Przestępczość ubezpieczeniowa kwitnie w gorszych czasach

Liczba wykrytych w Polsce przestępstw ubezpieczeniowych sięgnęła w minionym roku niemal 32 tys. i była aż o 25 proc. wyższa niż rok wcześniej.

Publikacja: 30.11.2023 03:00

Najbardziej kosztowne dla ubezpieczycieli są wyłudzenia z polis komunikacyjnych

Najbardziej kosztowne dla ubezpieczycieli są wyłudzenia z polis komunikacyjnych

Foto: AdobeStock

Szacuje się, że w Europie przestępczość ubezpieczeniowa stanowi około 10 proc. wartości wypłacanych odszkodowań i świadczeń.

Polska Izba Ubezpieczeń podsumowała niedawno, jak problem ten wyglądał u nas w 2022 r. Okazuje się, że w tym czasie w Polsce wykryto 31 985 przypadków wyłudzeń odszkodowań i świadczeń. Ponad 8,6 tys. przypadków dotyczyło ubezpieczeń na życie, większość – bo ponad 23 tys. – ubezpieczeń majątkowych. Udaremniono nienależne wypłaty na kwotę 409 mln zł – 51,7 mln w ubezpieczeniach na życie oraz 357,3 mln zł w ubezpieczeniach majątkowych.

W porównaniu z 2021 r. liczba przestępstw ubezpieczeniowych wzrosła aż o ponad 25 proc.

– Z obserwacji danych historycznych, ale też badań naukowych, wynika, że zawsze, gdy pogarsza się sytuacja gospodarcza, nasila się przestępczość, również ubezpieczeniowa. Ma na to wpływ wiele czynników, takich jak nierówność dochodów czy rosnący poziom bezrobocia – mówi „Rz” Agnieszka Dąbrowska, ekspertka Polskiej Izby Ubezpieczeń. – Nie można dokładnie sprawdzić, które obszary działalności przestępczej rosną wówczas bardziej, czyli – jaka jest dokładnie relacja pomiędzy pogarszającą się sytuacją gospodarczą, a tendencją do wzrostu określonego rodzaju przestępczości. Z pewnością zależy to też od otoczenia prawnego i innych czynników środowiskowych, specyficznych dla rynku w danym okresie – dodaje.

Polisy na życie

Całkowita wartość przestępstw obniżyła się wprawdzie o 7 proc., odnotowano jednak duży wzrost wartości przestępstw w ubezpieczeniach na życie. Zakłady ubezpieczeń na życie zebrały w zeszłym roku 21,5 mld zł składek. Wypłaciły 18,7 mld zł świadczeń. Udział wykrytych wyłudzeń odszkodowań w ubezpieczeniach na życie w stosunku do wypłat ogółem, stanowił 0,274 proc. Wyraźnie więcej niż rok wcześniej, ale niemal tyle samo, co dwa lata wcześniej. – Wartość ta zmienia się co roku, jednak można zaobserwować rosnący trend dotyczący tego wskaźnika na przestrzeni ostatnich kilku lat – zauważają autorzy raportu.

Od lat najczęstszym przestępstwem w ubezpieczeniach na życie są wyłudzenia świadczeń za rzekome leczenie szpitalne i operacje. W zeszłym roku wykryto 4388 takich wyłudzeń na kwotę blisko 5 mln zł. Zdecydowanie najkosztowniejsze z punktu widzenia ubezpieczycieli są jednak wyłudzenia „na zgon” ubezpieczonego. W 2022 r. wykryto 578 takich przypadków o łącznej wartości niemal 22,4 mln zł. Nieuczciwi klienci duże sumy wyłudzają także w związku z poważnymi zachorowaniami (11,5 mln zł) oraz trwałym inwalidztwem lub uszczerbkiem na zdrowiu (7,5 mln zł). Sprawca we wszystkich tych przypadkach przedkłada zwykle ubezpieczycielowi fikcyjną bądź sfałszowaną dokumentację. Ubezpieczyciele twierdzą, że w 95 proc. przypadków próba wyłudzenia kończy się odmową wypłaty odszkodowania.

Polisy majątkowe

Tu zakłady ubezpieczeń zebrały w 2022 r. 50,8 mld składek, z których wypłaciły 25,5 mld zł odszkodowań i świadczeń. Udaremnione przestępstwa stanowiły 1,4 proc. ogółu wypłaconych świadczeń. Mniej niż w latach wcześniejszych.

Od lat najczęściej do wyłudzeń odszkodowań wykorzystywane są w tym obszarze ubezpieczenia komunikacyjne. Na komunikacyjne OC majątkowe przypadło przeszło 10,6 tys. wykrytych wyłudzeń, o wartości 104,3 mln zł. Komunikacyjne OC osobowe dołożyło do tego niemal 2000 przypadków wykrytych wyłudzeń o wartości 75 mln zł. Na autocasco przypadły 4762 przypadki wyłudzeń warte niemal 96 mln zł.

– Wysokie koszty nawet drobnych napraw zaawansowanych technicznie pojazdów sprawiają, że często są one wykorzystywane jako generatory szkód w OC i AC, co wpływa na dużą wartość wyłudzeń w ubezpieczeniach komunikacyjnych – tłumaczą autorzy raportu. Twierdzą, że wykrywalność fraudów (oszustw) w ubezpieczeniach komunikacyjnych jest wysoka, a metody wyłudzeń nie zmieniają się istotnie na przestrzeni lat. Sprawcy indywidualni, jak i grupy przestępcze, powodują celowe lub fikcyjne kolizje i pozorują kradzież pojazdów, symulują też szkody osobowe. Wciąż popularne są fikcyjne wynajmy aut zastępczych i szkody w pojazdach z leasingu.

– Ubezpieczyciele są świadomi, że muszą być czynnymi obserwatorami sytuacji gospodarczej, są dobrze przygotowani, by wykrywać próby oszustw. Od lat zakłady współpracują ze sobą na tym polu. Współpracują też z policją i organami ścigania. PIU regularnie m.in. prowadzi szkolenia dla policjantów dotyczące przestępczości ubezpieczeniowej – mówi Agnieszka Dąbrowska.

Szacuje się, że w Europie przestępczość ubezpieczeniowa stanowi około 10 proc. wartości wypłacanych odszkodowań i świadczeń.

Polska Izba Ubezpieczeń podsumowała niedawno, jak problem ten wyglądał u nas w 2022 r. Okazuje się, że w tym czasie w Polsce wykryto 31 985 przypadków wyłudzeń odszkodowań i świadczeń. Ponad 8,6 tys. przypadków dotyczyło ubezpieczeń na życie, większość – bo ponad 23 tys. – ubezpieczeń majątkowych. Udaremniono nienależne wypłaty na kwotę 409 mln zł – 51,7 mln w ubezpieczeniach na życie oraz 357,3 mln zł w ubezpieczeniach majątkowych.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polisy i ubezpieczenia
Banki nie mogą rozwinąć skrzydeł w sprzedaży ubezpieczeń, ale jest lepiej
Polisy i ubezpieczenia
Odpowiedzialność za nieumyślne szkody lepiej przerzucić na ubezpieczyciela
Polisy i ubezpieczenia
Inflacja niejedno ma imię. Te ubezpieczenie zdrożeją
Polisy i ubezpieczenia
Link4 zwiera szyki z kolejnym bankiem
Polisy i ubezpieczenia
Płać za lekarza, albo czekaj latami w kolejce. Ceny za wizytę u specjalisty