W lipcu 2020 r. Rada Europejska wyraziła zgodę na uruchomienie wielomiliardowego Funduszu Odbudowy Next Generation EU o wartości 750 mld euro. Jego podstawowym celem było wsparcie gospodarek państw członkowskich dotkniętych pandemią.
– Fundusz został zaprojektowany jako instrument tymczasowy, mający stymulować i przekształcać europejskie gospodarki w kierunku bardziej innowacyjnych, ekologicznych, cyfrowych, dbających o zdrowie i życie swoich obywateli – przypominają eksperci firmy doradczej Crido, którzy przygotowali raport „Krajowy Plan Odbudowy: Stan realizacji oraz potencjalne kierunki rewizji”.
Czytaj więcej
Bruksela odblokowała 59,8 mld euro z Krajowego Planu Odbudowy, z czego niemal połowa przypadnie energetyce. Wkrótce ruszą nabory.
Stan realizacji KPO
Największym programem składowym i fundamentem Next Generation EU jest Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, w ramach którego udziela się dotacji i pożyczek na wspieranie reform i inwestycji w państwach członkowskich UE. Aby skorzystać z tego wsparcia, zostały one zobligowane do przedstawienia krajowych planów reform i inwestycji, rozpisanych w perspektywie 2026 r. Polski plan został przygotowany i przedłożony KE na początku maja 2021 r. Jego finalne zatwierdzenie przez KE nastąpiło dopiero ponad rok później – decyzja w tej sprawie została wydana 1 czerwca 2022 r. To spowodowało, że już na starcie krajowy plan nabrał olbrzymich opóźnień, a wobec braku wypełnienia krytycznych kamieni milowych zapisanych w KPO (zwłaszcza dotyczących wprowadzenia określonych reform i zmian w wymiarze sprawiedliwości) opóźnienia się pogłębiały. – Przed nami jest ok. 30 miesięcy, w trakcie których Polska zobligowana jest zrealizować 55 reform, 56 inwestycji i wykonać 314 mierników, kamieni milowych i wskaźników. Tylko wówczas cała wnioskowana kwota uwzględniona w KPO, czyli prawie 60 mld euro, zostanie zrefinansowana przez KE. Czy to możliwe? – zastanawiają się eksperci Crido Michał Gwiazda, Łukasz Kościjańczuk i Robert Saraczyn, autorzy raportu. Starali się ocenić stan zaawansowania poszczególnych reform oraz inwestycji. – Obraz wyłaniający się z tej analizy nie jest zbyt optymistyczny – twierdzą eksperci Crido.
Czytaj więcej
Otwierają się wrota do unijnego skarbca. Bruksela odblokowuje pieniądze z KPO i polityki spójności, a także wita Polskę w Prokuraturze Europejskiej.
