W przypadku ustawy dotyczącej ozusowania umów zleceń tylko 3 miesięczny okres vacatio legis stanowi naruszenie konstytucyjnych zasad ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz dopuszczalności ograniczeń wolności działalności gospodarczej – uważa Konfederacja Lewiatan.
Dziś odbywa się posiedzenie Podkomisji Stałej do spraw Rynku Pracy, sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, której przedmiotem będzie rozpatrzenie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2242). Ma on wprowadzić oskładkowanie umów zleceń do wysokości płacy minimalnej, czyli kiedy mamy do czynienia z kilkoma umowami zlecenia, zleceniobiorca opłaci składki od wszystkich umów aż nie zostanie opłacona składka od wysokości płacy minimalnej. Dotychczas składkę płacono od pierwszej lub wybranej umowy.
- Popieramy tę zmianę, ale wskazujemy na konieczność jej wprowadzania z zachowaniem co najmniej 12 miesięcznego okresu vacatio legis. Taki okres jest konieczny dla przystosowania się firm do zmiany zwłaszcza w sytuacji, kiedy realizowane są długie kontrakty, których warunków nie da się szybko zmienić. Niestety w projekcie ustawy proponowany okres vacatio legis to zaledwie 3 miesiące – mówi dr Grzegorz Baczewski, dyrektor departamentu dialogu społecznego i stosunków pracy Konfederacji Lewiatan.
Istnieją poważne zagrożenia, że rządowy projekt ustawy okaże się niezgodny z Konstytucją w zakresie proponowanego okresu vacatio legis. Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie wskazywał w orzecznictwie, że zasada demokratycznego państwa prawnego wymaga zapewnienia adresatowi normy prawnej określonego czasu na przystosowanie się do zmienionych regulacji i na bezpieczne podjęcie odpowiednich decyzji co do dalszego postępowania.
Zgodnie z opinią przygotowaną przez dr Ryszarda Piotrowskiego z Uniwersytetu Warszawskiego 3 miesięczny okres vacatio legis w przypadku tej ustawy stanowi naruszenie konstytucyjnych zasad ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz dopuszczalności ograniczeń wolności działalności gospodarczej. Narusza także zasadę racjonalności ustawodawcy, ponieważ ustalenie takiego okresu vacatio legis, który spowoduje wzrost kosztu pracy w warunkach braku możliwości zmiany cen za realizowane kontrakty, będzie prowadzić do zmniejszenia zatrudnienia lub obniżenia wynagrodzeń dla zleceniobiorców.
