Jaka giełda, taki stan emerytalnego portfela

W 2015 r. wszystkie otwarte fundusze emerytalne odnotowały straty. Średnia stopa zwrotu wyniosła -4,7 proc.

Publikacja: 21.01.2016 09:04

Jaka giełda, taki stan emerytalnego portfela

Foto: Rzeczpospolita

W ubiegłym roku sytuacja na giełdzie była niekorzystna. Kursy akcji spadały. Stracili też klienci otwartych funduszy emerytalnych. Żadnemu OFE nie udało się w ciągu roku wyjść ponad kreskę. Najmniej stracił PZU Złota Jesień. Jego jednostka rozrachunkowa staniała o 2,89 proc. Kolejne miejsca zajęły: MetLife oraz PKO BP Bankowy.

W lutym 2014 r. portfele funduszy radykalnie się zmieniły w wyniku decyzji ówczesnego rządu. OFE musiały oddać bezpieczne obligacje skarbowe i zaprzestać inwestowania w nie. Stały się de facto ryzykownymi funduszami akcyjnymi, bardzo podatnymi na wahania koniunktury giełdowej.

W 2015 r. WIG spadł o 9 proc., a WIG20 prawie o 20 proc. Siedem miesięcy spośród ostatnich ośmiu (od maja do grudnia włącznie) polska giełda kończyła na minusie. Na tym tle wyniki funduszy nie są aż tak złe. Ich średnia strata wyniosła 4,73 proc.

Żeby ocenić stopy zwrotu OFE, porównaliśmy je ze specjalnie stworzonym wzorcem (benchmarkiem). Składa się on ze zmiany WIG, średniego WIBOR 3M, indeksu obligacji korporacyjnych mBank PCBI oraz światowego indeksu giełdowego MSCI World. Skład benchmarku odpowiada rodzajom inwestycji funduszy emerytalnych. OFE lokują środki głównie w akcje notowane na GPW, depozyty bankowe, obligacje korporacyjne i akcje na światowych rynkach. Składnikom benchmarku nadaliśmy odpowiednie wagi zgodne z udziałem poszczególnych aktywów w portfelach OFE.

Tak skonstruowany wzorzec od stycznia do grudnia 2015 r. zmalał o 8,83 proc. Średnie stopy zwrotu OFE są znacznie lepsze (minus 4,73 proc.).

Od ponad roku wpływ na inwestycje funduszy ma także mechanizm suwaka. OFE muszą stopniowo przelewać do ZUS oszczędności tych klientów, którzy zbliżają się do wieku emerytalnego. W efekcie wypływa z nich więcej pieniędzy, niż wpływa w formie składek klientów.

W 2015 r. fundusze emerytalne otrzymały od klientów 2,5 mld zł, czyli o 66 proc. mniej niż w poprzednim roku. Natomiast w ramach mechanizmu suwaka przekazały do ZUS prawie 4,1 mld zł. Ujemny bilans przepływów sięga 1,6 mld zł, a w przyszłości będzie jeszcze większy.

Spadek cen akcji oraz odpływ środków wynikający z mechanizmu suwaka sprawiły, że w 2015 r. aktywa OFE stopniały o 8,5 mld zł, obecnie wynoszą 140,5 mld zł.

Emerytura
Polacy chcą szybko przejść na emeryturę i cieszyć się życiem
Emerytura
MFW: Przeciętna emerytura w Polsce spadnie do minimalnej
Emerytura
40-latkowie mało wiedzą o oszczędzaniu na emeryturę
Emerytura
Nowe dane o PPK. Imponujące zyski części Polaków
Emerytura
Prawie każdy ma przerwy w płaceniu składek na emeryturę. Jak to wpłynie na wysokość świadczeń?
Materiał Promocyjny
Raportowanie zrównoważonego rozwoju - CSRD/ESRS w praktyce