Od 1 stycznia ruszył rządowy program Mieszkanie na Start, czyli system dopłat do czynszu w wynajmowanym mieszkaniu. Skorzystać z niego mogą osoby, których nie stać na zakup mieszkania, a jednocześnie wysokości ich zarobków wyklucza możliwość ubiegania się o lokale socjalne czy komunalne.
Program jest systemem dopłat do czynszu dla pierwszych najemców nowych mieszkań, a także lokali, które zostały poddane działaniom rewitalizacyjnym, w ramach współpracy inwestorów z gminami. Mieszkanie musi znajdować się na terenie kraju, nie można go podnająć innej osobie i nie może to być lokal użytkowy. Powinno się w nim zamieszkać w ciągu 12 miesięcy od zakończenia inwestycji. Osoba wynajmująca musi zawrzeć umowę najmu w wyniku naboru przeprowadzonego przez gminę lub spółkę gminą.
Z dopłat może skorzystać każda osoba fizyczna mieszkająca na terytorium Polski. Cudzoziemiec musi posiadać prawo pobytu w Polsce lub przebywać na terytorium Polski na podstawie zezwalania na pobyt czasowy czy z kartą pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”. Osoba wynajmująca nie może być właścicielem ani współwłaścicielem lokalu mieszkalnego, nie może także posiadać spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny.
Czytaj także: Koszty kredytu hipotecznego dla czteroosobowej rodziny
Mieszkanie na Start: Czynnik dochodowy
Jednak głównym kryterium otrzymania dopłaty do czynszu są dochody przyszłego najemcy. W przypadku jednoosobowych gospodarstw domowych dochód miesięczny wnioskującego nie może przekraczać 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, publikowanego przez GUS (w III kwartale 2018 r. wyniosło 4580,2 zł).
W przypadku każdej kolejnej osoby w rodzinie próg zwiększany jest o 30 punktów procentowych, co oznacza, że dla rodziny dwuosobowej będzie wynosił 90 proc. przeciętnego wynagrodzenia, a dla pięcioosobowej 180 proc.
Do ustalenia średniego dochodu gospodarstwa domowego wlicza się dochody wszystkich osób stale zamieszkujących z najemcą, czyli także takich, z którymi najemca nie jest w żaden sposób spokrewniony.
Najemcy będą co roku weryfikowani przez gminę pod kątem spełniania kryterium dochodowego. Przed rozpoczęciem każdych kolejnych 12 miesięcy stosowania dopłat trzeba złożyć do gminy oświadczenia o liczbie osób pozostających w gospodarstwie domowym oraz ich dochodach, a także oświadczenie dotyczące własności do innych nieruchomości mieszkalnych. Obowiązku tego musi dopilnować najemca. Jeśli okaże się, że dochód gospodarstwa domowego przekroczy przewidziany w ustawie próg, zostanie ono pozbawione prawa do dopłaty. Będzie jednak możliwe jego wznowienie, gdy warunki finansowe się pogorszą.
Dopłaty będą wypłacane raz w miesiącu przez 15 lat bezpośrednio na rachunek, na który płacony jest czynsz.
Dopłaty są stosowane nie dłużej niż 20 lat dla danego lokalu od miesiąca, w którym zakończona została inwestycja mieszkaniowa. Jeśli więc mieszkanie będzie np. wynajmowane przez osiem lat, to kolejny najemca tego mieszkania może korzystać z dopłat przez 12 lat. O dopłaty na trzy lata może ubiegać się w innym lokalu objętym dopłatami.
Mieszkanie na start, czyli dopłaty do czynszu wynajmu mieszkania. Fot. Adobe Stock
Mieszkanie na Start: Ile wyniesie dopłata
Miesięczna wysokość dopłat do 1 mkw. jest inna w każdej gminie i zależy od średniego wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 mkw. powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych, obowiązującego w dniu złożenia wniosku w gminie pomnożonego przez współczynnik dopłaty (obecnie 1,8 proc.) oraz o powierzchnię mieszkania, podzielony przez 12. Maksymalna powierzchnia mieszkania objęta dotacją wynosi 20 mkw. dla pierwszej osoby i jest powiększana o 15 mkw. dla każdej kolejnej osoby w gospodarstwie domowym.
Oczywiście powierzchnia normatywna ustalona dla wszystkich członków gospodarstwa domowego włącznie z najemcą nie może przekroczyć faktycznej powierzchni mieszkania. Jeżeli więc dla trzyosobowego gospodarstwa domowego powierzchnia normatywna wynosi 50 mkw., a mieszkanie ma powierzchnię 45 mkw., to do ustalenia dopłat zostanie przyjęta wartość 45 mkw.
I tak, czteroosobowa rodzina mieszkająca w Toruniu otrzymywałaby dopłatę wynoszącą 429 zł. W Warszawie 598 zł, we Wrocławiu 485 zł, natomiast w Gdańsku mogłaby liczyć na 484 zł dofinansowania.
Mieszkanie na Start: Jakie dokumenty
Wniosek o dopłaty należy złożyć w gminie, w której chcemy wynająć mieszkanie. Trzeba mieć podpisaną umowę najmu lokalu. Dokumenty składane z wnioskiem o dopłaty to także kopia umowy najmu i oświadczenie o liczbie osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego. Jednak każda gmina sama decyduje, jakie dokumenty należy złożyć.
Po złożeniu wniosku o dopłatę gmina weryfikuje, czy najemca spełnia warunki do zastosowania dopłat. Następnie, w zależności od wyniku weryfikacji, wydaje decyzję administracyjną o przyznaniu lub nieprzyznaniu prawa do dopłat. Termin przyjmowania wniosków jest ustalany indywidualnie przez gminę. Informacje o terminach można uzyskać od gminy.
Krok po kroku
- Sprawdzić w Biuletynie Informacji Publicznej Banku Gospodarstwa Krajowego listę gmin i wybrać pasującą lokalizację.
- Skontaktować się z wybraną gminą w celu poznania szczegółów możliwego najmu.
- Złożyć wniosek o zawarcie umowy najmu.
- Podpisać umowę najmu.
- Złożyć wniosek o dotacje.
Progi dochodowe
- Gospodarstwo domowe jednoosobowe – 2748,1 zł
- Gospodarstwo domowe dwuosobowe – 4122,2 zł
- Gospodarstwo domowe trzyosobowe – 5496,2 zł
- Gospodarstwo domowe czteroosobowe – 6870,3 zł
- Gospodarstwo domowe pięcioosobowe – 8244,4 zł
