Finanse emerytów w tarapatach. Jak poradzić sobie z długami

Osoby starsze dotkliwie odczuły skutki kryzysu. Podpowiadamy, jak pomóc seniorom w kłopotach finansowych.

Publikacja: 03.09.2022 13:52

Osoby starsze często ledwo wiążą koniec z końcem i nie mają możliwości odkładania większych sum pien

Osoby starsze często ledwo wiążą koniec z końcem i nie mają możliwości odkładania większych sum pieniędzy

Foto: Shutterstock

Zebrane przez BIG InfoMonitor i BIK dane wskazują, że sytuacja finansowa osób powyżej 65. roku życia wygląda fatalnie na tle pozostałych kategorii wiekowych. Kwota zaległości osób powyżej 65 lat w czerwcu 2022 roku zbliżyła się już do 10,4 mld zł, to o ponad 1 mld zł więcej niż w marcu 2020 r. Średnio na emeryta przypada już niemalże 27 tys. zł zaległości. Często osoby starsze nie mają możliwości odkładania większych sum pieniędzy. W przypadku niespodziewanych wydatków chętnie korzystają z kredytów czy pożyczek, nie zawsze zdając sobie sprawę z konsekwencji decyzji. Szczególnie teraz, gdy znacznie wzrosły stopy procentowe, a co za tym idzie raty kredytów. Rozmowa z seniorem o finansach może pomóc w uniknięciu problemów ze spłatą zadłużenia. Podpowiadamy, jak pomóc seniorom w kłopotach finansowych.

Czytaj więcej

Sposoby na czas drożyzny. Co zrobić w domu, żeby podwyżki mniej bolały

Ze względu na stałe miesięczne dochody, emeryci mają spore szanse na pozyskanie kredytów lub pożyczek w bankach czy instytucjach pozabankowych. Seniorzy zadłużają się przeważnie na pokrycie kosztów leczenia, remonty czy po prostu bieżące wydatki, niektórzy chcą w ten sposób udzielić pomocy najbliższym. Decyzje finansowe zawsze wymagają zastanowienia i szczegółowej analizy swoich możliwości. Dlatego należy przestrzegać seniorów, aby nigdy nie podpisywali umów, których nie rozumieją. Warto przed podpisaniem umowy, przeczytać ją razem z seniorem i wyjaśnić wszystkie niezrozumiałe kwestie.

Gdy brakuje na ratę

Przejściowe problemy w trakcie spłacania kredytu czy pożyczki mogą przydarzyć się każdemu, nawet jeśli początkowo się wydawało, że rata nie obciąży zbytnio domowego budżetu. Nieprzewidziane koszty, np. w postaci drogiego leczenia czy koniecznej rehabilitacji, mogą spowodować, że seniorzy nie będą w stanie zapłacić kolejnej raty kredytu. Obecnie dużym problemem jest wzrost raty kredytu, w związku z podwyżką od października ubiegłego roku o 6 pkt proc. podstawowych stóp procentowych. W przypadku kredytu w wysokości 12 tys. zł, zaciągniętego na pięć lat rata wzrosła o około 34 zł.

Podwyżki stóp procentowych, mogą być dobrym pretekstem do rozmowy z seniorem, na temat jego sytuacji finansowej, a co za tym idzie także ewentualnej zdolności do ich spłaty. Porozmawiajmy spokojnie i dowiedzmy się, jakie zobowiązania ciążą na seniorze, przejrzyjmy wszystkie umowy i rachunki. Zapytajmy czy nie ma problemów ze spłatą kredytów.

Czytaj więcej

Polacy praktycznie nie mają oszczędności. Ciekawe wyniki badania

Pierwszy sygnał banki czy instytucie kredytowe wysyłają już drugiego dnia po niezapłaceniu raty. Wiele firm za pomocą SMS przypomina o niezapłaconych zobowiązaniach. Oprócz SMS instytucje finansowe kontaktują się telefonicznie oraz listownie. Nie powinno się ignorować takich informacji, warto porozmawiać z doradcą, by znaleźć wspólne rozwiązanie.

W bankach istniej możliwość np. wakacji kredytowych, czyli zawieszania na jakiś czas spłaty kredytu. W zależności od banku i rodzaju kredytu zawiesić można od jednej do nawet pięciu rat. Bank nie będzie w tym czasie wymagał spłaty całej raty lub będzie trzeba zapłacić tylko odsetki. Oczywiście niezapłacone raty będzie trzeba zapłacić, w zależności od instytucji finansowej zostaną one doliczone do kwoty kredytu lub zostanie odpowiednio wydłużony okres spłaty kredytu. To rozwiązanie na pewno pomoże w przypadku chwilowego braku pieniędzy na spłatę zadłużenia.

Jeśli przyczyną spłaty zobowiązania jest brak gotówki w budżecie domowym, rozwiązaniem może być wydłużenie okresu spłaty kredytu, co wpłynie na zmniejszenie raty kredytowej, ale jednocześnie podniesie jego koszt. Różnica między ratą kredytu w wysokości 12 tys. zł spłacanego w ratach równych, oprocentowanego na 8,5 proc., zaciągniętego na pięć lata, a podobnym na sześć lat wynosi około 34 zł mies.

Konsolidacja kredytów

Jeśli senior posiada kilka kredytów, można zastanowić się nad ich połączeniem w jeden – czyli konsolidacją. Konsolidacji można poddać kredyty hipoteczne, ratalne, gotówkowe, kredyt samochodowy, zaciągnięte pożyczki, limit na koncie czy ten na karcie kredytowej, a także uzyskać dodatkowe środki na dowolny cel, jeśli mamy odpowiednią zdolność kredytową. W zależności od banku konsolidacji mogą podlegać także chwilówki zaciągnięte w firmach pożyczkowych czy SKOK-ach.

Czytaj więcej

Długi małżeńskie. Kiedy komornik przyjdzie po nieruchomość

Konsolidacja kredytu to spłata całego zobowiązania w jednym banku. Nie trzeba więc pilnować wielu terminów spłaty zobowiązań. Przenosząc zadłużenie do innego banku, można wynegocjować lepsze warunki spłaty kredytu. A co za tym idzie, obniżyć koszty zadłużenia. Aby operacja była opłacalna, trzeba obliczyć nie tylko koszt skonsolidowanego kredytu, ale i całkowitą kwotę do zapłaty. Należy pamiętać, by zwracać uwagę na RRSO, czyli na rzeczywistą roczną stopę oprocentowania. Zawiera ona w sobie już wszystkie koszty, jakie trzeba ponieść, tj. oprocentowanie nominalne, prowizje, ubezpieczenie i inne opłaty. Im mniejsze RRSO, tym niższa cena kredytu.

Komornik to nie wyrok

Jeśli wśród listów u seniorów zauważymy pismo z firmy windykacyjnej, to przekonajmy ich do kontaktu z jej doradcami. Firmie windykacyjnej zależy na polubownym wyjaśnieniu sytuacji i przygotowaniu dogodnego planu spłaty, dlatego warto negocjować warunki spłaty zadłużenia.

W liście znajdują się informacje o zadłużeniu: wysokości długu oraz wyjaśnienie, skąd się ono wzięło, dzięki czemu dowiemy się, gdzie leży przyczyna kłopotów. Posiadając wszystkie te dane, można porozumieć się z firmą windykacyjną w kwestii spłaty zadłużenia, ustalenia wysokości rat i terminów ich uregulowania.

Czytaj więcej

Co wolno komornikowi. Egzekucja komornicza krok po kroku

Jeżeli do drzwi seniora zapukał już komornik, nadal nie jest za późno na rozmowy z bankiem, a zawarcie porozumienia jest możliwe również na tak zaawansowanym etapie sprawy, jednak uniknięcie kosztów egzekucji będzie trudne. Komornik, który ściąga od dłużnika należności pieniężne, potrąca sobie z każdej wyegzekwowanej kwoty należną mu opłatę na koszty komornicze. Od 1 stycznia 2019 r. wynosi ona 10 proc. wartości wyegzekwowanego świadczenia. Minimalna opłata wynosi przy tym 300 zł, a w niektórych przypadkach 200 zł (gdy do wyegzekwowania należności doszło wyłącznie wskutek egzekucji z wierzytelności, rachunku bankowego, wynagrodzenia za pracę lub świadczeń z zabezpieczenia społecznego).

Wzrost cen to duży problem

Mimo że waloryzacja emerytur i rent w 2022 roku była jedną z najwyższych w ostatnich latach, a budżety seniorów w ubiegłym roku powiększyła też 13. i 14. emerytura, to problemów finansowych nie brakuje. Większe świadczenia nie są w stanie zrekompensować rekordowych podwyżek cen, a także znacznego wzrostu rat kredytowych. Mimo to większość seniorów jeszcze sobie radzi.

– Im większy wzrost cen, tym większa luka w domowym budżecie. Osoby starsze muszą teraz zaciskać pasa i oszczędzać bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. Z badania zrealizowanego na zlecenie Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor wynika, że w tej grupie wiekowej ponad 80 proc. respondentów gospodaruje żywnością tak, aby nie zmarnować w ten sposób nawet złotówki. Co równie istotne, większość zapytanych emerytów nie pozwala sobie na odrobinę spontaniczności i robi zakupy spożywcze wyłącznie w sposób przemyślany. Ograniczyli także wydatki na rozrywkę, nie planują również w tym roku żadnych wyjazdów – mówi Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor.

Dług niespłacony na czas

Konsekwencje niespłacenia pożyczki

● monity,

● odsetki od pożyczki,

●wizyta windykatora,

● egzekucja komornicza,

● Informacja o długu w BIK, KRD, ERIF i BIG.

Zebrane przez BIG InfoMonitor i BIK dane wskazują, że sytuacja finansowa osób powyżej 65. roku życia wygląda fatalnie na tle pozostałych kategorii wiekowych. Kwota zaległości osób powyżej 65 lat w czerwcu 2022 roku zbliżyła się już do 10,4 mld zł, to o ponad 1 mld zł więcej niż w marcu 2020 r. Średnio na emeryta przypada już niemalże 27 tys. zł zaległości. Często osoby starsze nie mają możliwości odkładania większych sum pieniędzy. W przypadku niespodziewanych wydatków chętnie korzystają z kredytów czy pożyczek, nie zawsze zdając sobie sprawę z konsekwencji decyzji. Szczególnie teraz, gdy znacznie wzrosły stopy procentowe, a co za tym idzie raty kredytów. Rozmowa z seniorem o finansach może pomóc w uniknięciu problemów ze spłatą zadłużenia. Podpowiadamy, jak pomóc seniorom w kłopotach finansowych.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Budżet Rodzinny
Wzrost cen grilla zawstydza inflację. Co podrożało najbardziej
Budżet Rodzinny
Wiedza finansowa Polaków na tróję z minusem. Jedna dziedzina wypada dramatycznie
Budżet Rodzinny
Polaków życie: budżet pod kontrolą i oszczędności
Budżet Rodzinny
W tym roku Polacy chcą oszczędzać pieniądze
Budżet Rodzinny
Wakacje kredytowe w 2024 r. Będą zmiany: nowy termin wejścia w życie i próg