Wcześniejsza wypłata środków z PPK w przypadku poważnego zachorowania cz.2

Czy poważne zachorowanie powinno uprawniać do wcześniejszej wypłaty środków z PPK? Przedstawiamy głosy w debacie zarówno zwolenników jak i przeciwników tego rozwiązania.

Niektórzy przedstawiciele instytucji finansowych, które rozważają wejście na rynek PPK, postulują likwidację możliwości wcześniejszego wypłacania środków z PPK w przypadku poważnego zachorowania. Wskazują oni, że podstawowym celem PPK jest dodatkowe zabezpieczenie emerytalne, a wypłata zgromadzonych środków przez uczestnika przed osiągnięciem 60 roku życia, to uniemożliwi. Dlatego warto zastanowić się, czy możliwość wcześniejszej wypłaty środków z PPK w przypadku poważnego zachorowania powinna zostać wyeliminowana z projektu ustawy o PPK.

Zwolennicy eliminacji wcześniejszych wypłat z PPK argumentują, że wcześniejsze wypłacanie środków z rachunku uczestnika PPK będzie pozbawiać go dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego po osiągnięciu 60 roku życia. Nie jest to zgodne z prawdą, ponieważ uczestnik PPK w przypadku poważnego zachorowania będzie mógł wypłacić jedynie 25% zgromadzonych środków (art. 91 ust. 1 projektu ustawy).

Pozostałe środki zgromadzone na rachunku w PPK będą wypłacane uczestnikowi dopiero po osiągnięciu przez niego 60 roku życia. Dlatego wcześniejsza wypłata środków w przypadku poważnego zachorowania zmniejszy poziom dodatkowej ochrony emerytalnej z PPK, ale jej nie wyeliminuje.

Przeciwnicy wcześniejszej wypłaty środków w przypadku poważnego zachorowania, argumentują również, że występowanie poważnych problemów zdrowotnych nasila się wraz z wiekiem. Może to prowadzić do sytuacji, w której największa ilość wypłat z PPK z powodu poważnego zachorowania, będzie dokonywana przez najstarszych uczestników PPK, którzy mają stosunkowo najwięcej zgromadzonych tam środków. Ale eliminacja możliwości dokonania wcześniejszej wypłaty środków z PPK w przypadku poważnego zachorowania będzie stawiać uczestników PPK przed trudnym wyborem.

Brak możliwości wcześniejszej wypłaty w przypadku poważnego zachorowania będzie zmuszać uczestników PPK do zrywania umów PPK i dokonywania zwrotu całości zgromadzonych tam środków nawet pomimo konieczności zapłaty podatku dochodowego oraz składek ZUS (art. 95 w związku z art. 2 pkt 38 projektu ustawy). Dlatego możliwość wcześniejszej wypłaty środków z PPK w przypadku poważnego zachorowania, będzie umożliwiać łagodzenie negatywnych konsekwencji wystąpienia poważnych chorób w rodzinie uczestnika PPK.

Działanie tego mechanizmu jest społecznie pożądane, i już tylko z tego powodu możliwość wcześniejszej wypłaty środków z PPK w przypadku poważnego zachorowania powinna znaleźć się w ostatecznej wersji ustawy o PPK.

Pojawiają się również argumenty, że mechanizm ten stanie się furtką do nadużyć. Należy podkreślić, że zgodnie z obecnym brzmieniem art. 91 ust. 1 będzie możliwe wielokrotne dokonywanie wcześniejszych wypłat w związku z wystąpieniem kolejnych poważnych chorób uczestnika, jego współmałżonka lub dziecka. To będzie umożliwiać wypłatę nawet większości zgromadzonych środków w PPK przed osiągnięciem 60 roku życia, bez konieczności zapłaty podatku dochodowego oraz składek ZUS.

Nie można wykluczyć, że część uczestników PPK będzie kierować się niskimi pobudkami i wypłacać środki zgromadzone w PPK by przeznaczyć je na konsumpcję wcześniej niż później. Należy jednak pamiętać, że realnym celem budowy systemu PPK jest wzrost poziomu oszczędności Polaków, a środki zgromadzone w PPK będą własnością uczestników PPK. Stąd swoboda dysponowania środkami zgromadzonymi w PPK powinna być jak najszersza.

Zamierzenie to jest realizowane przez obecny projekt ustawy. Uczestnicy mają m.in. przyznane prawo do zerwania umowy z PPK (takiej możliwości nie mają członkowie OFE). Pod pewnymi warunkami mogą oni wypłacić środki zgromadzone w PPK przed osiągnięciem 60 roku życia (wypłata na cele mieszkaniowe, wypłata w przypadku poważnego zachorowania).

Natomiast po osiągnięciu 60 roku życia, uczestnicy będą dość swobodnie ustalać warunki wypłaty wszystkich zgromadzonych środków na rachunku w PPK (wypłata jednorazowa, wypłata w ratach, wypłata w formie świadczenia małżeńskiego, wypłata w formie świadczenia okresowego lub dożywotniego z zakładu ubezpieczeń na życie).