To był trudny rok na giełdzie. Czy średnia stopa zwrotu jaką wypracowały OFE wynosząca -4,7 proc. mogła być lepsza?
W wyniku zmian regulacyjnych fundusze emerytalne stały się praktycznie funduszami akcyjnymi. Wyniki OFE skorelowane są w dużym stopniu z zachowaniem rynków akcji. Indeks WIG spadł w 2015 roku o 9,6 proc., a WIG20, czyli indeks dużych spółek, które z racji swojej większej płynności są ważnym składnikiem portfeli OFE, spadł aż o 17,0 proc.. Na tym tle wyniki OFE, których stopa zwrotu była o około 5 punktów procentowych lepsza od indeksu WIG należy oceniać pozytywnie. Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że to co interesuje naszych członków to pomnażanie ich kapitału emerytalnego i dokładamy wszelkich starań by nasze stopy zwrotu były dodatnie, jednak ostateczny wynik jest w dużym stopniu zależny od globalnej i lokalnej koniunktury giełdowej. Oceniając wyniki OFE należy pamiętać, że po zmianach regulacyjnych aktywa OFE stanowią tylko niewielką cześć oszczędności emerytalnych przyszłych emerytów. Oznacza to, że wzrosty lub spadki aktywów OFE nie przekładają się w takim samym stopniu na wolumen całości oszczędności emerytalnych. Ocena wyników powinna odbywać się w horyzoncie długoterminowym. Aktywa OFE stanowią ekspozycję oszczędności emerytalnych na realną gospodarkę i w długim terminie powinny przynieść wyższą stopę zwrotu od bezpiecznych inwestycji i średniego tempa wzrostu PKB, według którego waloryzowane jest subkonto w ZUS. Dywersyfikacja oszczędności emerytalnych powinna także w dłuższej perspektywie przyczynić się do ograniczenia ich zmienności.
Aktywność funduszy emerytalnych została mocno ograniczona. Aktywa OFE topnieją nie tylko w wyniku spadku cen akcji, ale też odpływów suwakowych, które są większe niż napływy ze składek. Trudno się zarządza w takiej sytuacji?
Znając oczekiwany kształt reformy przygotowaliśmy się pod względem strategii, zasad budowy portfela inwestycyjnego i stosowanych procedur na to wyzwanie dzięki czemu nie odczuwaliśmy przy zarządzaniu tych utrudnień. Ważnym elementem stało się zarządzanie płynnością funduszu. Zdywersyfikowaliśmy portfel funduszu zwiększając zaangażowanie w spółki zagraniczne, które mają znacznie wyższy stopień płynności niż spółki krajowe. Inwestując w aktywa musimy pamiętać, że dopływ gotówki ze składek jest mniejszy niż środki transferowane do ZUS w ramach tzw. suwaka bezpieczeństwa. Pomimo przewagi wypłat nad wpłatami składek, dywidendy ze spółek portfelowych powodują, że saldo gotówkowe funduszy jest dodatnie, co powinno stabilizować sytuację na GPW. Dla zwiększenia wpływu tego czynnika zwiększono nacisk na nadzór właścicielski w spółkach portfelowych poprzez zwiększenie efektywności dystrybucji zysków spółek dla akcjonariuszy zarówno poprzez politykę dywidendową spółek, jak i skupy akcji własnych.
OFE PZU wypracowało najlepszą stopę zwrotu w ubiegłym roku, chociaż nie udało się uniknąć spadków. W jaki sposób broniliście wyniku?
