego tytułu do ubezpieczeń społecznych,
- zamieszkanie na terytorium Polski i obywatelstwo RP lub prawo czasowego/stałego pobytu na terytorium RP,
- brak możliwości wykonania umowy cywilnoprawnej w całości lub w części z powodu przestoju w prowadzeniu działalności.
Jeśli suma przychodów ze wszystkich umów cywilnoprawnych w miesiącu poprzedzającym miesiąc składania wniosku nie przekracza 1299,99 zł, to świadczenie postojowe przysługuje w wysokości sumy wynagrodzeń z tych umów.
Warto sprawdzić: Najlepsze programy do pracy zdalnej na czas pandemii
Wniosek o świadczenie postojowe musi złożyć zleceniodawca bądź zamawiający wykonanie dzieła. Jeżeli zawarta jest więcej niż jedna umowa, każdy zleceniodawca lub zamawiający składa wniosek odrębnie dla każdej umowy. Do wniosku trzeba dołączyć kopię umowy.
Wnioski można składać tak długo, jak będzie trwał stan epidemii oraz najpóźniej w terminie trzech miesięcy od zniesienia tego stanu.
Rekompensaty w ramach wypłat postojowego obejmują również samozatrudnionych. W zależności od spełnianych warunków mogą liczyć na 2080 lub 1300 zł na rękę przez trzy miesiące. Warunkiem podstawowym jest wykazanie, że utrata przychodów jest następstwem przestoju wywołanego pandemią koronawirusa.
Aby uzyskać postojowe w wysokości 2080 zł należy spełnić następujące warunku:
- działalność rozpoczęto przed 1 lutego 2020 r.,
- nie wolno zawiesić działalności,
- przychody uzyskane w miesiącu przed złożeniem wniosku o postojowe powinny być o co najmniej 15 proc. niższe od przychodów w poprzednim miesiącu i nie powinny przekraczać 15 681 zł.
Jeśli natomiast osoba samozatrudniona rozlicza się w formie karty podatkowej oraz jest zwolniona z opłacania podatku VAT, może uzyskać postojowe w wysokości 3 x 1300 zł na rękę.
Podobnie jak przy umowach cywilnoprawnych nie można mieć innego tytułu do ubezpieczeń społecznych i trzeba spełniać wymogi obywatelstwa.
Wniosek o świadczenie postojowe może być złożony do ZUS najpóźniej w terminie trzech miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony stan epidemii.
W przypadku świadczeń postojowych nie ma znaczenia zadłużenie z tytułu składek, gdyż nie jest to pomoc publiczna.
Pożyczka jest wypłacana ze środków Funduszu Pracy. Przeznaczona jest dla przedsiębiorców, którzy założyli firmę przed 1 marca 2020 roku. Maksymalna kwota pożyczki to 5 tys. zł. Nie trzeba dokumentować spadku lub utraty dochodu z powodu epidemii Covid-19.
Wnioski o pożyczkę należy składać do powiatowego urzędu pracy odpowiedniego dla miejsca prowadzenia działalności gospodarczej po ogłoszeniu naboru przez dyrektora tego urzędu. Wniosek można złożyć online za pośrednictwem praca.gov.pl lub wysłać listownie.
Koszt pożyczki stanowią odsetki od kredytu, które przy kwocie 5 tys. zł wynoszą 137,50 zł. Pożyczka może zostać umorzona wraz z odsetkami. Warunkiem starania się o umorzenie jest niezmniejszenie stanu zatrudnienia w okresie trzech miesięcy od dnia udzielenia pożyczki.
Maksymalna kwota wsparcia w ramach subwencji wynosi 324 tys. zł, pod warunkiem że przedsiębiorca zatrudnia dziewięć osób, a jego przychody ze sprzedaży spadły o ponad 75 proc. i miało to związek z epidemią.
Środki bezzwrotne mogą stanowić do 75 proc. subwencji po 12 miesiącach pod warunkiem prowadzenia działalności i utrzymania poziomu zatrudnienia w ciągu tych 12 miesięcy.
Kwota subwencji finansowej, która podlega zwrotowi, jest spłacana w 24 równych miesięcznych ratach, rozpoczynając od 13 miesiąca kalendarzowego, licząc od pierwszego pełnego miesiąca kalendarzowego po dniu udzielenia subwencji finansowej. Subwencje będą udzielane drogą elektroniczną za pośrednictwem banków.
Tarcza Finansowa PFR
Celem nowego programu jest ochrona rynku pracy i zapewnienie firmom płynności finansowej w czasie kryzysu. Program skierowany jest do około 670 tys. polskich przedsiębiorców. Realizowany będzie przez Polski Fundusz Rozwoju. Do mikrofirm ma trafić 25 mld zł. Środki te mogą być przeznaczone na utrzymanie produkcji czy świadczenie usług, pensje pracowników, jedna czwarta może być przeznaczana na spłacanie firmowych kredytów. Warunkiem koniecznym jest płacenie podatków w Polsce.
Warto sprawdzić: Co zrobić, gdy nie stać nas na zapłacenie raty leasingu
Program tarczy finansowej PFR będzie obsługiwany za pośrednictwem systemów bankowości elektronicznej wybranych banków, lista zostanie opublikowana na stronie PFR. Terminy składania wniosków oraz szczegółowe zasady programu będą podane po uzyskaniu zgody Komisji Europejskiej na realizację programu.
Program jest skierowany do firm, które zatrudniają, co najmniej jednego pracownika i nie więcej niż dziewięć osób, a ich roczny obrót lub suma bilansowa nie przekracza 2 mln euro. Przedsiębiorstwa te odnotowały minimum 25 proc. spadek przychodów ze sprzedaży w dowolnym miesiącu po 1 lutego 2020 r. w porównaniu z poprzednim miesiącem lub analogicznym miesiącem ubiegłego roku w związku zakłóceniami w funkcjonowaniu gospodarki na skutek Covid-19. Wobec przedsiębiorstwa nie zostało otwarte postępowanie upadłościowe lub likwidacyjne albo nie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne. Przedsiębiorca prowadził działalność na dzień 31 grudnia 2019 r. i nie zalegał z płatnościami podatków i składek na ubezpieczenia społeczne, przy czym rozłożenie płatności na raty lub jej odroczenie nie jest uznawane za zaległość. Firma płaci podatki w Polsce.
Instrumentem finansowym Programu są subwencje zwrotne Polskiego Funduszu Rozwoju, przeznaczone na:
- pokrycie kosztów prowadzonej działalności gospodarczej,
- 25 proc. subwencji można przeznaczyć na spłatę kredytów,
- rozliczenia z podmiotami powiązanymi.
Maksymalna kwota subwencji zwrotnej obliczana jest jako iloczyn liczby zatrudnionych oraz kwoty bazowej subwencji. Kwota ta w przeliczeniu na zatrudnionego uzależniona jest od wielkości spadku przychodów mikroprzedsiębiorcy. W przypadku, gdy przychody firmy spadły o 25–50 proc., bazowa kwota subwencji na zatrudnionego wynosi 12 tys. zł, w przypadku 75–100 proc. spadków będzie to 36 tys. zł na zatrudnionego.
Takie rozwiązanie ma na celu dopasowanie wielkości wsparcia finansowego do skali potencjalnej utraty dochodu w związku ze spadkiem przychodów na skutek Covid-19.
Otrzymana przez mikroprzedsiębiorcę pożyczka preferencyjna może być umorzona do wysokość 75 proc. na koniec 12. miesiąca kalendarzowego od dnia wypłaty pożyczki na następujących zasadach:
- 25 proc. wartości subwencji jest bezzwrotne pod warunkiem kontynuowania działalności w ciągu 12 miesięcy od jej udzielenia,
- dodatkowe 50 proc. subwencji jest bezzwrotne w zależności od poziomu utrzymania średniego zatrudnienia w okresie 12 miesięcy. W przypadku zmniejszenia zatrudnienia procent zwrotu subwencji jest odpowiednio wyższy.
