Uczestnictwo towarzystw emerytalnych w budowie PPK zagrożone

Przyśpieszają intensywne prace nad budową kolejnego segmentu krajowego rynku emerytalnego jakim będzie system Pracowniczych Planów Kapitałowych.

W pierwszym etapie budowy tego nowego rynku kluczowe znaczenie będzie miała liczba instytucji finansowych zainteresowanych tworzeniem i zarządzaniem PPK. Prawo do prowadzenia działalności w ramach PPK będzie przysługiwać tylko towarzystwom funduszy inwestycyjnych, powszechnym towarzystwom emerytalnym, pracowniczym towarzystwom emerytalnym oraz zakładom ubezpieczeń.

Warunkiem rozpoczęcia działalności na rynku PPK przez niniejsze podmioty będzie wpisanie ich do Ewidencji PPK. Ale muszą one wcześniej spełnić ustawowe warunki. Towarzystwo lub zakład ubezpieczeń musi posiadać minimalne doświadczenie w zakresie zarządzania funduszami, dysponować odpowiednim kapitałem oraz zarządzać odpowiednią liczbą funduszy zdefiniowanej daty. Te trzy wymogi muszą być spełnione łącznie, aby towarzystwo lub zakład ubezpieczeń mogło starać się o umieszczenie w ewidencji PPK.

Pierwszy wymóg, minimalnego doświadczenia w zakresie zarządzania funduszami został ustalony na trzyletnim poziomie. Biorąc pod uwagę fakt, że krajowy rynek funduszy inwestycyjnych funkcjonuje już od prawie trzydziestu lat, a krajowy rynek emerytalny od prawie dwudziestu, wymóg ten jest dość łagodny. W konsekwencji krąg podmiotów, które potencjalnie mogą starać się o rozpoczęcie działalności na rynku PPK jest bardzo duży. Jest to niewątpliwie zaletą tego rozwiązania.

W przypadku TFI wymóg ten odnosi się do zarządzania funduszami inwestycyjnymi typu otwartego. W przypadku PTE wymóg ten odnosi się do zarządzania otwartymi funduszami emerytalnymi lub dobrowolnymi funduszami emerytalnymi. A w przypadku PrTE wymóg ten odnosi się do zarządzania pracowniczymi funduszami emerytalnymi. Niestety przez błędne sformułowanie przepisu art. 59 ust. 1 projektu ustawy o PPK powszechne towarzystwa emerytalne i pracownicze towarzystwa emerytalne będą obciążone nierealnym wymogiem trzyletniego doświadczenia w zarządzaniu kilkoma funduszami emerytalnymi lub kilkoma otwartymi funduszami emerytalnymi.

Tymczasem pracownicze towarzystwa emerytalne zarządzają tylko jednym pracowniczym funduszem emerytalnym. Podobnie powszechne towarzystwa emerytalne zarządzają tylko jednym otwartym funduszem emerytalnym. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach (np. przejęcia zarządzania otwartym funduszem emerytalnym lub połączenia towarzystw emerytalnych) towarzystwo emerytalne zarządza więcej niż jednym funduszem emerytalnym i stan ten ma krótkotrwały charakter.

W trochę lepszej sytuacji są niektóre powszechne towarzystwa emerytalne. Mogą one jednocześnie zarządzać otwartym funduszem emerytalnym i dobrowolnym funduszem emerytalnym. Ale tylko ograniczona grupa PTE wykorzystuje tą możliwość (Allianz PTE, Metlife PTE, Nationale-Nederlanden PTE, Pekao PTE, PKO PTE, Pocztylion Plus PTE, PZU PTE). Dlatego należy postulować zmianę tego wymogu na trzyletnie doświadczenie w zakresie zarządzania pojedynczym funduszem emerytalnym lub pojedynczym otwartym funduszem emerytalnym. W innym przypadku możliwość rozpoczęcia działalności w ramach PPK przez pracownicze towarzystwa emerytalne będzie tylko teoretyczna, a liczba powszechnych towarzystw emerytalnych mogących znaleźć się w ewidencji PPK będzie mocno ograniczona.

Niniejsza opinia powstała na podstawie projektu ustawy o PPK, który został przyjęty przez Stały Komitet Rady Ministrów w dniu 27sierpnia 2018 r. i skierowany do Sejmu w dniu 4 września 2018 r. Niniejszy projekt może ulec zmianie w dalszym procesie legislacyjnym.