Kapitał z OFE jest dziedziczony

Otwarte Fundusze Emerytalne, w latach 1999 – 2012 zrealizowały ponad 165 tys. wypłat z tytułu dziedziczenia. Do spadkobierców lub osób wskazanych przez członków funduszy trafiła kwota sięgająca 1,5 mld złotych. Byłaby ona jednak zdecydowanie wyższa, gdyby społeczeństwo w pełni wiedziało o takiej możliwości oraz o obowiązujących przepisach prawa. Część dziedziczących nie zgłasza do funduszy informacji o śmierci bliskich i nie korzysta z przysługującego im prawa do odbioru zgromadzonych środków emerytalnych. Dlatego przy podpisaniu umowy lub w innym dowolnym terminie powinno się wskazać osoby uprawnione do dziedziczenia, naszych najbliższych – dzieci, małżonków, rodziców. Powinniśmy pamiętać aby poinformować o tym fakcie osoby, które wskazujemy do dziedziczenia.

Kto może dziedziczyć?

Warto wiedzieć, kto może być uprawniony do dziedziczenia. Środki zgromadzone na rachunku zmarłego członka OFE wypłacane są na rzecz osób wskazanych przez zmarłego, a w przypadku ich braku wchodzą w skład spadku. Środki dziedziczą ustawowi lub testamentowi spadkobiercy po zmarłym członku OFE, co oznacza, że obowiązuje tradycyjna procedura spadkowa.

Co ważne, śmierć członka rodziny należy zgłosić do Otwartego Towarzystwa Emerytalnego. A jeśli zgłoszenie nie wpłynie do towarzystwa emerytalnego, nie zostanie rozpoczęta procedura wypłacenia dziedziczonych środków.

Jeśli nie wiemy z jakim towarzystwem należy się skontaktować...

W przypadku dziedziczenia środków musi nastąpić zgłoszenie śmierci bliskiej osoby. Następnie należy przesłać odpowiednie dokumenty (akt zgonu lub powiadomienie o zgonie) do właściwego OFE. Na tej podstawie będzie możliwe przygotowanie i przesłanie małżonkowi oraz osobom uposażonym informacji o konieczności dostarczenia określonych dokumentów i oświadczeń niezbędnych w dalszej procedurze. Można skontaktować się z poszczególnymi OFE w celu ustalenia członkostwa zmarłego. Można też wybrać inną ścieżkę ustalenia OFE, poprzez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Należy wtedy złożyć wniosek do właściwego oddziału dla miejsca zamieszkania osoby zmarłej. Dzięki temu, na podstawie weryfikacji w Centralnym Rejestrze Członków OFE, ZUS wskaże właściwe towarzystwo emerytalne.

Dwie formy wypłat

Środki z OFE mogą być wypłacone zarówno w gotówce, jak i w formie wypłaty transferowej do innego OFE. Zgodnie z ustawą, rodzaj wypłaty zależy od relacji osoby uposażonej lub spadkobiercy wobec zmarłego. Jeżeli osoba zmarła - członek OFE był kawalerem/panną, wówczas wszystkie środki zgromadzone na rachunku w OFE wypłacane są osobom uposażonym lub spadkobiercom w formie gotówkowej. Jeżeli w chwili śmierci członek OFE pozostawał w związku małżeńskim oraz istniała małżeńska wspólność majątkowa, 50 proc. zgromadzonych środków stanowiących przedmiot wspólności majątkowej wypłacana jest w formie wypłaty transferowej na rachunek współmałżonka we wskazanym OFE. Jeśli małżonek nie posiada rachunku w OFE, wówczas otwarty fundusz, do którego należy zmarły współmałżonek, ma obowiązek utworzenia dla niego rachunku emerytalnego, na który zostaną przekazane środki. Pozostałe środki wypłacane są osobom uposażonym lub spadkobiercom w formie gotówkowej.

Należy również pamiętać o opodatkowaniu dziedziczonych środków. Kwoty wypłacane po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub spadkobiercy, podlegają 19 – proc. zryczałtowanemu podatkowi dochodowemu od osób fizycznych, który przy wypłacie potrąca OFE.

Dokumenty potrzebne do zrealizowania wypłaty

Rodzaj dokumentów, które należy przedstawić w OFE, zależy od stanu cywilnego zmarłego, jego małżeńskich stosunków majątkowych i ewentualnego uposażenia.

W przypadku, gdy zmarły w chwili śmierci pozostawał w związku małżeńskim, współmałżonek zobowiązany jest dostarczyć:

Jeśli nastąpiły zmiany w stosunkach majątkowych bądź współmałżonkowie nie posiadali wspólnoty majątkowej, dodatkowo należy dołączyć dokument potwierdzający zmiany (oryginał bądź potwierdzona kopia).

Osoby uposażone muszą przedstawić:

W przypadku, gdy zmarły nie wskazał osób uposażonych, wypłata środków zgromadzonych na rachunku zmarłego członka OFE realizowana jest zgodnie z postanowieniem sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, wydawanym przez Sąd Rejonowy właściwy dla miejsca zamieszkania osoby zmarłej bądź na podstawie notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia – w wersji oryginalnej lub poświadczonej kopii.

Ponadto, należy przedstawić poświadczony akt zgonu członka OFE, kopie dokumentów tożsamości spadkobierców, potwierdzone za zgodność z oryginałem oraz oświadczenie o formie wypłaty.

W przypadku wskazania nieletnich osób uposażonych lub spadkobierców, następuje wypłata na rzecz opiekuna prawnego, po dostarczeniu przez opiekuna prawnego oświadczenia o reprezentowaniu nieletniego. W przypadku, gdy opiekunem prawnym nie jest rodzic należy dodatkowo dostarczyć dokument sądowy o ustanowieniu opiekuna prawnego.