Polacy zadłużają się na potęgę. Za co trafiamy do rejestru długów?

Nasze zaległości finansowe w KRD przekraczają już 45 mld zł. Z wiekiem zmieniają się priorytety zakupowe: młodsi kupują na raty towary luksusowe, starsi mają do spłacenia m.in. kredyty mieszkaniowe.

Publikacja: 29.05.2024 04:30

Polacy zadłużają się na potęgę. Za co trafiamy do rejestru długów?

Foto: Adobe Stock

Krajowy Rejestr Długów przyjrzał się budżetom domowym Polaków, a „Rzeczpospolita” jako pierwsza poznała wyniki tego badania. Nie są budujące, bo choć dane GUS pokazują wzrost płac, to według KRD nie idzie za tym odpowiedzialne zarządzanie domowym budżetem.

W młodszym pokoleniu dominuje skłonność do luksusu ponad miarę, w średnim – konsumpcyjny styl życia. Z kolei seniorom, mimo że są gotowi do spłaty zadłużenia, nierzadko brakuje pieniędzy.

Pokolenie Z wydaje na luksus

Z wieloletniego doświadczenia firmy windykacyjnej Kaczmarski Inkasso wynika, że osoby z generacji Z (urodzone po 1995 r.) najczęściej nie spłacają rat za towary luksusowe, które kupują, chociaż ich na to nie stać. Działają impulsywnie i pod wpływem mody. Do windykacji trafiają m.in. nieuregulowane raty za najnowsze modele smartfonów, jak iPhone, konsole do gier, np. Xbox, a nawet za same gry. Ale popularnością w tej grupie wiekowej cieszą się także hulajnogi eklektyczne, które kosztują nawet kilka tysięcy złotych.

Podczas rozmów z negocjatorami osoby z pokolenia Z wykazują się nie tylko brakiem znajomości zasad sprzedaży ratalnej, ale także brakiem poczucia odpowiedzialności za zaciągnięte zobowiązania. Dla nich liczy się „tu i teraz”, radość płynąca z zakupu. Nie myślą o konsekwencjach. Przed podpisaniem umowy nie kalkulują, czy będą w stanie spłacać raty czasem nawet przez dwa lata. Nie są też skłonne do współpracy z negocjatorami, prezentując postawę „Nie zapłacę i już”.

Czytaj więcej

Chęć posiadania napędza zadłużenie konsumentów. Kto ma największe długi?

Pokolenie Y nie chce być gorsze od sąsiadów

Wiele z tych zachowań w ocenie KRD jest widocznych także wśród konsumentów z generacji Y, urodzonych w latach 1980–1995. – Oni również nie chcą czekać, aż zgromadzą oszczędności, aby kupić upragnione towary, ale tu dochodzi jeszcze presja otoczenia. Jeśli znajomi i sąsiedzi mają najnowszy sprzęt, to oni nie chcą być gorsi – czytamy w raporcie z badania. – Do tego dochodzą egzotyczne wakacje dla całej rodziny, które również nierzadko przekraczają ich możliwości finansowe, ale decydują się na nie, bo w ich środowisku jest taki trend – dodają jego autorzy.

W ich ocenie osoby z pokolenia Y są przytłoczone wydatkami, które nie są niezbędne, ale dają im złudne poczucie prestiżu. Finansowania szukają w różnych źródłach. Z doświadczenia Kaczmarski Inkasso w obsłudze wierzytelności wynika, że generacja Y to grupa, która ma duże zaległości w spłacaniu kart kredytowych. Traktuje je jako źródło dodatkowych środków, nie licząc się z koniecznością spłaty. „Wirtualne” pieniądze, choć są łatwo dostępne, trudno później oddać, bo oprocentowanie jest wysokie.

Pokolenie X zadłużone z przyczyn losowych

Inny rodzaj zadłużenia niż generacja Y i inne podejście do jego spłaty widać w pokoleniu X, które przyszło na świat w latach 1965–1979. – Osoby te zazwyczaj poważnie traktują wpisanie ich do Krajowego Rejestru Długów i zależy im, aby szybko z niego zniknąć. Wykazują się świadomością, że w takiej sytuacji będą miały problemy z uzyskaniem kredytu, zakupami na raty czy podpisaniem umowy abonamentowej. Praktyka naszych negocjatorów w obsłudze należności pokazuje, że wśród dłużników z pokolenia X dużą grupę stanowią osoby, które nie płacą z przyczyn losowych. Są jednak otwarte na przyjęcie pomocy w zarządzaniu domowym budżetem i elastyczne we współpracy z negocjatorem – mówi Jakub Kostecki, prezes Kaczmarski Inkasso.

Pokolenie X jest najmocniej ze wszystkich obciążone zaległościami finansowymi. Dominują tu kredyty hipoteczne i konsumpcyjne. Ale dojrzali Polacy mają także dużo zobowiązań zaciągniętych na potrzeby dzieci lub domu. To nieopłacone karty Multisport, panele fotowoltaiczne czy pompy ciepła. W tej grupie szczególnie mocno widoczne jest zjawisko spirali długów, czyli zaciągania kredytów na spłatę wcześniejszych zobowiązań.

Pokolenie baby boomers

Osoby urodzone pomiędzy 1946 a 1964 rokiem, czyli generacja baby boomers, to konsumenci, którzy poważnie podchodzą do spłaty zaległości. Nierzadko utrudnia im to sytuacja zdrowotna, ale jest to pokolenie, które czuje się zobowiązane do uregulowania należności. To dla nich sprawa honoru.

Wiele takich osób, z którymi kontaktują się negocjatorzy, po raz pierwszy ma do czynienia z windykacją, bo wcześniej terminowo płaciło raty. System ratalny stanowi dla nich bardzo duże ułatwienie, ponieważ mogą kupić rzeczy niezbędne do życia, np. opał na zimę. Nie zawsze jednak udaje im się je spłacić.

Krajowy Rejestr Długów przyjrzał się budżetom domowym Polaków, a „Rzeczpospolita” jako pierwsza poznała wyniki tego badania. Nie są budujące, bo choć dane GUS pokazują wzrost płac, to według KRD nie idzie za tym odpowiedzialne zarządzanie domowym budżetem.

W młodszym pokoleniu dominuje skłonność do luksusu ponad miarę, w średnim – konsumpcyjny styl życia. Z kolei seniorom, mimo że są gotowi do spłaty zadłużenia, nierzadko brakuje pieniędzy.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Budżet Rodzinny
Europejski Barometr Ubóstwa. Jak wypadła Polska?
Budżet Rodzinny
Wakacje kredytowe 2024: radzimy, jak korzystać i unikać pułapek
Budżet Rodzinny
Wzrost cen grilla zawstydza inflację. Co podrożało najbardziej
Budżet Rodzinny
Wiedza finansowa Polaków na tróję z minusem. Jedna dziedzina wypada dramatycznie
Budżet Rodzinny
Polaków życie: budżet pod kontrolą i oszczędności