Upadłość konsumencka, czyli jak wyjść ze spirali długów

Kiedy wpadniemy w spiralę zadłużenia, może się okazać, że rozwiązaniem będzie ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

Upadłość konsumencka to postępowanie upadłościowe wobec przysłowiowego Kowalskiego. Jedną z najważniejszych korzyści ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest oddłużenie, czyli pozbycie się nawet do 100 proc. wszystkich zobowiązań. Jeśli twoja sytuacja materialna nie pozwala na spłatę zaciągniętych zobowiązań, to znaczy, że jesteś jedną z osób, którym grozi niewypłacalność. W Polsce prawie połowa dorosłych osób posiada jakiś kredyt czy też pożyczkę, a ponad 1,2 mln osób według danych BIK nie radzi sobie z ich spłatą.

Czytaj także: Lawinowy wzrost bankructw konsumentów

W spirali zadłużenia

Początkiem pętli zadłużenia może być wzięcie kredytu mieszkaniowego, później pierwszego kredytu konsumpcyjnego na bieżące potrzeby, np. wakacje z rodziną, do tego dochodzą karty kredytowe, które też obniżają zdolność. Brak spłaty jednej z pożyczek generuje zaciąganie kolejnych na bieżącą spłatę. Wyjściem z sytuacji wydaje się wzięcie tak zwanej chwilówki. Ale i to nie wystarcza na pokrycie bieżących zobowiązań. Zadłużenie rośnie, a nas nie stać na jego spłatę. Zaciągniecie pożyczek, których suma jest wyższa niż dochody, jest najszybszym sposobem powstania problemów finansowych. Wyjściem z takiej sytuacji może się okazać ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

Upadłość konsumencka przewidziana jest dla osób fizycznych, czyli takich, które nie prowadzą działalności gospodarczej, a ich status materialny nie pozwala na spłatę zaciągniętych zobowiązań. Procedura może trwać około trzech lat. Trwała niewypłacalność powstaje poprzez brak spłaty bieżących zobowiązań, przez co najmniej trzy miesiące. Procedurę należy rozpocząć od złożenia wniosku. Wniosek składa się w pobliskim sądzie rejonowym, a wzór można znaleźć w internecie. Koszt złożenia wniosku wynosi 30 zł.

Upadłość konsumencka osób fizycznych – ważna transparentność

We wniosku musimy szczegółowo opisać naszą sytuację materialną oraz źródła długu. Ukrywanie długów może spowodować oddalenie wniosku, a także skutkować odebraniem prawa do upadłości konsumenckiej na okres dziesięciu lat. Trzeba także sporządzić ewidencje majątku, który wejdzie w skład masy upadłościowej.

Umorzenie może dotyczyć całości lub części długu, którego nie jesteśmy w stanie spłacić. Dotyczy tylko i wyłącznie długów, które powstały przed dniem ogłoszenia upadłości. Procedura upadłościowa ma na celu zabezpieczenie należności, np. dla banków czy firm pożyczkowych, a z drugiej strony wygospodarowanie środków dla nas pozwalających na bieżące funkcjonowanie. Ogłoszenie upadłości konsumenckiej możliwe jest nawet dla osób nieposiadających żadnego majątku.

Po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej rozpoczynają się równolegle dwa etapy, z których pierwszy to ustalenie listy wierzytelności, a drugi to likwidacja naszego majątku.

Czytaj także: Bez długów, ale też bez majątku

Wszelkie nieruchomości, papiery wartościowe czy rzeczy ruchome mogą wejść w skład masy upadłościowej. Posłużą w pierwszej kolejności na spłatę zadłużenia, a całe postępowanie będzie prowadzone przez wyznaczonego przez sąd syndyka. W skład masy upadłościowej wchodzi również nasze wynagrodzenie. Zgodnie z przepisami prawa każda z osób musi mieć zagwarantowane minimalne wynagrodzenie, które w chwili obecnej wynosi ponad 1600 zł i jest wolne od zajęcia. Wszelkie kwoty powyżej są automatycznie zajmowane na poczet spłaty zadłużenia. W skład masy upadłościowej nie wchodzą artykuły pierwszej potrzeby, np. żywność czy ubrania oraz nieruchomości niezbędne do osiągnięcia przychodów, np. samochód dla taksówkarza.

W przypadku gdy wyceniony majątek nie pozwala na pełną spłatę zobowiązań, sąd podejmuje decyzję o ustanowieniu planu spłaty długów. Maksymalny okres spłaty zobowiązań wynosi 36 miesięcy. Sąd ma również prawo do rezygnacji z ustanowienia planu spłaty długów i anulowanie zobowiązań o znacznej wartości. Może mieć to miejsce w przypadku niskich zarobków, które będą wystarczały jedynie na nasze podstawowe potrzeby. Co roku w kwietniu będziemy musieli złożyć w sądzie sprawozdanie z wykonania planu spłaty wierzycieli za poprzedni rok kalendarzowy. W sprawozdaniu powinniśmy wykazać osiągnięte przychody, spłacone kwoty, nabyte składniki majątkowe o wartości przekraczającej przeciętne miesięczne wynagrodzenie.

Egzekucja wstrzymana

Po ogłoszeniu przez Sąd upadłości konsumenckiej wstrzymywane są prowadzone przez komornika zajęcia egzekucyjne.

W niektórych przypadkach sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Na przykład, jeśli sami doprowadziliśmy w sposób świadomy do swoje niewypłacalności lub umyślnie zwiększyliśmy jej stopień albo nasze zadłużenie wynikało z rażącego niedbalstwa. Przy ocenie wniosków istotne dla sądu będzie, na jaki cel zostały zaciągnięte zobowiązania. Bardziej przekonująca będzie informacje, że były to na przykład cele zdrowotne, a nie kupno luksusowego samochodu. Nie bez znaczenia będzie także zachowanie samych wierzycieli, którzy mogli sami zachęcać nas do zaciągania kolejnych zobowiązań, pomimo że dysponowali wiedzą o naszym zadłużeniu.

Zgodnie z ustawą wniosek zostanie oddalony, gdy w stosunku do nas prowadzono już konsumenckie postępowanie upadłościowe, ale zostało ono umorzone z innych przyczyn niż na wniosek konsumenta. Albo gdy mieliśmy obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca, a tego nie zrobiliśmy.

Oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie zamyka drogi do przeprowadzenia postępowania, ponieważ możliwe jest złożenie zażalenia na postanowienie sądu. Opłata od zażalenia wynosi 200 złotych.

Wniosek o upadłość konsumencką :

We wniosku powinny się znaleźć poniższe dane:

• imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, pesel
• wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika
• wskazanie okoliczności wniosku
• aktualny i zupełny wykaz majątku z jego oszacowaniem
• spis wierzycieli ze wskazaniem ich adresu oraz wysokości i terminu zapłaty
• spis wierzytelności
• lista zabezpieczeń
• oświadczenie dłużnika

Policz długi

• Musimy, uświadomienie sobie skali zadłużenia i obliczenie łącznej wysokości zobowiązań. W tym celu warto zebrać aktualną korespondencję od banków, firm pożyczkowych, windykacyjnych czy komorników, przeanalizować budżet domowy, uwzględniając przy tym wszelkie wydatki, takie jak np. czynsz, media, transport, jedzenie, ubranie.
• Ważne: Zobowiązania wynikające z alimentów nie podlegają upadłości konsumenckiej.