W razie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej

Sprawdzamy, jakie są warunki nabycia prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego przez pracownika.

MATERIAŁ POWSTAŁ PRZY WSPÓŁPRACY Z ZAKŁADEM UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

Jeśli masz stwierdzoną chorobę zawodową lub uległeś wypadkowi przy pracy, możesz otrzymać świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego, m.in. zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, rentę wypadkową czy jednorazowe odszkodowanie. Zobacz jakie warunki musi spełnić pracownik, aby uzyskać świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego.

Zasiłek chorobowy

Zasiłek chorobowy przysługuje niezależnie od czasu, przez jaki podlegałeś ubezpieczeniu wypadkowemu. Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego możesz więc otrzymać od pierwszego dnia pracy pod warunkiem, że był to wypadek przy pracy albo że Twoją nieobecność w pracy spowodowała choroba zawodowa.

Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, w tym za okres pobytu w szpitalu, wynosi 100 proc. podstawy wymiaru, czyli przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Świadczenie rehabilitacyjne

Świadczenie rehabilitacyjne możesz uzyskać, gdy pobierałeś zasiłek chorobowy przez 182 dni i nadal jesteś niezdolny do pracy. Możesz je otrzymać, gdy jest szansa, że dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza pomogą odzyskać zdolność do pracy.

Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje maksymalnie przez 12 miesięcy. Wynosi ono 100 proc. podstawy ustalonej przy zasiłku chorobowym. Warunkiem otrzymania świadczenia jest wydanie przez lekarza orzecznika ZUS orzeczenia o niezdolności do pracy. Jeśli lekarz wyda orzeczenie, z którym się nie zgadzasz, możesz wnieść sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS.

Renta wypadkowa

Aby otrzymać rentę wypadkową, musisz mieć orzeczenie o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Takie orzeczenie wydaje lekarz orzecznik ZUS albo – jeśli zgłosisz sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika – komisja lekarska ZUS.

To, czy otrzymasz rentę wypadkową, nie zależy od okresu, przez który podlegasz ubezpieczeniu wypadkowemu ani daty, od której powstała niezdolność do pracy z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

Wysokość renty wyliczana jest w dwóch etapach. W pierwszym etapie ZUS oblicza wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy, która składa się z:

W drugim etapie ZUS sprawdza, czy wyliczona renta z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową nie jest niższa niż:

Jeżeli miałeś wysokie zarobki i wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty jest wyższy niż 250 proc., ZUS sprawdza, czy nie jest korzystniejsza wysokość renty obliczona bez ograniczenia wskaźnika. W takim przypadku ZUS oblicza wysokość renty od podstawy wymiaru obliczonej przy zastosowaniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wyższego niż 250 proc., ale bez gwarancji 60, 80 lub 100 proc. podstawy wymiaru.

Ostatecznie ZUS ustala wysokość renty według korzystniejszego sposobu.

Jednorazowe odszkodowanie

Jednorazowe odszkodowanie otrzymasz, jeśli z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej będziesz mieć ustalony stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu. Stopień uszczerbku na zdrowiu oraz jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową ocenia lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska ZUS (jeśli złożysz do niej sprzeciw na orzeczenie wydane przez lekarza orzecznika ZUS), gdy zakończysz leczenie i rehabilitację.

Jednorazowe odszkodowanie wynosi 20 proc. przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Stały uszczerbek na zdrowiu to takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie jego czynności i nie można oczekiwać poprawy. Długotrwały uszczerbek na zdrowiu to takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie jego czynności na dłużej niż sześć miesięcy, ale są szanse na poprawę.

W okresie od 1 kwietnia 2019 r. do 31 marca 2020 r. kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej wynoszą:

Brak prawa do świadczeń

Nie dostaniesz świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego, jeśli:

Przyczyną niewypłacenia świadczenia może być także odmówienie bez uzasadnionej przyczyny wykonania badań na zawartość w organizmie alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych albo uniemożliwienie przeprowadzenia badań przez swoje zachowanie.

Postępowanie powypadkowe

Jeśli miałeś wypadek podczas wykonywania pracy, ważne jest, aby postępowanie powypadkowe przebiegło zgodnie z przepisami. Ważne też, by dokumentacja powypadkowa była sporządzona rzetelnie.

Jeśli doznałeś wypadku przy pracy i jesteś w stanie zgłosić to samodzielnie pracodawcy, zrób to jak najszybciej. Jeśli nie jesteś w stanie tego zrobić, wypadek powinni zgłosić świadkowie. Miejsce wypadku musi być zabezpieczone. Nie można do niego dopuszczać osób niepowołanych, nie powinno się uruchamiać lub przestawiać urządzenia, które przyczyniło się do wypadku. Pracodawca bezpośrednio po otrzymaniu informacji o wypadku musi przeprowadzić postępowanie powypadkowe. Powinien powołać zespół powypadkowy, który zajmie się ustaleniem przyczyn i okoliczności wypadku. Zespół ten powinien w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku sporządzić protokół powypadkowy. Jeśli ustalenia będą trwały dłużej, to w treści protokołu powinna zostać podana przyczyna opóźnienia wraz z uzasadnieniem.

Do protokołu powypadkowego muszą być dołączone: