Akcje pracują najlepiej

Najwięcej pieniędzy na indywidualnym koncie emerytalnym (IKE) mają ci, którzy wpłacają pieniądze do funduszy inwestycyjnych. Tak wynika z naszej analizy, którą jak co roku robimy w listopadzie. Bo już najwyższy czas, by pomyśleć o IKE (oraz o IKZE). Ci, którzy nie mają jeszcze konta emerytalnego, a chcieliby zacząć oszczędzać na starość, powinni w najbliższych tygodniach wybrać jedną z ofert dostępnych na rynku. Żeby nie przepadł tegoroczny limit wpłat (uprawniający do ulgi podatkowej), pieniądze muszą wpłynąć na konto do końca tego roku.

Przy podejmowaniu decyzji o wyborze formy IKE z pewnością przydatne będą dotychczasowe wyniki dostępnych w ramach IKE funduszy inwestycyjnych, ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych oraz dobrowolnych funduszy emerytalnych. Prezentujemy je na G2-3. Podajemy tam również, ile można było zarobić przez ostatnie dziewięć lat na IKE-Obligacje oraz IKE bankowym. Kapitał na emeryturę można również gromadzić na rachunku maklerskim, ale w tym przypadku wyniki zależą wyłącznie od indywidualnych decyzji inwestycyjnych danego inwestora.

Zyski dzięki hossie

Nasze wyliczenia wskazują, że jeśli ktoś zaczął oszczędzać  na IKE tuż po wystartowaniu rachunków we wrześniu 2004 r., mógł zgromadzić już całkiem spory kapitał.

Od września 2004 r. do września 2013 r. stopa zwrotu najlepszego w tym okresie funduszu, dostępnego w ramach IKE, Legg Mason Akcji, wyniosła nieco ponad 129 proc. Ten sam fundusz był liderem naszego zestawienia również w poprzednich latach.

Na drugiej pozycji znalazł się również akcyjny fundusz, UniKorona Akcje, który w ciągu dziewięciu lat zarobił prawie 97 proc.

Wynikom funduszy inwestycyjnych sprzyja obecnie dobra sytuacja na światowych giełdach. Pierwsza fala hossy trwała od 2009 do 2011 r. Potem było gorzej, ale teraz znowu powróciły wzrosty.

W krótkim terminie prym wiodły fundusze lokujące środki w akcje średnich i małych spółek. Od początku tego roku najwięcej zyskał Skarbiec Małych i Średnich Spółek (blisko 36 proc.). Allianz Akcji Małych i Średnich Spółek pozwolił zarobić ponad 31 proc., a KBC Akcji Małych i Średnich Spółek blisko 30 proc.

Dobre wyniki funduszy akcyjnych powinny się utrzymać. Według ekspertów, w czasie najbliższych trzech–pięciu lat warunki makroekonomiczne powinny sprzyjać inwestycjom na rynku kapitałowym. Dopiero rozpoczęcie cyklu podwyżek stóp procentowych (prawdopodobnie w przyszłym roku) może być sygnałem, że hossa wchodzi w dojrzałą fazę. Wszystko jednak zależy od koniunktury gospodarczej.

Obligacje nie rozczarowały

Bardzo dobrze wypadły również fundusze inwestujące w papiery dłużne. Trzecie i czwarte miejsce wśród najlepszych funduszy inwestycyjnych oferowanych w ramach IKE zajmują: Amplico Obligacji oraz UniKorona Obligacje. Oba wypracowały od września 2004 r. po blisko 80 proc.

Wyniki te są w głównej mierze efektem hossy na rynku obligacji. Była ona związana z działaniami banków centralnych, które obniżały stopy procentowe. W takim otoczeniu portfele z obligacjami długoterminowymi   o stałym oprocentowaniu przynosiły bardzo dobre stopy zwrotu. Jednak w przyszłości inwestycje w papiery dłużne nie będą już tak korzystne, zwłaszcza jeśli  FED zaostrzy w końcu politykę pieniężną.

UFK także nieźle

W grupie ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych w okresie ostatnich dziewięciu lat najlepiej wypadł fundusz Nordea Akcji; zyskał ponad 94 proc. Na drugiej pozycji znalazł się fundusz obligacyjny, PZU Papierów Dłużnych Polonez z niemal 70-proc. stopą zwrotu. Dobre wyniki, ponad 60 proc., osiągnęły też: Allianz Dynamiczny, Cardif Aktywny, Nordea Dynamiczny oraz Generali Agresywny.

W krótkim terminie bezkonkurencyjne są fundusze inwestujące w akcje notowane na japońskiej giełdzie. Fundusz ING Japonia od początku roku wypracował ok. 36 proc. zysku. Świetne wyniki po trzech kwartałach tego roku odnotowały także: Allianz Akcji Małych i Średnich Spółek (32 proc.) i Nordea Akcji Stabilnych Spółek Globalnych (22 proc.). Ponadprzeciętne stopy zwrotu przyniosły fundusze inwestujące na giełdach w USA i Europie Zachodniej.

Zwyżki cen akcji powinny jeszcze trochę potrwać, bo po okresie kryzysu sytuacja gospodarcza zaczyna się poprawiać. Powinno się to przełożyć na wzrost produkcji przemysłowej, a w konsekwencji na  zyski spółek, co jeszcze nie do końca znajduje odzwierciedlenie w  wycenach akcji.

Mniej, ale bezpieczniej

Od zeszłego roku IKE mogą być oferowane także przez PTE. Wyniki dobrowolnych funduszy emerytalnych są bardzo dobre. Najlepiej wypadł MetLife Amplico DFE, który od startu zarobił blisko 90 proc. Istniejący najkrócej na rynku, bo nieco ponad rok, ING DFE, wypracował 57-proc. stopę zwrotu.

Jeśli ktoś woli bezpieczne inwestycje w formie lokaty bankowej czy obligacji skarbowych, również nie powinien narzekać. W ciągu ostatnich dziewięciu lat na IKE w banku Millennium można było zyskać 57 proc., a na obligacjach detalicznych 76 proc.

Większy limit wpłat na IKE

? Jak wynika z naszych wyliczeń, w 2014 r. na indywidualne konto emerytalne (IKE) będzie można wpłacić maksymalnie 11 238 zł. To o 99 zł więcej niż w 2013 r. Zgodnie z przepisami ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego wpłaty dokonywane na IKE w danym roku kalendarzowym nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej trzykrotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok. Według ustawy budżetowej w przyszłym roku przeciętna pensja brutto wyniesie 3746 zł.

? Polacy nie wykorzystują jednak w całości ustawowego limitu wpłat. Jak wynika z danych KNF, w pierwszej połowie tego roku wysokość średniej wpłaty na IKE wyniosła 2,1 tys. zł, o 493 zł więcej niż w analogicznym półroczu roku poprzedniego. -Najwyższą wartość średniej wpłaty odnotowano w domach maklerskich: 8,1 tys. zł.

? IKE posiada 816,3 tys. osób, co stanowi 5,3 proc. aktywnych zawodowo. Polacy zgromadzili na kontach 3,8 mld zł. W porównaniu z końcem czerwca 2012 r. przyrost środków wyniósł 677,7 mln zł (21,8 proc.).

? Na przeciętnym rachunku IKE znajduje się 4,6 tys. zł (wzrost o 0,9 tys. zł od czerwca 2012 r.). Najwięcej na kontach zgromadzili ci, którzy posiadają IKE w formie rachunku maklerskiego  (średnio 29,1 tys. zł).

Opinia

Jacek Treumann | członek zarządu Legg Mason TFI

Przez ostatnie lata sytuacja w trzecim filarze systemu emerytalnego nie zmieniła się znacząco, choć w pewnych segmentach widać ożywienie. Mam na myśli aktywniejsze promowanie IKE przez instytucje finansowe, takie jak TFI i domy maklerskie.

Sytuacja jest o tyle ciekawa, że z punktu widzenia klienta rachunki IKE są najlepszym wehikułem inwestycyjno-oszczędnościowym dostępnym na naszym rynku. Są podatkowo efektywne, transparentne pod względem kosztów, tanie i, co najważniejsze, bardzo elastyczne; dają pełną swobodę dysponowania środkami w razie nieprzewidzianych sytuacji życiowych, nie ma konieczności regularnego zasilania tych kont. Dlaczego zatem IKE nie zdobyły serc Polaków? Głównie z powodu braku efektywnych możliwości dystrybucyjnych na skalę masową. IKE zapewniają dystrybutorom niskie marże, dlatego podmioty zajmujące się pośrednictwem finansowym czy nawet banki nie są zbyt zainteresowanie sprzedażą tych produktów.