Miesiąc na wybór funduszu

Każdy, kto zaczyna pracę zawodową lub działalność gospodarczą i w związku z tym albo pracodawca, albo on sam zaczyna odprowadzać składki na ubezpieczenie emerytalne, powinien zapisać się do funduszu emerytalnego (OFE). Teoretycznie jest na to siedem dni od podpisania umowy o pracę, ale nie ma sankcji za niedotrzymanie tego terminu.

[b][link=http://rzeczpospolita.pl/pieniadze/stopy.pdf]Zobacz wyniki inwestycyjne OFE w różnych okresach[/link][/b]

Dopóki nie wybierzemy OFE, składki emerytalne, które powinny tam trafić, pozostają w ZUS. Nie powiększają stanu naszego konta emerytalnego w ZUS ani nie są inwestowane.

Dwa razy do roku ZUS przypomina wszystkim, którzy nie przystąpili do OFE, choć powinni, o tym obowiązku. Wysyła w tej sprawie pisma do tych, których składki na ubezpieczenia społeczne zaczął otrzymywać, ale nie ma informacji o wybranym funduszu.

Właśnie teraz jest czas na taką akcję. Do ubezpieczonych trafi 267,5 tys. listów. Jest w nich podane, że do 10 lipca można samodzielnie wybrać fundusz. Kto tego nie zrobi, stanie się uczestnikiem komputerowego losowania przeprowadzanego przez ZUS.

[b][link=http://rzeczpospolita.pl/pieniadze/MP%20oplaty.pdf]Zobacz opłaty za zarządzanie OFE[/link][/b]

W wyniku losowania, które odbędzie się tym razem 30 lipca 2010 r., można trafić do jednego z sześciu funduszy emerytalnych. Są to: Allianz, Amplico, AXA, Aegon, Generali i Pocztylion. Funduszy na naszym rynku jest 14, ale nie wszystkie spełniają określone w prawie warunki. Pierwszy jest taki, że OFE nie może być zbyt duże, drugi – musi mieć dobre wyniki inwestycyjne. Do każdego z wytypowanych funduszy losowana jest taka sama liczba osób.

[srodtytul]Opłaty mniej ważne[/srodtytul]

Jeśli samodzielnie podejmujemy decyzję, mamy do wyboru 14 funduszy emerytalnych. Każdy z nich jest zarządzany przez powszechne towarzystwo emerytalne (PTE). Właścicielami towarzystw są zwykle instytucje finansowe, np. firmy ubezpieczeniowe czy banki. Dokładne informacje na ten temat – oraz wiele innych, na przykład o serwisie dla klientów, wynikach inwestycyjnych – znaleźć można np. na stronie internetowej Komisji Nadzoru Finansowego oraz na stronach funduszy (adresy podajemy w ramce).

Towarzystwa emerytalne za zarządzanie oszczędnościami emerytalnymi pobierają opłaty. Szczegółowe badanie ich wysokości nie ma wielkiego sensu, ponieważ we wszystkich OFE są one podobne. Od stycznia 2010 r. opłata od składki, zgodnie z prawem, może wynosić maksymalnie 3,5 proc. i taka stawka obowiązuje prawie we wszystkich OFE. Wyjątkiem jest Allianz, który pobiera nieznacznie mniej – 3,45 proc. (od składki wynoszącej 100 zł jego klient zapłaci o 5 groszy mniej niż członkowie pozostałych OFE).

[b][link=http://rzeczpospolita.pl/pieniadze/ofe%20dane%20tele.pdf]Zobacz jak skontaktować się z funduszem[/link][/b]

Opłaty za zarządzanie aktywami również są zbliżone. Niższe występują tylko w największych funduszach, których aktywa przekroczyły 45 mld zł. Wówczas prowizja nie jest liczona jako określony procent od zgromadzonych środków, lecz jest kwotowa, wynosi 15,5 mln zł. Obecnie taką pobierają: Aviva i ING. Dzięki temu są dla klientów najtańsze.

[srodtytul]Stabilne wyniki[/srodtytul]

Skoro opłaty są w zasadzie takie same we wszystkich OFE (wyjątki to Allianz, ING, Aviva), liczy się jakość obsługi klienta, a przede wszystkim wyniki inwestycyjne. Co prawda znamy tylko wyniki historyczne i nie ma żadnej gwarancji, że się powtórzą. Ale dobrze jest sprawdzić, czy dany fundusz inwestuje stabilnie.

Przy porównywaniu wyników trzeba brać pod uwagę jak najdłuższy okres. Zadaniem OFE jest pomnażanie oszczędności gromadzonych na emeryturę, a więc z założenia są one nastawione na inwestowanie długoterminowe. Fundusze działają od 1999 r. i tak długi okres można już analizować. Komisja Nadzoru Finansowego co pół roku publikuje trzyletnie stopy zwrotu wszystkich OFE.

[srodtytul]Osobiście lub zdalnie[/srodtytul]

Umowę z funduszem emerytalnym można podpisać bezpośrednio w siedzibie towarzystwa, które zarządza danym OFE. Można też umówić się z akwizytorem za pośrednictwem infolinii, zawrzeć umowę korespondencyjnie lub wypełniając formularz online na stronie internetowej.

W trakcie podpisywania umowy trzeba podać takie informacje, jak: PESEL, NIP, seria i numer dokumentu tożsamości, adres zamieszkania (o każdej zmianie tych danych trzeba później poinformować OFE).

Potrzebne są również dane osobowe, data urodzenia, adres zamieszkania osoby uposażonej. Każdy może wyznaczyć dowolną liczbę osób uprawnionych do dziedziczenia środków gromadzonych na rachunku (prawo to przysługuje, dopóki pieniądze są w OFE przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez daną osobę).

[b][link=http://rzeczpospolita.pl/pieniadze/ofe%20aktywa%20i%20klienci.pdf]Zobacz aktywa i liczbę klientów funduszy w 2010 r.[/link][/b]

W razie rozdzielności majątkowej małżonków należy mieć ze sobą oryginał lub poświadczoną notarialnie kopię odpowiedniego dokumentu. Jeżeli osoba przystępująca do OFE jest niepełnoletnia, zgodę na zawarcie umowy musi wyrazić na piśmie opiekun prawny.

Wybierając jakikolwiek fundusz, nie trzeba się bać o oszczędności. OFE są samodzielnymi podmiotami i żaden nie może zbankrutować. Ich majątek jest odrębny od tego, którym dysponuje towarzystwo emerytalne.

[ramka][srodtytul]Zasady losowania[/srodtytul]

- ZUS przeprowadza losowanie do funduszy emerytalnych dwa razy do roku, w ostatnim dniu roboczym lipca oraz stycznia.

- Aby uniknąć przydzielenia do funduszu wybranego przez program komputerowy, należy zapisać się do OFE do 10 lipca lub 10 stycznia. Dotyczy to tych osób, które wcześniej otrzymały pismo z ZUS w tej sprawie.

- W losowaniu brane są pod uwagę OFE, których udział w rynku (mierzony wielkością aktywów) jest nie większy niż 10 proc. oraz które w dwóch ostatnich zestawieniach, publikowanych przez KNF, miały stopy zwrotu przekraczające średnią ważoną. Pierwszy warunek eliminuje trzy największe fundusze: Avivę (d. CU), ING i PZU Złotą Jesień.

- Po losowaniu ZUS wysyła do ubezpieczonych informację o jego wynikach. Fundusze emerytalne kontaktują się listownie z wylosowanymi osobami i dostarczają im umowę (łącznie z innymi przydatnymi dokumentami). Wystarczy podpisać umowę i odesłać ją do OFE.[/ramka]

[ramka][srodtytul]Subiektywna ocena funduszy emerytalnych[/srodtytul]

[b]- Aegon[/b]

Holenderski Aegon szturmem wszedł na polski rynek emerytalny, przejmując w 2007 r. Ergo Hestię, a rok później Skarbiec-Emeryturę. Od tego czasu pracuje w nim stabilny zespół. Poprawił też wyniki inwestycyjne.

[b]- Allianz[/b]

Jedyny fundusz, który pobiera niższą opłatę od składki (3,45 proc.), niż wynosi maksymalny limit zapisany w ustawie (3,5 proc.). Prezesem PTE, które zarządza funduszem, jest Agnieszka Nogajczyk-Simeonow; to jeden z dwóch PTE kierowanych przez kobiety; drugim jest Polsat z Anną Horsecką na czele.

[b]- Amplico (poprzednia nazwa: AIG)[/b]

Jeden z nielicznych funduszy, w którym osoba odpowiedzialna za inwestycje (Rafał Mikusiński), pracuje od początku. Niedługo to OFE prawdopodobnie zostanie przejęte przez

MetLife z powodu kłopotów dotychczasowego amerykańskiego właściciela.

[b]- Aviva (poprzednia nazwa: Commercial Union)[/b]

Jest to największy OFE pod względem aktywów, co sprawia, że pobiera najniższą opłatę za zarządzanie. Podobnie jak inne duże OFE aktywnie zajmuje się nadzorem nad spółkami, których znaczące pakiety akcji ma w portfelu. Ostatnio doszło do kilku zmian personalnych w PTE.

[b]- AXA (wcześniej Winterthur oraz Credit Suisse Life & Pensions)[/b]

Fundusz ten bardzo aktywnie pozyskuje nowych klientów, zarówno tych, którzy podpisują umowę po raz pierwszy, jak i tych, którzy przenoszą się z innego OFE. Do 2012 r. chce mieć milion członków i jest już bliski osiągnięcia tego celu.

[b]- Generali (dawniej Zurich)[/b]

Wyróżnia się dobrymi wynikami inwestycyjnymi. Najstabilniej spośród konkurentów pomnaża pieniądze klientów. Świadczy o tym choćby fakt, że brał udział we wszystkich losowaniach (jednym z warunków jest osiągnięcie wyników powyżej średniej ważonej).

[b]- ING (poprzednia nazwa: ING Nationale Nederlanden)[/b]

Ma najwięcej klientów ze wszystkich funduszy. Jako jeden z nielicznych systematycznie informuje o swoich działaniach na konferencjach prasowych. Niewykluczone, że w ciągu najbliższych lat, wraz ze spółką ubezpieczeniową ING, zostanie przejęty.

[b]- Nordea (dawniej Norwich Union oraz Sampo)[/b]

Kilka razy zmieniał właściciela. Obecnie znów jest w rękach Skandynawów. Niedawno z PTE odszedł prezes Andrzej Kulik, który pracował w tym towarzystwie od początku. Od niedawna ma nowy skład departamentu zarządzania.

[b]- Pekao (przejął fundusze: Rodzina, Epoka i Pioneer)[/b]

Skład zarządu tego PTE właściwie nie zmienił się od początku, co jest rzadkim zjawiskiem. Fundusz należy do niewielkich. Prowadzi mało aktywną akwizycję nowych członków. Natomiast jest liderem pod względem przejmowania innych OFE – wchłonął już trzy.

[b]- PKO BP Bankowy (poprzednia nazwa: Bankowy)[/b]

Ostatnio wprowadził wiele zmian (m.in. do nazwy dodał markę jedynego właściciela PKO BP), które dają dobre efekty. Lepiej inwestuje, przestał tracić klientów na rzecz konkurentów.

[b]- Pocztylion (połączył się z Arka-Invesco)[/b]

Jedną z zasad, jaką się kieruje, jest etyczne inwestowanie. To efekt tego, że akcjonariuszem towarzystwa jest m.in. Episkopat Polski. Jest to chyba jedyne PTE, w którym stanowisko prezesa jest rotacyjne; zajmują je po kolei członkowie zarządu.

[b]- Polsat (przejął fundusz Kredyt Banku)[/b]

Raz osiąga znakomite wyniki, innym razem spada na koniec rankingów. Uznawany jest za fundusz inwestujący bardzo ryzykownie. Należy do najczęściej nagradzanych OFE. Samodzielnie właściwie nie prowadzi akwizycji.

[b]- PZU Złota Jesień[/b]

Większość osób zarządzających tym funduszem pracuje w nim od początku. Dotyczy to zarówno prezesa Andrzeja Sołdka, jak i osób odpowiedzialnych za inwestycje.

[b]- Warta (poprzednia nazwa Dom)[/b]

Fundusz przez długi czas był wystawiony na sprzedaż. Z nieoficjalnych informacji wynika, że poszukiwania nowego właściciela znowu mogą się zacząć. Jego zarząd jest stabilny, ale w departamencie zarządzania aktywami do zmian dochodzi dość często.[/ramka]

[ramka][srodtytul]Kto m.in. ma obowiązek płacenia składek na ubezpieczenia emerytalne[/srodtytul]

- pracownicy (z wyłączeniem prokuratorów), także pracujący na umowę-zlecenie, umowę agencyjną czy umowę o dzieło;

- osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy-zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług na zlecenie;

- osoby prowadzące pozarolniczą działalność i osoby z nimi współpracujące; dotyczy prowadzących działalność na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych; twórców i artystów; osób prowadzących działalność w zakresie wolnego zawodu; wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej; osób prowadzących niepubliczną szkołę, placówkę lub ich zespół na podstawie przepisów o systemie oświaty;

- osoby pobierające zasiłek dla bezrobotnych;

- duchowni, w tym członkowie zakonów męskich i żeńskich Kościoła katolickiego, innych Kościołów i związków wyznaniowych, z wyjątkiem alumnów seminariów duchownych, nowicjuszów, postulantów i juniorystów, którzy nie ukończyli 25. roku życia;

- osoby, które są żołnierzami niezawodowymi pełniącymi czynną służbę wojskową (w tym żołnierze pełniący okresową służbę wojskową) z wyłączeniem żołnierzy pełniących służbę kandydacką;

- osoby odbywające służbę zastępczą;

- osoby pobierające zasiłek macierzyński oraz przebywające na urlopie wychowawczym

Pełen wykaz znajduje się na: www.zus.pl[/ramka]

[ramka][srodtytul]Niezbędne jest dodatkowe oszczędzanie[/srodtytul]

- Niezależnie od tego, czy wybrany przez nas fundusz będzie pomnażał pieniądze znakomicie czy tylko przeciętnie, emerytura z obowiązkowego systemu, a więc z ZUS i OFE, nie zapewni nam dostatniego życia.

- Stopa zastąpienia, czyli relacja ostatniego naszego wynagrodzenia do wysokości emerytury, według szacunków wyniesie od 40 do maksymalnie 70 proc.[/ramka]

[b][link=http://www.rp.pl/temat/181781.html]Czytaj więcej o OFE[/link][/b]