Osoby urodzone po 1948 roku i należące do OFE oraz wszystkie osoby urodzone po 1968 r. i podlegające ubezpieczeniom społecznym są posiadaczami subkonta ZUS. Subkonto jest urządzeniem ewidencyjnym, które służy rejestracji wysokości składek uiszczanych za ubezpieczonego. Ma ono charakter indywidualny i dla każdego ubezpieczonego prowadzi się tylko jedno subkonto, które jest oznaczane numerem identyfikacyjnym PESEL.
Na koncie tym zapisywane są informacje o:
- wysokości należnych i wpłaconych składek ubezpieczonego,
- zwaloryzowanej wysokości wpłaconych składek wraz z odsetkami za zwłokę i opłatą prolongacyjną,
- kwocie środków, które odpowiadają wartości umorzonych przez OFE jednostek rozrachunkowych w związku z ukończeniem przez ubezpieczonego wieku niższego o 10 lat od wieku emerytalnego (mechanizm tzw. „suwaka bezpieczeństwa”).
Wysokość składek ewidencjonowanych na subkoncie ZUS należy przede wszystkim od tego czy ubezpieczony jest członkiem OFE i czy złożył oświadczenie o przekazywaniu składek do OFE. W przypadku odprowadzania składki do OFE część składki ewidencjonowana na subkoncie ZUS wynosi tylko 4,38% podstawy wymiaru.
Natomiast w przypadku nieodprowadzania lub zaprzestania odprowadzania składki do OFE część składki ewidencjonowana na subkoncie ZUS wynosi 7,3% podstawy wymiaru. Od 2016 r., co cztery lata, ubezpieczony może ponownie zdecydować, czy chce, aby ZUS przekazywał część składki do OFE, czy też ewidencjonował je tylko na subkoncie ZUS.
Głównym celem prowadzenia subkonta ZUS jest wykorzystanie informacji o zewidencjonowanych tam środkach do obliczenia ubezpieczonemu okresowej emerytury kapitałowej lub emerytury realizowanej z funduszu emerytalnego w ramach FUS. W przypadku śmierci ubezpieczonego przed osiągnięciem wieku
emerytalnego lub przed upływem trzech lat od momentu rozpoczęcia pobierania świadczenia emerytalnego, informacja ta jest wykorzystywana do dokonania wypłaty środków zewidencjonowanych na subkoncie ubezpieczonego.