O systemie emerytalnym w prostych słowach

Niezrozumiałe i nieużyteczne są informacje jakie otrzymują klienci od funduszy emerytalnych

Publikacja: 06.06.2012 02:12

Szwedzi otrzymują tzw. pomarańczową kopertę w której znajduje się list ze stanem konta emerytalnego

Szwedzi otrzymują tzw. pomarańczową kopertę w której znajduje się list ze stanem konta emerytalnego - zarówno państwowego, jak i tego w prywatnym funduszu emerytalnym - a także z szacunkową wysokością przyszłej emerytury

Foto: ROL

Sprawdzenie użyteczności informacji o środkach na rachunku OFE było jednym z elementów badania zrealizowanego przez TNS Pentor dla Szkoły Głównej Handlowej. Fundusze emerytalnego każdego roku muszą wysyłać bowiem do swoich klientów informację o środkach znajdujących się na rachunku. Prezentują w nich głównie liczbę jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na koncie emerytalnym. Na te jednostki są zaś przeliczane składki wpłacane do OFE.

- Dotychczas takie badanie nie były przeprowadzane – mówi dr Marcin Kawiński z SGH.

Jak się zaś okazuje informacje otrzymywane z funduszy są niezrozumiałe i nieużyteczne. Podobne zresztą jak inne warianty takiej informacji przedstawione w badaniu.

Nieakceptowalne według zbadanych osób jest bowiem stosowanie terminologii wymagającej wiedzy ekonomicznej lub z zakresy statystyki (np. średnia ważona) czy też stosowanie różnych wartości liczbowych, wobec których nie można określić w jaki sposób zostały ustalone i do czego się odnoszą.

Z punktu widzenia członków OFE nie ma tez sensu porównywanie wyników wybranego OFE z innymi funduszami, a tym bardziej z benchmarkami, czyli punktami odniesienia do wyników (zwykle to połączenie różnych indeksów instrumentów finansowych).

A jaka forma informacji dla klienta mogłaby okazać się najbardziej atrakcyjna i zrozumiała? Jak się okazuje przedstawienie wartości kapitału emerytalnego. Najlepiej zaś gdy dane o wysokości zgromadzonego kapitału w kapitałowej części systemu emerytalnego są rozbite na dwie części: wartość wpłaconych dotychczas składek oraz uzyskaną stopą zwrotu. I to zdecydowanie w postaci wartości pieniężnej.

Jak się można domyślać podobne odczucia mają badani, gdy otrzymują pismo z ZUS na temat pieniędzy gromadzonych na koncie  I filarze systemu emerytalnego.

- Badani byli autentycznie usatysfakcjonowani gdy otrzymywali informacje w prostych słowach wytłumaczy – mówi Marcin Kawiński.

A jak się okazuje informacja otrzymywana z OFE czy ZUS na temat stanu konta emerytalnego to bodziec do myślenia o przyszłej emeryturze. Podobnie jak informacje w mediach na temat systemu emerytalnego. Nie bez znaczenia są także reklamy oraz kontakt z przedstawicielami funduszy emerytalnych.

Generalnie jednak z  badania dla SGH wynika, że brak zaufania do stabilności systemu oraz niekorzystny wizerunek tworzących go instytucji mają zauważalny wpływ na nikłe zainteresowanie, a w konsekwencji niski poziom wiedzy o polskim systemie emerytalnym. Poza tym nieufność połączona z brakiem zrozumienia co do zmian w systemie emerytalnym wpływają na przekonanie o niestabilności systemu, ale też każą wątpić w trwałość już nabytych praw emerytalnych.

Przedmiotem troski przyszłych emerytów są jednak przede wszystkim bieżące problemy oraz zbyt szybkie tempo życia. Emerytura wzbudza w nas negatywne odczucia. I co ciekawe przyszli emeryci mają świadomość, że zakończenie aktywności zawodowej wiąże się z obniżeniem statusu materialnego, być może nawet poniżej  podstawowych potrzeb.

Obecni 30- i 40-latkowie nie są jednak gotowi do snucia planów, które są odsunięte w czasie. Decyzje podejmowane z myślą o emeryturze są odsuwane w nieokreśloną przyszłość. Dokonywane inwestycje badanych przez TNS Pentor mają na celu zabezpieczenie bieżących potrzeb, a przyszła emerytura nie jest ich głównym celem.

Badanie zostało zrealizowane na zlecenie Katedry Ubezpieczenia Społecznego SGH w ramach projektu „ System oceny i prezentacji wyników inwestycyjnych kapitałowych systemów emerytalnych". Jego autorami jest Agnieszka Chłoń-Domińczak, Marcin Kawiński i Dariusz Stańko. Praca naukowa zostanie wydana po wakacjach.

Badanie jakościowe TNS Pentor zostało przeprowadzone w maju 2011 r. Badani zostali podzieleni na pięć grup w skład których wchodziło po osiem osób.

Sprawdzenie użyteczności informacji o środkach na rachunku OFE było jednym z elementów badania zrealizowanego przez TNS Pentor dla Szkoły Głównej Handlowej. Fundusze emerytalnego każdego roku muszą wysyłać bowiem do swoich klientów informację o środkach znajdujących się na rachunku. Prezentują w nich głównie liczbę jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na koncie emerytalnym. Na te jednostki są zaś przeliczane składki wpłacane do OFE.

- Dotychczas takie badanie nie były przeprowadzane – mówi dr Marcin Kawiński z SGH.

Pozostało 86% artykułu
Materiał Partnera
Zainwestuj w przyszłość – bez podatku
Materiał Partnera
Tak możesz zadbać o swoją przyszłość
Emerytura
Wypłata pieniędzy z PPK po 2 latach oszczędzania. Ile zwrotu dostaniemy
Emerytura
Autozapis PPK 2023. Rezygnacja to dobry pomysł? Eksperci odpowiadają
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Emerytura
Emeryci ograniczają wydatki. Mają jednak problemy z długami