Klientki funduszy mogą wrócić do ZUS

Kobiety, które od tego roku przechodzą na emeryturę (po ukończeniu 60 lat), jako pierwsze mogą otrzymać świadczenia z trzech źródeł: kapitału początkowego oraz kapitału uzbieranego w ZUS i funduszu emerytalnym (jeśli do funduszu się zapisały). Według szacunków w tym roku 60 lat ukończy ok. 2 tys. klientek OFE. Mogą one otrzymać z funduszu emeryturę okresową wypłacaną do 65. roku życia (potem zostanie przekształcona w emeryturę dożywotnią).

Klientki funduszy emerytalnych mogą wystąpić do ZUS z wnioskiem o ustalenie prawa do okresowej emerytury z OFE. ZUS ustali wysokość świadczenia na podstawie informacji z OFE o wartości środków zgromadzonych na rachunku danej osoby. Jeżeli kapitał ten jest mniejszy niż dwudziestokrotność dodatku pielęgnacyjnego (obecnie 3263 zł), to emerytura nie zostanie wyliczona. Mniej więcej połowa uprawnionych do emerytury kobiet znajduje się w takiej sytuacji. Ich pieniądze zgromadzone na koncie w OFE trafią do ZUS.

Część kobiet może też samodzielnie, niezależnie od stanu konta w funduszu, zrezygnować z emerytury z OFE i zdecydować, że chce mieć całe świadczenie z ZUS. Umożliwia to nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, która weszła w życie w ostatni piątek. Składając w ZUS wniosek o emeryturę, trzeba podpisać deklarację o przekazaniu środków uzbieranych w funduszu do budżetu państwa. Wtedy dostanie się emeryturę mieszaną obliczaną według starych i nowych zasad.

Dotychczas prawo do takiej emerytury przysługiwało tylko kobietom z roczników 1949 – 1953, które w 1999 r. (gdy startowała reforma emerytalna) nie przystąpiły do OFE. Teraz powrócić do ZUS mogą te panie z roczników 1949 – 1953, które dziesięć lat temu zapisały się do funduszu (do tej pory ze świadczenia z OFE mogli zrezygnować ci, którzy przeszli na wcześniejszą emeryturę; z wyliczeń Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych wynika, że od 1999 r. z możliwości tej skorzystało około 30 tys. osób).

Nowe rozwiązanie prawne to efekt braku funduszy typu B, czyli bezpiecznych, które miałyby chronić kapitały zgromadzone na starość. Pierwotnie planowano, że fundusze takie będą działać od 2005 r. Miały być przeznaczone dla osób, które ukończą 50 lat. Ich zadaniem byłoby inwestowanie bardziej bezpieczne, tak by chronić zgromadzony już kapitał. Jak bardzo takie fundusze są potrzebne, widać obecnie, gdy w wyniku bessy na giełdzie oszczędności zostały znacznie uszczuplone i prawdopodobnie dla osób będących tuż przed emeryturą straty te są nie do odrobienia.

Fundusze typu B do tej pory nie powstały, ale trwają prace nad nowelizacją ustawy o OFE, która ma je powołać.

Powrót do ZUS może być opłacalny dla kobiet, które zgromadziły w OFE niewiele pieniędzy. Dotyczy to zwłaszcza pań kończących karierę zawodową w tym roku, kiedy to duży wpływ na wysokość kapitału ma dodatkowo bessa na giełdzie.

Stan konta w OFE zależy od wysokości składek przesyłanych za pośrednictwem ZUS, wyników inwestycyjnych OFE, a także od tego, jak długo składki były wpłacane i czy robiono to regularnie.

[ramka][b]Trzeba dodatkowo oszczędzać[/b]

Im wcześniej rozpoczniemy oszczędzanie, tym większy kapitał zgromadzimy, a co za tym idzie, będziemy mieć wyższą emeryturę. Zdaniem ekspertów każdy powinien przeznaczać na starość minimum 10 proc. dzisiejszego wynagrodzenia. Zacząć można od niższych kwot, byleby jak najwcześniej. Wystarczy choćby kilkadziesiąt złotych miesięcznie. Jeśli będziemy to robić regularnie przez długi czas, uzbiera się znaczący kapitał. Bez dodatkowych zabezpieczeń standard życia na emeryturze znacznie się obniży. Według szacunków emerytura z ZUS i OFE wyniesie 40 – 60 proc. tego, co zarabialiśmy przed zakończeniem pracy zawodowej.[/ramka]

[ramka][b]Świadczenia mieszane[/b]

Emerytura osoby, która w tym roku nabywa uprawnienia, w 80 proc. będzie wyliczona na starych zasadach. W przypadku kobiety, która osiągnie wiek emerytalny w przyszłym roku, wskaźnik ten wyniesie 70 proc., kobiety przechodzącej na emeryturę w 2011 roku – 55 proc., w 2012 roku – 35 proc., a w 2013 roku – 20 proc.[/ramka]

[ramka][b]Skąd pieniądze[/b]

W 1999 r. wystartował nowy system emerytalny. Każdemu, kto wówczas zapisał się do otwartego funduszu emerytalnego (OFE), zostały otworzone dwa rachunki: w ZUS i w OFE. Co miesiąc wpływają na nie składki. Do tego każdy, kto pracował przed startem nowego systemu, ma wyliczony kapitał początkowy zgromadzony w starym systemie.

Można zatem powiedzieć, że przyszłe świadczenie będzie się składać z trzech elementów. Początkowo na jego wysokość największy wpływ będzie miał kapitał początkowy, ale z każdym rokiem jego znaczenie będzie maleć.

Szacunki pokazują, że w całkowitej emeryturze kobiet z rocznika 1949 r. (może być pobierana już od tego roku) część z OFE będzie stanowić 7 proc., z ZUS 12 proc., a reszta, aż 81 proc., będzie pochodzić z kapitału początkowego. Dla porównania, w emeryturze kobiety, która zakończy pracę w 2019 r., po 20 latach odkładania pieniędzy w OFE udział części z funduszu emerytalnego wyniesie 16 proc., z ZUS 24 proc., a z kapitału początkowego 60 proc. Dopiero osoby, które rozpoczęły pracę po 1999 r., otrzymają świadczenie wyłącznie z ZUS i OFE.[/ramka]

[ramka][b]Jakie emerytury z OFE[/b]