Poszkodowani mają prawo do zwrotu wszelkich uzasadnionych i celowych kosztów, wynikających z doznanych obrażeń ciała. Szczególnie ważny dla ofiar wypadków problem zwrotu kosztów prywatnego leczenia rozstrzygnął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 maja 2016 r. (III CZP 63/15), w której stwierdził, że świadczenie ubezpieczyciela w ramach umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje także uzasadnione i celowe koszty leczenia oraz rehabilitacji poszkodowanego niefinansowane ze środków publicznych.
Warto sprawdzić: Gdy dziecko wpadnie pod samochód zapłacą z OC, ale mniej
Wspomniana uchwała ujednoliciła dotychczasowe orzecznictwo, ale także wyszła naprzeciw oczekiwaniom poszkodowanych, którzy w walce o jak najszybszy powrót do zdrowia decydowali się na pokrycie niejednokrotnie wielotysięcznych kosztów. W ślad za tym pojawiło się pytanie, czy można zatem pójść dalej i zagwarantować ciężko poszkodowanym finansowanie także zaawansowanych technologicznie nowinek.
Cyberoko na koszt ubezpieczyciela
Szczególny problem dotyka osób wybudzonych ze śpiączki oraz po ciężkich urazach neurologicznych, jak również ich najbliższych. W tego typu przypadkach osoba poszkodowana nie może kontaktować się z otoczeniem za pośrednictwem mowy, a z uwagi na występujący paraliż komunikacja niewerbalna także jest wykluczona. Z pomocą mogą przyjść najnowsze osiągnięcia techniki, do których należy tzw. cyberoko. Jest to nowoczesny system umożliwiający kontakt z otoczeniem pacjentowi w stanie minimalnej świadomości z całkowitym paraliżem, który jednak jest w stanie wykonywać ruchy gałkami ocznymi. System komputerowy śledzi ich ruchy, co umożliwia komunikację pacjenta z otoczeniem za pomocą kursora znajdującego się na monitorze. W ten sposób osoby w ciężkim stanie neurologicznym mogą sygnalizować swoje potrzeby, dolegliwości, ale także utrzymywać kontakt z rodziną. Możliwość komunikacji z pacjentem pomaga ponadto wdrożyć właściwe leczenie i rehabilitację, co znacznie poprawia jakość życia.
Koszt zakupu cyberoka to kwota, która nie przekracza 30 tys. zł. To niewygórowana cena za często jedyną możliwość nawiązania kontaktu z poszkodowanym, który jest wręcz zamknięty w swoim ciele, a przy tym świadomy otaczającej go rzeczywistości. Dzięki temu urządzeniu pacjent jest w stanie nie tylko odpowiadać na zadane pytania poprzez przesuwanie kursorem, ale także może korzystać z widocznej na monitorze klawiatury i wpisywać komunikaty, które chce przekazać otoczeniu. Obecnie NFZ nie przewiduje możliwości refundacji tego typu sprzętu. Niepełnosprawny może jednak ubiegać się o częściowe dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych bądź miejskich lub gminnych ośrodków pomocy społecznej.
Kompensacji podlegają wszelkie koszty, które z uwzględnieniem aktualnego stanu wiedzy medycznej dają realną szansę poprawy stanu zdrowia poszkodowanego. Fot. Shutterstock
Rekompensata szkody
Osoba poszkodowana w wypadku komunikacyjnym z winy kogoś innego ma prawo do pełnej rekompensaty szkody i w ramach tego może ubiegać się od ubezpieczyciela sprawcy szkody zwrotu kosztów cyberoka.
– Obowiązkowi kompensacji podlegają wszelkie koszty, które z uwzględnieniem aktualnego stanu wiedzy medycznej dają realną szansę poprawy stanu zdrowia poszkodowanego – wyjaśnia Mateusz Leśniewski, radca prawny z Kancelarii A. Łebek i Wspólnicy sp.k.
Warto sprawdzić: Po wypadku możliwa renta z polisy OC
Pojęcie kosztów wynikających z uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia jest kategorią szeroką, ale przede wszystkim otwartą.
– Jeżeli więc celem odszkodowania jest umożliwienie poszkodowanemu powrotu do zdrowia, nic nie stoi na przeszkodzie, aby do tego rodzaju kosztów zaliczyć wydatki poniesione na zakup innowacyjnego sprzętu, który umożliwi kontakt z otoczeniem, ale także pomoże w powrocie do zdrowia – podkreśla Mateusz Leśniewski.
Gdy towarzystwo nie płaci
W świetle obecnej regulacji oraz orzecznictwa przychylnego poszkodowanym wydawać się może, że uzyskanie od ubezpieczyciela rekompensaty za niewątpliwie korzystny dla zdrowia pacjenta sprzęt nie powinno stanowić problemu, ale rzeczywistość często okazuje się odmienna.
Tak jak w przypadku dochodzenia zwrotu kosztów prywatnego leczenia oraz rehabilitacji, zakłady ubezpieczeń często uważają, że poniesione koszty w ich ocenie nie są zasadne i odmawiają refundacji. W takiej sytuacji można dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej.
Jeśli poszkodowany (lub w praktyce jego pełnomocnik, gdyż poszkodowani mają bardzo ograniczoną sprawność) musi wykazać celowość zakupu tego typu nowoczesnego sprzętu. A jeśli to zrobi, sądy potwierdzają zasadność takiego roszczenia. Przykładem jest wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim, który uznał zasadność roszczenia poszkodowanego o refundację kosztów zakupu cyberoka, uzasadniając, że na ubezpieczycielu ciąży obowiązek kompensaty wszelkich niezbędnych i celowych wydatków wywołanych doznanymi urazami. Zdarzają się sprawy, w których ubezpieczyciel nie ma wątpliwości, że wyposażenie poszkodowanego w innowacyjny sprzęt medyczny jest uzasadnione i wówczas dobrowolnie finansuje taki zakup.
– Przykładem jest sprawa ciężko poszkodowanej w wypadku komunikacyjnym młodej kobiety, która dzięki cyberoku mogła porozmawiać z rodzicami po raz pierwszy od 15 lat – momentu tragicznego zdarzenia – mówi Mateusz Leśniewski.
Warto sprawdzić: Nieznany sprawca wypadku a odszkodowanie. Kiedy zapłaci UFG
Nie zawsze jednak poszkodowany dysponuje środkami pieniężnymi na zakup drogiego sprzętu medycznego wysokiej klasy. Wyjściem z takiej sytuacji jest wystąpienie z roszczeniem o wyłożenie z góry kosztów potrzebnych na leczenie. Przepisy kodeksu cywilnego gwarantują prawo do uzyskania odszkodowania jeszcze przed samym zakupem sprzętu lub podjęciem terapii.
