OFE radzą sobie całkiem dobrze

MetLife OFE najwięcej zarobił dla przyszłych emerytów w ciągu ostatnich trzech lat. Jego stopa zwrotu wyniosła 17,4 proc. Niewiele gorsze wyniki osiągnęły: PKO BP Bankowy OFE (16,3 proc.) oraz Axa OFE (14,6 proc.).

Średnia ważona stopa zwrotu wszystkich otwartych funduszy emerytalnych w okresie od 31 marca 2014 r. do 31 marca 2017 r. wyniosła 12,9 proc. Większość OFE – dziesięć z dwunastu – może pochwalić się dwucyfrową stopą zwrotu uzyskaną w tym czasie. Zysk jednocyfrowy miały tylko: Aegon OFE (9,6 proc.) i Generali OFE (8,2 proc.).

Oszczędności dobrze pomnażane

Stopa zwrotu z inwestycji stanowi podstawową miarę oceny efektywności polityki inwestycyjnej OFE. Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) publikuje dwa razy w roku (na koniec marca i września) stopy zwrotu za 36 ostatnich miesięcy. Wartość ta jest wyliczana na podstawie zmiany jednostki rozrachunkowej.

Średnia ważona stopa zwrotu wszystkich OFE to suma iloczynów stóp zwrotu i przeciętnego udziału w rynku poszczególnych funduszy, mierzonego wielkością aktywów netto. Przy wyliczaniu średniej ważonej uwzględniane są OFE, które działały przez ostatnie 36 miesięcy.

Od początku istnienia OFE zarobiły średnio 292,8 proc. Najwięcej, bo 326 proc. zyskał NN. Za nim plasują się: Nordea (309,2 proc.), PZU Złota Jesień (302,6 proc.), MetLife (300,9 proc.) i Generali (296,8 proc.). Można więc powiedzieć, że fundusze emerytalne spełniły swoje zadanie i dobrze pomnożyły oszczędności przyszłych emerytów.

W ostatnich miesiącach fundusze emerytalne kupowały dużo polskich akcji. Na koniec marca stanowiły one 78,6 proc. ich portfeli. Dlatego wyniki funduszy w dużej mierze są uzależnione od tego, co się dzieje na GPW. A teraz sytuacja na warszawskim parkiecie jest dobra.

Najwięcej akcji polskich firm mają w swoich portfelach: Pocztylion (80,9 proc.), Nordea (80,6 proc.) oraz NN (80,1 proc.).

Coraz więcej akcji w portfelach

Fundusze, które osiągnęły w trzyletnim okresie wysokie stopy zwrotu, prowadzą ostrożną politykę inwestycyjną. Wszystkie trzy OFE z czołówki zestawienia ponad 10 proc. środków trzymają na depozytach bankowych. Konserwatywna postawa sprawdziła się w czasach dekoniunktury. W czasie hossy lepiej zarabia się na giełdzie, dlatego w ostatnich miesiącach w portfelach OFE przybyło akcji.

Fundusze emerytalne słabo angażują się natomiast na zagranicznych rynkach. Najwięcej, bo ponad 11 proc. akcji zagranicznych firm ma Aegon. W sumie OFE mają ulokowane za granicą 6,7 proc. swoich aktywów. Wartość tych akcji przekracza 11 mld zł.

W ciągu ostatnich miesięcy nieznacznie wzrosły inwestycje OFE w obligacje korporacyjne. Obecnie ich udział w portfelach wynosi 7,6 proc., a jeszcze kilka miesięcy temu było to 5,4 proc.

W wyniku zmian w przepisach prawa w lutym 2014 r. fundusze emerytalne musiały oddać część swoich aktywów, głównie obligacje skarbowe. W wyniku tej operacji 51,5 proc. jednostek rozrachunkowych znajdujących się na rachunku każdego członka OFE zostało umorzonych. Środki te zapisano na indywidualnych subkontach członków funduszy prowadzonych przez ZUS. Zostaną one uwzględnione przy wyliczaniu wysokości przyszłej emerytury.

Fundusze akcyjne

Trzy lata temu funduszom emerytalnym zakazano też inwestowania w obligacje skarbowe. Od tego czasu OFE mają charakter funduszy akcyjnych, a ich jednostki są narażone na duże wahania wartości.

Na inwestycje OFE od przeszło dwóch lat wpływa mechanizm suwaka. Muszą one stopniowo przekazywać do ZUS oszczędności klientów zbliżających się do wieku emerytalnego. W pierwszym kwartale tego roku napływy z ZUS do OFE wyniosły 786 mln zł, ale w tym samym czasie w wyniku suwaka w drugą stronę wypłynęło ponad 1 mld zł.

OFE czeka likwidacja

Otwarte fundusze emerytalne przestaną istnieć w obecnej postaci. Jedna czwarta ich środków ma trafić do Funduszu Rezerwy Demograficznej, a ich równowartość zostanie zaksięgowana na subkontach członków OFE w ZUS. Pozostałe 75 proc. zostanie przekazane na prywatne indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). Same OFE zostaną przekształcone w fundusze inwestycyjne polskich akcji.

Z chwilą przeniesienia aktywów z rachunków OFE na IKZE zostanie zatrzymany istniejący teraz mechanizm suwaka.

Opinia

Tomasz Stankiewicz, członek zarządu MetLife PTE

Osiągnięta przez MetLife OFE trzyletnia stopa zwrotu na poziomie 17,4 proc. to nie tylko najlepszy wynik inwestycyjny wśród otwartych funduszy emerytalnych, ale przede wszystkim solidne, ponad 5-proc. średnioroczne zyski dla klientów funduszu. Podstawowym założeniem strategii inwestycyjnej jest dążenie do trafnego przewidywania, a następnie wykorzystywania średnioterminowych (kilkumiesięcznych) trendów giełdowych, poprzez aktywne zmiany zaangażowania w akcje. Warto pamiętać, że ostatnie trzy lata to nie tylko ostatnia hossa, ale również silne spadki w 2015 r.