Jaka oferta obligacji detalicznych w 2025 r.? Ich atrakcyjność może być mniejsza

Niemal 83 mld zł Polacy przeznaczyli na zakup obligacji oszczędnościowych w 2024 r. – podało Ministerstwo Finansów w czwartek. To absolutny rekord – niemal dwa razy więcej niż w 2023 r. (wówczas było to 48,7 mld zł) i o 45 proc. więcej niż dotychczas najwyższa wartość – w 2022 r. (czyli 57,1 mld zł).

– Rok 2024 był zdecydowanie rokiem detalicznych obligacji skarbowych. Poziom zaufania do naszych produktów jako bezpiecznego sposobu pomnażania oszczędności przełożył się wprost na wielkość zakupów – skomentował Jurand Drop, wiceminister finansów.

Foto: Paweł Krupecki

Jaka podaż obligacji detalicznych w 2025 r.

Pytanie jednak, co się może dziać na tym rynku w 2025 roku? Czy uda się pobić ubiegłoroczny rekord, czy oferta Ministerstwa Finansów będzie równie atrakcyjna?

Jeśli chodzi o samą podaż, to z uzasadnienia do ustawy budżetowej na ten rok wynika, że resort finansów chciałby rzucić na rynek obligacje detaliczne o wartości nawet 74 mld zł. To gigantyczna kwota (dla porównania w 2024 r. plany MF opiewały na ok. 41 mld zł), ale też i potrzeby pożyczkowe budżetu państwa są rekordowo wysokie (ponad 550 mld zł).

Z drugiej strony, planowana podaż nie do końca pokrywa się później z praktyką. Jak wyjaśniają eksperci, resort finansów w trakcie roku może ją zwiększyć lub zmniejszyć (ogłaszając podaż w danym miesiącu) w zależności od bieżącej sytuacji rynkowej. Jeśli przykładowo inwestorzy chętnie kupują obligacje hurtowe i po rozsądnych cenach, presja na sprzedaż długu klientom detalicznym może być mniejsza. I oczywiście odwrotnie. 

Czytaj więcej

Obligacje skarbowe

Rekordowa sprzedaż obligacji detalicznych w 2024 r. Ile zainwestowali Polacy?

Średnio każdego miesiąca 2024 r. Polacy lokowali w rządowych obligacjach oszczędnościowych 6,9 mld zł, a łącznie w całym roku było to aż 82,6 mld zł – podało Ministerstwo Finansów.

Czy uda się pobić rekord sprzedaży obligacji

Podaż to jedno, dla wyników sprzedaży obligacji równie ważny jest popyt ze strony Polaków, a ten zależy od wielu czynników.

– Atrakcyjność obligacji detalicznych zależeć będzie m.in. od szczegółowych warunków określonych przez Ministerstwo Finansów – zaznacza Piotr Bujak, główny ekonomista PKO BP. –Niemniej w obliczu dużych potrzeb pożyczkowych państwa w 2025 r. spodziewałbym się, że MF będzie utrzymywać takie warunki, by ich sprzedaż była zbliżona lub nieco wyższa niż w 2024 r. – komentuje Bujak.

– Wyjaśnieniem rekordu sprzedaży w 2024 r. jest wyjątkowo wysoki popyt na obligacje detaliczne ze względu na rosnące dochody gospodarstw domowych i duży wzrost skłonności do oszczędzania – wskazuje też Marcin Luziński, ekonomista Santander Bank Polska. – Polacy szukali produktów, gdzie mogli ulokować swoje nadwyżki finansowe. W 2025 r. wzrost dochodów nie będzie już tak duży. Popyt na papiery skarbowe może nie spadnie z tego tytułu, ale nie sądzę, że rekord z 2024 r. zostanie pobity – analizuje.

Czytaj więcej

Budżet i podatki

Kto i za ile kupi kolejne setki miliardów polskiego długu

W sprzyjających okolicznościach rząd mógłby zapożyczać się w 2025 r. w miarę bezpiecznie. Ale koszty obsługi długu będą szybko rosły. Istnieje ryzyko, że wymkną się spod kontroli.

Skąd wynika popularność obligacji detalicznych 

Jeśli chodzi o atrakcyjność samych obligacji oszczędnościowych, to od pewnego czasu resort finansów raczej delikatnie ją ogranicza. Przykładowo może przyciąć marżę wpływającą na wysokość odsetek przy papierach o zmiennym oprocentowaniu czy proponować niższe oprocentowanie dla papierów o stałym kuponie.

Na obniżenie zysków z tej inwestycji wpływa też oczywiście spadająca inflacja czy cięcia stóp procentowych NBP (dla obligacji indeksowanych inflacją lub stopą procentową). A obecnie inflacja jest przecież nieporównywalnie niższa niż w 2022 czy 2023 r. Efekt jest taki, że o ile resort finansów jeszcze na 2024 r. planował wypłatę ok. 8,7 mld zł odsetek dla klientów detalicznych, o tyle plan na 2025 r. to już tylko ok. 5,7 mld zł. Im więc lepsze perspektywy dla inflacji, tym więc gorsze dla oczekiwanych zarobków.

– Widać jednak, że ludzie nadal chcą kupować obligacje skarbowe – zaznacza Marcin Mazurek, główny ekonomista mBanku. – Polacy przekonali się, że to dobry instrument oszczędnościowy, stanowiący alternatywę dla lokat bankowych. I dopóki nie zmienią swoich zwyczajów, dopóty popyt się tu nie zmieni, nawet jeśli oprocentowanie będzie trochę niższe czy wyższe – podkreśla.

Czytaj więcej

Finanse

Gdzie podziały się nadwyżki finansowe Polaków

Jeśli Polacy wydają dużo mniej na konsumpcję, to na co przeznaczają znacząco więcej pieniędzy? Dynamicznie rosną inwestycje w obligacje skarbowe czy fundusze inwestycyjne. Chcemy mieć przy sobie nieco więcej gotówki, być może więcej inwestujemy w samochody czy domy...

Ile dają zarobić obligacje SP

Ekonomiści podkreślają, że na popularność obligacji detalicznych wśród Polaków spory wpływ ma też atrakcyjność innych form oszczędzania, a ta obecnie nie wydaje się najwyższa. Średnie oprocentowanie lokat bankowych w 2024 wynosiło 4–4,1 proc. Co prawda na rynku można „utrafić” lepsze oferty, niektóre banki nawet w tej chwili kuszą 8-proc. lokatą, ale trzeba tu spełnić wiele dodatkowych warunków, więc ich dostępność jest mocno ograniczona.

W samym listopadzie minionego roku 2024 r. na bankowych depozytach można było zarobić średnio 4,1 proc., czyli mniej, niż wynosił poziom inflacji i poziom stóp procentowych. Dla porównania można podać, że dla trzyletnich obligacji detalicznych o oprocentowaniu stałym sprzedawanych w grudniu 2024 r. oprocentowanie wynosiło 5,95 proc. rocznie. A dla obligacji czteroletnich – 6,3 proc. w pierwszym roku, a w kolejnych latach – inflacja plus 1,5 proc. marży.