Szykujący się zwrot o 180 stopni w polityce wobec energetyki wiatrowej to najważniejsze klimatyczne wydarzenie stycznia nad Wisłą. Zła wiadomość jest taka, że stracone lata będzie teraz ciężko odrobić (punkt 1 – poniżej). Nie mniej ważne rzeczy działy się w krajach Europy. Szwedzi odkryli wielkie złoża – używanych m.in. w autach elektrycznych i turbinach wiatrowych – metali ziem rzadkich. Zważywszy na ich deficyt, to świetna wiadomość, ale łyżką dziegciu w beczce miodu jest fakt, że ze złóż będzie można korzystać nieprędko (punkt 2).
Na europejskie rynki wróciło pozytywne nastawienie do inwestycji w akcje firm z branży energetyki odnawialnej (punkt 3). Przedstawicielka Banku Anglii namawia do wprowadzenia globalnego systemu opłat za emisje CO2, bo – co nie jest na pierwszy rzut oka oczywiste – da to światu impuls do wzrostu (punkt 4). Zdaniem Goldmana Sachsa zarobić będzie można też na ochronie bioróżnorodności (punkt 5). Na koniec trochę złych wiadomości – fundusze uwzględniające dobro planety zmagają się w części przypadków z zasłużoną ostrą krytyką (punkt 6). Oto główne elementy naszego klimatycznego przeglądu dla inwestorów.
Czytaj więcej
W czasach powszechnego poszukiwania dóbr inwestycyjnych, które zachowałyby wartość naszych oszczędności - a może nawet dałyby nieco zarobić - na celowniku inwestorów znalazły się gitary. I trzeba przyznać, że obserwując dane o cenach tych instrumentów, czasem można osłupieć.
1. Rząd w Warszawie przeprasza się z wiatrakami
Sejm zajął się projektami liberalizacji ustawy „antywiatrakowej” z 2016 r. Wprowadzała ona zasadę „10 h”, uniemożliwiając inwestycje w energetykę wiatrową na 99 proc. powierzchni Polski, co skutecznie wyhamowało boom na nie. W latach 2016–2021 zainstalowane moce wiatrowe zwiększyły się w Polsce o 20 proc., podczas gdy na świecie – o 69 proc. Efekt? Pod względem mocy wyprzedziły nas Holandia i Dania, a po piętach depczą nam Belgia i Norwegia.
Zmiany w ustawie są jednym z 37 kamieni milowych, od których spełnienia przez Polskę zależy uruchomienie funduszy z KPO. Przy sprzeciwie Solidarnej Polski w ich przyjęciu rządowi może pomóc opozycja. Oczekiwania ożywienia inwestycji w energetykę wiatrową napędzają zainteresowanie akcjami notowanego na GPW ONDE. Dzięki umowie na budowę farmy wiatrowej Drzeżewo IV o mocy 50,6 MW kurs dewelopera i wykonawcy projektów OZE skoczył od początku roku o 40 proc.
2. Szwedzkie znalezisko uniezależni Europę od Chin?
W szwedzkiej Arktyce odkryto największe znane złoże metali ziem rzadkich w Europie – ponad milion ton surowców, co może pomóc Europie uniezależnić się od dostaw z Chin. Niedobory pierwiastków ziem rzadkich i chińską dominację w ich wydobyciu i przetwarzaniu uważa się za jedne z głównych przeszkód w globalnej transformacji energetycznej. Szczególnie dotkliwe jest to dla mającej w tej sferze wielkie ambicje Europy, bo są one nieodzowne w elektromobilności i energetyce odnawialnej.
Czytaj więcej
Na kryzysie energetycznym nie trzeba tylko tracić, ale można też zarabiać. Haczyk tkwi jednak w tym, że nie jest to ani łatwe, ani pozbawione ryzyka.
Jak zauważa agencja Bloomberg, to mógłby być sposób na przełamanie obserwowanego od dekady wyhamowania potencjalnej dynamiki PKB, jednak miałoby to szanse tylko pod warunkiem globalnej koordynacji. Będące kluczowym narzędziem do ograniczania emisji opłaty za nie zaproponowano pierwszy raz w 1997 r. w protokole z Kyoto. Dziś obowiązują w 65 jurysdykcjach, jednak są to odrębne systemy, a próby stworzenia jednego się dotychczas nie powiodły.
3. Energetyka odnawialna wróciła u inwestorów do łask
Po prawie dwóch latach przeceny poprawia się nastawienie do europejskich spółek z branży OZE. Od dna z października 2022 r. ich wskaźnik wzrósł o ponad jedną czwartą, co jest lepszym wynikiem od – notowanego przez subindeks – branż naftowej i gazowej. Zdaniem agencji Bloomberg inwestorzy liczą, że UE wesprze branżę, odpowiadając na uchwalenie w USA sprzyjającej jej ustawy klimatycznej.
Goldman Sachs zaleca kupowanie akcji europejskich spółek z ekspozycją na transformację energetyczną, z których wiele jest wycenianych dużo korzystniej niż na szczytach z poprzednich lat. Korzystne rekomendacje wydały też Morgan Stanley, BofA i Citigroup, a ośrodek BloombergNEF zapowiada, że za sprawą transformacji energetycznej wzrośnie globalny popyt na metale. Zdaniem agencji IEA, aby umożliwić osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r., inwestycje w branży będą musiały rosnąć dwa razy szybciej niż w ostatnich pięciu latach.
4. Globalna wycena emisji szansą dla gospodarki
Stworzenie globalnego systemu opłat za emisje CO2 może pobudzić inwestycje i produktywność, dając szanse na wydobycie świata ze stagnacji – ocenia Catherine Mann z Banku Anglii. Należąca do wielkich orędowników takiego rozwiązania Mann nazwała je „Świętym Graalem”, bo daje szanse nie tylko na osiągnięcie celów klimatycznych. Skutkiem według niej będą inwestycje napędzane przez zmiany dotyczące produktów, procesów technologicznych, organizacji środowiska pracy oraz zachowań konsumentów.
Szwecja już wcześniej szła reszcie kontynentu z odsieczą – jest największym w Europie eksporterem rudy żelaza, a w 2022 r. stała się liderem w eksporcie elektryczności. Na razie nie są znane nawet dokładne rozmiary leżącego w rejonie Kiruny złoża, a pierwsze dostawy z niego trafią na rynek najwcześniej za dziesięć lat. Wielkość wszystkich znanych europejskich złóż metali ziem rzadkich szacuje się na 36 mln ton, jednak żadne z nich nie jest eksploatowane.
5. Oto potencjalni beneficjenci inwestycji w bioróżnorodność
Poświęcony bioróżnorodności grudniowy szczyt COP15 może zapowiadać przełom w dotyczących tej sfery inwestycjach – ocenia Goldman Sachs. 195 krajów zgodziło się w Montrealu objąć do 2030 r. ochroną lub rekultywacją co najmniej 30 proc. powierzchni ziemi i wód w skali globu. Bank wytypował 66 spółek giełdowych z całego świata, które mogą być beneficjentami takich inwestycji – od oferujących doradztwo po prowadzące wzorcową gospodarkę gruntową czy zaangażowane w recykling.
Czytaj więcej
Życie w zgodzie ze środowiskiem naturalnym może dać także pozytywne efekty finansowe. Sprawdzamy, jak zaoszczędzić pieniądze i równocześnie ograniczyć negatywny wpływ na klimat.
Na liście znalazły się m.in. Maxar Technologies z USA (za rozwiązania satelitarne) i obecne w Polsce brytyjskie papiernicze Mondi (za zarządzanie gruntami). Za ekologiczny design analitycy Goldmana docenili Nike oraz Adidasa, a za wspieranie rolnictwa regeneracyjnego – Nestle. Czynniki ryzyka związane z wpływem na bioróżnorodność skutecznie ograniczają metalurgiczna Alcoa z USA, brytyjski producent dóbr FMCG Unilever oraz francuski koncern energetyczny EdF.
6. Amerykańska debata wokół ESG stała się „paskudna”
Debata wokół inwestowania ESG (czyli uwzględniającego m.in. wpływ na środowisko) stała się „paskudna” i wywołuje „olbrzymią polaryzację” – ocenia prezes towarzystwa BlackRock Larry Fink. Wcześniej gubernator Florydy, republikanin Ron DeSantis, zapowiedział, że stanowymi funduszami emerytalnymi nie będą mogły zarządzać towarzystwa stosujące takie strategie, a Elon Musk rozszyfrował „S” w skrócie „ESG” jako „szatański”.
Branża ESG zbiera krytykę m.in. za sprawą funduszy, które takie strategie stosowały tylko pozornie – ujawniono m.in. przypadki inwestowania w aktywa rosyjskie. Przed negatywnym wpływem kampanii przeciwko ESG na inwestycje i gospodarkę ostrzega prezes norweskiego państwowego funduszu majątkowego. Zdaniem ośrodka Bloomberg Intelligence w tym roku w Europie należy spodziewać się solidnych napływów kapitału do posługujących się strategiami ESG funduszy ETF, jednak w USA zainteresowanie nimi osłabnie.
