Więcej informacji, mniej pułapek

Łatwiej teraz wycofać się z ubezpieczenia na życie z funduszem.

Niedawno, na początku tego roku, weszła w życie nowelizacja ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Nowe przepisy zastąpiły przestarzałe prawo i wprowadziły unijne wymagania dotyczące wypłacalności towarzystw ubezpieczeniowych. Klientów ubezpieczycieli najbardziej zainteresują jednak nowe rozwiązania prokonsumenckie. Ich wprowadzenie było jednym z najważniejszych celów nowej ustawy. Szczególny nacisk położono na uregulowania dotyczące polisy inwestycyjnych.

Podstawa to przejrzysta informacja

Jedną z istotniejszych zmian jest wymuszenie na towarzystwach nowego podejścia do klienta podczas zawierania umowy ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym.

Ustawa zobowiązuje ubezpieczycieli, aby przed podpisaniem umowy o charakterze inwestycyjnym za każdym razem przeprowadzali analizę potrzeb, wiedzy, doświadczenia oraz sytuacji finansowej klienta. Chodzi o to, aby nie proponować produktów, których działania klient nie rozumie, które są z jego punktu widzenia zbyt ryzykowne i niedostosowane do oczekiwań.

Karta produktu

Podstawowe informacje o inwestycji (dotyczące m.in. ryzyka i kosztów) muszą znaleźć się w tzw. karcie produktu przedstawianej klientowi.

– Ubezpieczyciel musi poprosić klienta o odpowiedź na pytania zawarte w ankiecie, co pozwoli zdobyć informacje o jego potrzebach, wiedzy, doświadczeniu w zakresie ubezpieczeń na życie, jego sytuacji finansowej – tłumaczy Marcin Tarczyński, analityk Polskiej Izby Ubezpieczeń. – Po analizie towarzystwo ma obowiązek przedstawić klientowi propozycje odpowiadające jego potrzebom. A jeśli z ankiety wyniknie, że towarzystwo nie ma odpowiednich produktów dla danego klienta, powinno przekazać mu taką informację.

Klient powinien dostać od ubezpieczyciela kartę produktu, informacje dotyczące celu umowy, charakteru świadczenia, ryzyka związanego z inwestycją w fundusze, rekomendowanego czasu inwestycji. W karcie produktu musi się znaleźć informacja o możliwości poniesienia straty.

Żadna z informacji nie może wprowadzać konsumenta w błąd. Niedozwolone jest na przykład manipulowanie danymi na temat historycznych wyników funduszy kapitałowych czy pomijanie w ulotce istotnych cech produktu. Informacje powinny być przekazane klientowi na trwałym nośniku.

Zerwanie umowy

Kodeks cywilny wskazuje, że klient może odstąpić od umowy w terminie 30 dni, jeżeli umowa jest zawarta na dłużej niż sześć miesięcy. Nowa ustawa ubezpieczeniowa oprócz tej standardowej możliwości przewiduje jeszcze jedną opcję.

Nowe przepisy wprowadziły obowiązek przekazywania posiadaczom polis na życie informacji o wartości przysługujących świadczeń w każdą kolejną rocznicę zawarcia umowy. Co roku dostaniemy więc od towarzystwa szczegółowe dane na temat polisy. Gdy otrzymamy taki dokument po raz pierwszy (po 10–14 miesiącach od zawarcia umowy), możemy rozstać się z ubezpieczycielem, bo np. inwestycja nie przyniosła spodziewanych zysków czy nasza sytuacja rodzinna się zmieniła. Na podjęcie decyzji mamy 60 dni od doręczenia pisma.

Takie zerwanie umowy nie będzie bardzo kosztowne. Ubezpieczyciel zgodnie z nowymi przepisami może pobrać maksymalnie 4 proc. wpłaconych do funduszu składek.

Ustawodawca postanowił także rozprawić się z wysokimi prowizjami pośredników, otrzymywanymi jednorazowo po zawarciu umowy z klientem. W przypadku długoterminowych polis inwestycyjnych (powyżej pięciu lat lub bezterminowych) prowizja pośrednika ma być równomiernie rozłożona przynajmniej na pięć lat.