Co zmieniać w funduszach emerytalnych

Fundusze bezpieczne chroniące kapitał osób w wieku przedemerytalnym, polityka inwestycyjna funduszy emerytalnych oraz opłaty, jakie pobierają – to tylko przykłady koniecznych zmian w działalności II filaru

Publikacja: 23.01.2013 03:11

Od kilku lat powtarzają się opinie o potrzebnych zmianach w funduszach emerytalnych. Jeśli rząd decydował się na nie, to obejmowały tylko niektóre elementy z całego wymienianego katalogu, jak obniżenie opłat, składki przekazywanej do tych instytucji, czy zakaz akwizycji. Obecnie szykuje się bardziej kompleksowy przegląd prawa dotyczącego OFE.

Co zatem dziś najpilniej należy zmienić?

 

1. System wypłat emerytur z pieniędzy gromadzonych w OFE

Nowy system emerytalny funkcjonuje już od 14 lat, ale wciąż nie wiadomo, w jaki sposób będą wypłacane emerytury z pieniędzy, które Polacy gromadzą w funduszach emerytalnych. Dotychczas jedynie Komisja Nadzoru Finansowego przygotowała szczegółowe zestawienie kilku możliwych rozwiązań. Najwięcej punktów uzyskał pomysł z towarzystwami emerytalnymi jako zarządzającymi aktywami w fazie wypłat w okresie 12 lat. PTE przekonują, że kluczowe jest to, by pieniądze emeryta nadal pracowały na rynku kapitałowym. Z kolei Ministerstwu Finansów bliżej do koncepcji, w której to ZUS zajmuje się wypłatą emerytur z OFE.

 

2. Bezpieczne fundusze dla osób w wieku przedemerytalnym

Zgodnie z założeniami takie fundusze miały powstać już w 2005 r., ale zapisy w prawie, które o tym mówiły, zostały wykreślone z ustawy. To kolejna kwestia odkładana od lat. A szkoda, bo ich celem ma być ochrona kapitału zgromadzonego na starość przez osoby zbliżające się do wieku emerytalnego (na 10–15 lat przed jego osiągnięciem). Zakładano, że takie fundusze utworzą towarzystwa emerytalne. Dziś można usłyszeć w rządzie głosy, które wskazują, że fundusz bezpieczny powinien powstać w ZUS. Jeśli rząd zdecyduje, że emerytury z OFE będzie wypłacał ZUS, to jest całkiem prawdopodobne, że zdecyduje też, iż do tej instytucji będą trafiać oszczędności osób w wieku przedemerytalnym. Zwłaszcza że wiele by na tym zyskał.

 

3. Opłaty pobierane przez OFE

Jeśli wskazuje się na błędy przy tworzeniu OFE, to należy do nich z pewnością system opłat pobieranych przez te instytucje. System opłat był już dwukrotnie zmieniany. Dwa razy obniżano wysokość maksymalnej opłaty od składki (obecnie nie może być wyższa niż 3,5 proc.), a raz ograniczono także opłatę za zarządzanie aktywami. To kolejny temat, o którym się dużo mówi, ale niewiele robi. Od dawna zaś wskazuje się, że opłata za zarządzanie powinna być zależna od osiągnięć inwestycyjnych OFE. Ostatnio pojawiają się także głosy, że fundusze w ogóle nie powinny pobierać opłaty od składki.

 

4. Wymogi kapitałowe

Nadzór podkreśla, że poziom kapitałów towarzystw emerytalnych, choć zgodny w prawem, odbiega od poziomu aktywów funduszy emerytalnych, którymi zarządzają. Należy zatem podnieść kapitały PTE.

 

5. Zmiany w polityce inwestycyjnej

Niewątpliwie jedną z pierwszych zmian będzie zwiększenie limitu inwestycji zagranicznych OFE jako efekt wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Zdaniem ekspertów trzeba też zracjonalizować przepisy dotyczące inwestycji. Dokonać rewizji limitów inwestycyjnych, wprowadzić nowe klasy aktywów, umożliwić OFE zabezpieczanie się przed utratą wartości oraz ryzykiem kursu walutowego (jako pochodna wyroku Trybunału Europejskiego).

Kolejnym istotnym punktem jest przekierowanie większej części inwestycji OFE w przedsięwzięcia mające na celu bezpośrednie wsparcie polskiej gospodarki, np. poprzez długoterminowe projekty infrastrukturalne.

Poza tym należy przyjrzeć się benchmarkowi, czyli punktowi odniesienia dla inwestycji OFE. To on powoduje, że wyniki OFE są do siebie zbliżone, a przy tym nie jest dostosowany do rosnącego limitu inwestycji w akcje (rząd wprowadził to obniżając poziom składki do OFE), co powoduje, że fundusze nie zwiększają zaangażowania w akcje.

Od kilku lat powtarzają się opinie o potrzebnych zmianach w funduszach emerytalnych. Jeśli rząd decydował się na nie, to obejmowały tylko niektóre elementy z całego wymienianego katalogu, jak obniżenie opłat, składki przekazywanej do tych instytucji, czy zakaz akwizycji. Obecnie szykuje się bardziej kompleksowy przegląd prawa dotyczącego OFE.

Co zatem dziś najpilniej należy zmienić?

Pozostało 90% artykułu
Emerytura
Emerytura z giełdy to nie tylko hasło
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Emerytura
Europejska emerytura – jakie korzyści widzą Polacy w OIPE
Emerytura
Europejska emerytura dla polskich seniorów. Czym jest OIPE i jak oszczędzać w euro?
Emerytura
Polski system emerytalny z oceną dostateczną. Spadek w rankingu
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Emerytura
Ile wynosi średnia emerytura w Niemczech? Nasi sąsiedzi podnoszą wiek emerytalny