Postawiliśmy na akcje zagraniczne

W 2015 r. weszliśmy z relatywnie dużym, na tle konkurentów, udziałem akcji w portfelu. Pomogło nam to w pierwszym kwartale, gdy giełdy na całym świecie mocno rosły - mówi Andrzej Sołdek, prezes PTE PZU.

Publikacja: 21.01.2016 14:07

Andrzej Sołdek , prezes PTE PZU

Andrzej Sołdek , prezes PTE PZU

Foto: Fotorzepa, Robert Gardziński

To był trudny rok na giełdzie. Czy średnia stopa zwrotu jaką wypracowały OFE wynosząca -4,7 proc. mogła być lepsza?

W wyniku zmian regulacyjnych fundusze emerytalne stały się praktycznie funduszami akcyjnymi. Wyniki OFE skorelowane są w dużym stopniu z zachowaniem rynków akcji. Indeks WIG spadł w 2015 roku o 9,6 proc., a WIG20, czyli indeks dużych spółek, które z racji swojej większej płynności są ważnym składnikiem portfeli OFE, spadł aż o 17,0 proc.. Na tym tle wyniki OFE, których stopa zwrotu była o około 5 punktów procentowych lepsza od indeksu WIG należy oceniać pozytywnie. Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że to co interesuje naszych członków to pomnażanie ich kapitału emerytalnego i dokładamy wszelkich starań by nasze stopy zwrotu były dodatnie, jednak ostateczny wynik jest w dużym stopniu zależny od globalnej i lokalnej koniunktury giełdowej. Oceniając wyniki OFE należy pamiętać, że po zmianach regulacyjnych aktywa OFE stanowią tylko niewielką cześć oszczędności emerytalnych przyszłych emerytów. Oznacza to, że wzrosty lub spadki aktywów OFE nie przekładają się w takim samym stopniu na wolumen całości oszczędności emerytalnych. Ocena wyników powinna odbywać się w horyzoncie długoterminowym. Aktywa OFE stanowią ekspozycję oszczędności emerytalnych na realną gospodarkę i w długim terminie powinny przynieść wyższą stopę zwrotu od bezpiecznych inwestycji i średniego tempa wzrostu PKB, według którego waloryzowane jest subkonto w ZUS. Dywersyfikacja oszczędności emerytalnych powinna także w dłuższej perspektywie przyczynić się do ograniczenia ich zmienności.

Aktywność funduszy emerytalnych została mocno ograniczona. Aktywa OFE topnieją nie tylko w wyniku spadku cen akcji, ale też odpływów suwakowych, które są większe niż napływy ze składek. Trudno się zarządza w takiej sytuacji?

Znając oczekiwany kształt reformy przygotowaliśmy się pod względem strategii, zasad budowy portfela inwestycyjnego i stosowanych procedur na to wyzwanie dzięki czemu nie odczuwaliśmy przy zarządzaniu tych utrudnień. Ważnym elementem stało się zarządzanie płynnością funduszu. Zdywersyfikowaliśmy portfel funduszu zwiększając zaangażowanie w spółki zagraniczne, które mają znacznie wyższy stopień płynności niż spółki krajowe. Inwestując w aktywa musimy pamiętać, że dopływ gotówki ze składek jest mniejszy niż środki transferowane do ZUS w ramach tzw. suwaka bezpieczeństwa. Pomimo przewagi wypłat nad wpłatami składek, dywidendy ze spółek portfelowych powodują, że saldo gotówkowe funduszy jest dodatnie, co powinno stabilizować sytuację na GPW. Dla zwiększenia wpływu tego czynnika zwiększono nacisk na nadzór właścicielski w spółkach portfelowych poprzez zwiększenie efektywności dystrybucji zysków spółek dla akcjonariuszy zarówno poprzez politykę dywidendową spółek, jak i skupy akcji własnych.

OFE PZU wypracowało najlepszą stopę zwrotu w ubiegłym roku, chociaż nie udało się uniknąć spadków. W jaki sposób broniliście wyniku?

Na ten wynik złożyło się wiele czynników. Na pewno dobrze zarządzaliśmy alokacją funduszu. W 2015 rok weszliśmy z relatywnie dużą na tle konkurentów alokacją, co pomogło nam w pierwszym kwartale, gdy giełdy na całym świecie mocno rosły. Później stopniowo redukowaliśmy nasze przeważenie, co pozwoliło nam utrzymać część przewagi z tego okresu. Trafnie przewidzieliśmy też kilka tendencji obecnych w światowej gospodarce w 2015 roku. Na początku roku założyliśmy, że 2015 rok będzie stał pod znakiem poprawy sytuacji gospodarczej w krajach europejskich, zwłaszcza tych z południa kontynentu. Dlatego strategicznie postawiliśmy na Europę, a wybierając spółki do naszego portfela szukaliśmy takich, które swój model biznesowy miałyby mocno oparty na europejskim konsumencie, który według naszych oczekiwań miał zwiększyć swoje zakupy. Okazało się to dobrą decyzją: Europa mierzona indeksem MSCI Europe wzrosła w polskich złotych o 5,8 proc., a konsumenckie spółki z Włoch i Hiszpanii o ponad 30 proc.. W minionym roku byliśmy też bardzo aktywni w trakcie prowadzonych w tym okresie wezwań do sprzedaży akcji. PZU OFE, także we współpracy z innymi funduszami, udało się uzyskać znacząco wyższe od pierwotnych ofert ceny w wezwaniach na Global City Holding czy Automotive Components Europe, co również przełożyło się na lepszą stopę zwrotu dla członków funduszu.

Czy spółki dywidendowe, które z definicji są stabilniejsze, to sposób na ustabilizowanie portfela ogołoconego z obligacji skarbowych?

Spółki dywidendowe nie są substytutem dla obligacji skarbowych z powodu ich zdecydowanie większej zmienności. W naszej ocenie bardziej defensywne są spółki, które posiadają stabilny model biznesowy, który w niewielkim tylko stopniu zależny od uwarunkowań makroekonomicznych oraz jasną i konsekwentnie realizowaną strategię rozwoju. Spółki dywidendowe przy obecnym poziomie stóp procentowych mogą być atrakcyjne dla inwestorów, jednak będzie to zależało od poziomu ich wyceny.

Jaki będzie ten rok na rynku?

Początek roku jest trudny, indeksy w USA czy Niemczech od początku roku zanotowały już blisko 10 proc. spadki, a polska giełda jest tylko nieznacznie lepsza. Gospodarka chińska spowalnia, co nie może stanowić zaskoczenia dla inwestorów, jednak rynki być może przeszacowują tempo tego spowolnienia i nie doszacowują możliwości stymulacji gospodarki przez chiński rząd i bank centralny. Jednak gospodarki rozwinięte korzystają z niskich cen surowców i silnej pozycji konsumentów. Należy także pamiętać, że pomimo oczekiwanych podwyżek stóp procentowych w USA, koszt pieniądza pozostaje niski, co powinno być pozytywne dla rynków akcji. Na rynku lokalnym istnieje jeszcze szereg czynników ryzyka związanych z polityką gospodarczą. Niskie stopy procentowe mogą powodować rotację oszczędności z bezpiecznych lokat do aktywów bardziej ryzykownych w poszukiwaniu wyższych stóp zwrotu. Uważamy, że bieżące zawirowania są przejściowe i pomimo słabego początku roku na rynkach akcji, perspektywy rynkowe tej klasy aktywów wydają się być pozytywne.

To był trudny rok na giełdzie. Czy średnia stopa zwrotu jaką wypracowały OFE wynosząca -4,7 proc. mogła być lepsza?

W wyniku zmian regulacyjnych fundusze emerytalne stały się praktycznie funduszami akcyjnymi. Wyniki OFE skorelowane są w dużym stopniu z zachowaniem rynków akcji. Indeks WIG spadł w 2015 roku o 9,6 proc., a WIG20, czyli indeks dużych spółek, które z racji swojej większej płynności są ważnym składnikiem portfeli OFE, spadł aż o 17,0 proc.. Na tym tle wyniki OFE, których stopa zwrotu była o około 5 punktów procentowych lepsza od indeksu WIG należy oceniać pozytywnie. Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że to co interesuje naszych członków to pomnażanie ich kapitału emerytalnego i dokładamy wszelkich starań by nasze stopy zwrotu były dodatnie, jednak ostateczny wynik jest w dużym stopniu zależny od globalnej i lokalnej koniunktury giełdowej. Oceniając wyniki OFE należy pamiętać, że po zmianach regulacyjnych aktywa OFE stanowią tylko niewielką cześć oszczędności emerytalnych przyszłych emerytów. Oznacza to, że wzrosty lub spadki aktywów OFE nie przekładają się w takim samym stopniu na wolumen całości oszczędności emerytalnych. Ocena wyników powinna odbywać się w horyzoncie długoterminowym. Aktywa OFE stanowią ekspozycję oszczędności emerytalnych na realną gospodarkę i w długim terminie powinny przynieść wyższą stopę zwrotu od bezpiecznych inwestycji i średniego tempa wzrostu PKB, według którego waloryzowane jest subkonto w ZUS. Dywersyfikacja oszczędności emerytalnych powinna także w dłuższej perspektywie przyczynić się do ograniczenia ich zmienności.

Emerytura
Jak szybko sprawdzić stan konta PPK? Są dwa sposoby
Materiał Partnera
Zainwestuj w przyszłość – bez podatku
Materiał Partnera
Tak możesz zadbać o swoją przyszłość
Emerytura
Wypłata pieniędzy z PPK po 2 latach oszczędzania. Ile zwrotu dostaniemy
Emerytura
Autozapis PPK 2023. Rezygnacja to dobry pomysł? Eksperci odpowiadają